नेपाल स्टक एक्सचेन्जमा सुचिकृत लघुवित्त कम्पनीहरुमध्ये आर्थिक बर्ष २०७३/७४ को चौथो त्रैमासको वित्तीय विवरण अनुसार कुन कुन लघुबित्त अब्बल रहे त? (सुचिकृत ३४ वटै लघुवित्त कम्पनीहरुको वित्तीय विश्लेषण तालिका सहित)

नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) मा सुचिकृत अधिकांश लघुवित्त (माइक्रोफाइनान्स) कम्पनीहरुले गत आर्थिक बर्ष २०७३/७४ को चौथो त्रैमासको वित्तीय विवरण सार्वजनिक गरिसकेका छन् । समग्रमा सबै लघुवित्त कम्पनीहरुको वित्तीय अवस्था सन्तोषजनक नै देखिएको छ । लघुवित्त कम्पनीको शेयर संख्या अन्य कम्पनीहरुको तुलनामा कम हुने र देशका बिकट क्षेत्रहरुमा पुगी लघुवित्त सेवा दिंदै आएका अधिकांश लघुवित्त कम्पनीहरुले उल्लेख्य प्रगती गरेको वित्तीय विवरण प्रस्तुत गरेका छन् । यसले गर्दा पछिल्लो समयमा यस्ता लघुवित्त कम्पनीहरुको शेयर मुल्य बजारमा उल्लेख्य बढेका छन् र लगानीकर्ताको आकर्षण समेत यी कम्पनीहरुमा बढी रहेको छ । अर्कोतिर सिमित ब्यक्तीले त्यसमा चलखेल गरेका कारण तिनीहरुको सेयर उचालिएको हो भन्नेको जमात पनि ठूलै रहेको छ । त्यसमा लाभांश समेत खुवाउन नसक्ने अवस्थामा रहेका र संचिति नोक्सानमा रहेका लघुवित्तको सेयर उचालिएर किन्दाको जोखिम पनि उत्तिकै रहेको छ।

सुचिकृत संस्थाहरुको वित्तीय विवरणलाई आधार मानेर लगानीकर्ताले आफ्नो लगानीको निर्णय गर्ने भएकाले नेप्सेमा सुचिकृत कम्पनीहरुको वित्तीय विवरणले बिशेष महत्त्व राखेको हुन्छ ।

हेरौं, कुन कम्पनीको कस्तो रह्यो स्थिति:

१. मुनाफा (Net Profit):

सूचीकृत ३४ वटा लघुवित्त कम्पनीहरुमध्ये चौथो त्रैमासमा सबैभन्दा बढी खुद मुनाफा आर्जन गर्नेमा निधर्न उत्थान विकास बैंक सफल भएको छ । निधर्न उत्थान विकास बैंकको खुद नाफा निकै राम्रो छ । यसले सबैभन्दा धेरै ५८ करोड ३४ लाख १० हजार रुपैयाँ खुद नाफा कमाएको छ । निर्धनले झन्डै आफ्नो चुक्ता पुँजीकै हाराहारीमा खुद नाफा गरेको हो ।

३४ लघुवित्त कम्पनीहरुको खुद मुनाफा आर्जनको आधारमा तुलनात्मक विश्लेषण सहित प्रश्तुत तालिका बिष्तृत जानकारीको लागि डाउनलोड गर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नु होस् !

मुनाफा तालिका डाउनलोड लिंक

ShareUpdateNepal

त्यस्तै, सूचीकृत ३४ वटा लघुवित्तमध्ये सिभिल लघुवित्त र सपोर्ट माईक्रोफाइनान्स भने सबैभन्दा कमजोर माइक्रोफाइनान्सको रुपमा देखा परेको छ । सिभिलले जम्मा ६२ लाख ७४ हजार रुपैयाँमात्र खुद नाफा कमाएको छ भने सपोर्टले त्यसभन्दा पनि अझ कम जम्मा ४८ लाख ४ हजार रुपैयाँ मात्र खुद नाफा कमाएको छ । सिभिल लघुवित्तको खुद मुनाफा गत वर्षको तुलनाभन्दा ६७ दशमलव २१ प्रतिशतले बढेको हो । अघिल्लो वर्षको सोहि अवधिमा मुनाफा ३७ लाख रुपैयाँ पुगेको थियो ।

२. चुक्तापूँजी (Paid Up Capital):

चुक्तापूँजीको आधारमा सबैभन्दा धेरै छिमेक लघुवित्तको ८३ करोड ४० लाख ७१ हजार रुपैयाँ चुक्तापूँजी छ भने सबैभन्दा बढी खुद मुनाफा आर्जन गर्ने निर्धनको चुक्तापूँजी ६० करोड रुपैयाँ मात्र छ ।

३४ लघुवित्त कम्पनीहरुको चुक्तापूँजीको आधारमा तुलनात्मक विश्लेषण सहित प्रश्तुत तालिका बिष्तृत जानकारीको लागि डाउनलोड गर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नु होस् !

चुक्तापूँजी तालिका डाउनलोड लिंक

ShareUpdateNepal

त्यस्तै, सबैभन्दा कम चुक्तापूँजी नागबेली लघुवित्तको २ करोड रुपैयाँ मात्र रहेको छ । सिभिल लघुवित्तको चुक्तापूँजी भने १० करोड ५० लाख रुपैयाँ रहेको छ ।

३. जगेडाकोष (Reserve & Surplus):

रुरल माईक्रोफाइनान्सले जगेडाकोषमा सबैभन्दा बढी १ अर्ब ३१ करोड ५३ लाख रुपैयाँ छुटाएको छ भने लगतै त्यसपछि निर्धनको जगेडाकोषमा १ अर्ब २२ करोड ३७ लाख १२ हजार रुपैयाँ छुटाएको छ ।

३४ लघुवित्त कम्पनीहरुको जगेडाकोषको आधारमा तुलनात्मक विश्लेषण सहित प्रश्तुत माथिको तालिका बिष्तृत जानकारीको लागि डाउनलोड गर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नु होस् !

जगेडाकोष तालिका डाउनलोड लिंक

ShareUpdateNepal

त्यस्तै, जगेडाकोषको आधारमा सबैभन्दा कम जगेडाकोष सिभिल लघुवित्तको देखा परेको छ । जसकोले रिजर्भ कोषमा जम्मा १८ लाख ६५ हजार रुपैयाँ मात्र जम्मा गरेको छ । 

४. प्रतिशेयर नेटवर्थ (Networth per Share):

प्रतिशेयर नेटवर्थको आधारमा हालैमात्र नेप्सेमा सूचीकृत भएको महुली सामुदायिक लघुवित्तको प्रतिशेयर नेटवर्थ भने अरु सबै माइक्रोफाइनान्सको भन्दा धेरै छ । यसको प्रतिशेयर नेटवर्थ ४४६ रुपैयाँ १५ पैसा छ ।

३४ लघुवित्त कम्पनीहरुको प्रतिशेयर नेटवर्थको आधारमा तुलनात्मक विश्लेषण सहित प्रश्तुत माथिको तालिका बिष्तृत जानकारीको लागि डाउनलोड गर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नु होस् !

प्रतिशेयर नेटवर्थ तालिका डाउनलोड लिंक

ShareUpdateNepal

त्यसै गरी,  सबैभन्दा कम प्रतिशेयर नेटवर्थ सिभिल लघुवित्तको १०१ दशमलव ७८ रुपैयाँ मात्र रहेको छ । सूचीकृत ३४ वटा लघुवित्त कम्पनीहरुमध्ये यसको नेटवर्थ भने सबैभन्दा कमजोर माइक्रोफाइनान्सको रुपमा देखा परेको छ ।

५. प्रतिशेयर आम्दानी (Earning per Share - EPS):

प्रतिशेयर आम्दानीबाट कम्पनीले एक कित्ता बराबर कति रुपैयाँ कमायो भन्ने बुझ्न सकिन्छ । लघुवित्त कम्पनीहरुमध्ये चौथो त्रैमासको बित्तिय बिवरण अनुसार महुलीको प्रतिशेयर आम्दानी १०७ रुपैयाँ ९२ पैसा छ । यो लघुवित्त कम्पनीहरुमध्ये दोस्रो बढी प्रतिशेयर आम्दानी हो । यता, प्रतिशेयर आम्दानीमा फरवार्ड कम्युनिटी सबैभन्दा अघि छ । फरवार्डको प्रतिशेयर आम्दानी १२५ रुपैयाँ ३४ पैसा छ । फरवार्ड पनि हालै मात्र नेप्सेमा सूचीकृत भएको हो ।

३४ लघुवित्त कम्पनीहरुको प्रतिशेयर आम्दानीको आधारमा तुलनात्मक विश्लेषण सहित प्रश्तुत माथिको तालिका बिष्तृत जानकारीको लागि डाउनलोड गर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नु होस् !

प्रतिशेयर आम्दानी तालिका डाउनलोड लिंक

ShareUpdateNepal

चौथो त्रैमासको बित्तिय बिवरण अनुसार लघुवित्त कम्पनीहरुमध्ये सबैभन्दा कम प्रतिशेयर आम्दानी सिभिल लघुवित्तको ५ रुपैयाँ ९८ पैसा मात्र छ । यसको प्रतिसेयर आम्दानी निराषाजनक छ ।

दोस्रो बजारमा निकै महँगो मूल्यमा शेयर कारोबार हुने माइक्रोफाइनान्स कम्पनीहरु पर्ने गरेका छन् । माइक्रोफाइनान्स कम्पनीहरुको शेयर मूल्यमा उतारचढाव पनि धेरै हुने गर्छ । माइक्रोफाइनान्सको एकै दिनको कारोबारमा पनि शेयर मूल्यमा उल्लेख्य वृद्धि वा गिरावट हुने गरेको छ । यसले गर्दा अल्पकालीन कारोबारीलाई पनि माइक्रोफाइनान्सप्रति आकर्षण हुने गरेको पाइन्छ । आमलगानीकर्तालाई पनि यी कम्पनीको वित्तीय विवरणमा उत्तिकै चासो हुने गरेको छ । लघुवित्त कम्पनीको भाउ माथि नै रहेकाले केही जोखिम भए पनि फाइदा पनि उच्च हुने हुँदा लगानीकर्ताको आकर्षण यसमा बढेको हो ।

श्रोत: नेपालीपैसा , २०७४ भदौ १३ मंगलबार !

यो पनि पढ्ने कि !

माइक्रोफाइनान्स फेरि पनि अब्बल, निर्धन र फरवार्डले छलाङ मार्दा अरु पनि छैनन् कमजोर

लौ हेरौं नेपाल क्रेडिट एण्ड कर्मश बैंक (NCCB) को आर्थिक वर्ष २०७३/७४ को चौथो त्रैमासमा प्रगति - खुद नाफा ८७.३०%ले छलांग मार्दै अर्बपति क्लबमा !

नेपाल क्रेडिट एण्ड कर्मश बैंक लि. (Nepal Credit And Commercial Bank Ltd, NCCB) पनि चालु आर्थिक वर्ष २०७३/७४ को चौथो त्रैमासिक वित्तीय प्रतिवेदन तथ्याँक प्रकाशित गरेको छ । बैंकले यस त्रैमासमा खुद नाफा ८७ दशमलव ३० प्रतिशतले बढाएर एक अर्ब ३२ करोड ५८ लाख रुपैयाँ खुद नाफा आर्जन गर्न सफल भएको छ । गत वर्षको सोही अवधिमा बैंकले ७० करोड ७८ लाख रुपैयाँ खुद नाफा आर्जन गरेको थियो । यसरी यो बैंक पनि अब अर्ब कमाउने बैंकको सूचिमा उक्लिएको छ ।

ShareUpdateNepal

नाफामा छलांग मारे पनि यो बैंकले नाफा भन्दा बढी रकम प्रोभिजनबाट फिर्ता ल्याएको देखिन्छ । संभावित जोखिम व्यवस्थापनका लागि प्रोभिजनमा राखेको एक अर्ब ३३ करोड फिर्ता ल्याएको छ । यही कारण नाफामा यति ठूलो प्रगति देखिएको हो । बैंकको संचालन नाफामा भने निकै ठूलो गिरावट आएको छ । अघिल्लो वर्ष यो अवधिमा ७४ करोड ७० लाख रहेको यस्तो नाफा घटेर समीक्षा अवधिमा ४० करोड ६५ लाखमा सीमित बन्न पुुगेको हो ।

चारवटा साना कम्पनीलाई गाभेको यो बैंकको कर्मचारी खर्च ३० करोड ९८ लाखबाट वृद्धि भई ४७ करोड ४३ लाख पुुगेको छ भने अन्य संचालन खर्चमा पनि डर लाग्दो गरी वृद्धि भएको छ । अघिल्लो वर्ष २३ करोड ४२ लाख रहेको अन्य संचालन खर्च वृद्धि भई यो वर्ष ४१ करोड ८१ लाख पुुगेको हो ।

विदेशी मुद्रा कारोबारतर्फ समेत यो बैंकको प्रगति कमजोर बनेको छ । अघिल्लो वर्ष पाँच करोड २४ लाख विदेशी मुद्राको कारोबारबाट आर्जन गरेको बैंकले समीक्षा अवधिमा तीन करोड ७० लाखमा सीमित बन्न पुुगेको छ ।

समीक्षा अवधिमा बैकको खुद ब्याज आम्दानीमा पनि ४४ दशमलव ७९ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ । गत वर्षको चौथो त्रैमाससम्म बैंकले एक अर्ब १८ करोड ९४ लाख रुपैयाँ खुद ब्याज आम्दानी गरेकोमा यस वर्ष यो रकम बढेर एक अर्ब ७२ करोड २१ लाख रुपैयाँ पुगेको छ । चारवटा कम्पनीको व्यवसाय थपिँदा ब्याज आम्दानीतर्फको यो प्रगतिलाई औसत मात्र मान्न सकिन्छ ।

यो अवधिमा बैंकले ५८ अर्ब ७९ करोड निक्षेप संकलन गरी ४८ अर्ब १७ करोड कर्जा परिचालन गरेको छ । अघिल्लो वर्ष ३० अर्ब ३६ करोड निक्षेप संकलन गरी २४ अर्ब ८९ करोड कर्जा परिचालन गरेको थियो । बैंकले जगेडा कोष तर्फ भने राम्रो प्रगति गरेको छ । अघिल्लो वर्षसम्म एक अर्ब ३१ करोड रहेको कोषको आकार बढेर समीक्षा अवधिमा दुई अर्ब ५६ करोडको उचाई चुमेको छ । बैंकले निक्षपमा पनि ९३ दशमलव ६३ प्रतिशतको वृद्धि गरि ५८ अर्ब ७९ करोड रुपैयाँ संकलन गर्न सफल भएको छ ।

बैंकमा समीक्षा अवधिमा खराब कर्जाको भने थुप्रो लागेको छ । अघिल्लो वर्ष शून्य दशमलव ९१ प्रतिशत रहेको खराब कर्जा बढेर यो वर्ष चार दशमलव ८० प्रतिशत पुुगेको हो । खराब संस्थाहरु गाभ्दाको परिणाम यो बैंकका लागि निकै महंगो पर्न सक्ने देखिन्छ । 

हाल यो बैंकको चुक्ता पूँजी चार अर्ब ६८ करोड पुुगेको छ । बैंकले चालु आर्थिक बर्षमा विभिन्न संस्था मर्जरबाट दुई अर्ब ३३ करोड चुक्ता पुँजी थप गरेको हो । मर्जरबाटै चुक्ता पुँजी बढाए पनि बैंकको इपीएस भने दुई रुपैंया घटेर २८ रुपैंयामा आइपुगेको छ । समीक्षा अवधिमा बैंकको प्रतिसेयर आम्दानी वाषिर्क २८ रुपैयाँ ३४ पैसा रहेको छ । त्यस्तै बैंकको प्रतिशेयर नेटवर्थ एक एक सय ५४ रुपैयाँ ७१ पैसा र मूल्य आम्दानी अनुपात १३ दशमलव ५१ गुुणा कायम रहेको छ भने वैद्यानिक तरलता अनुपात २५ दशमलव १२ रहेको छ ।

अन्य बैंकहरुको तुलनामा बैंकको प्रगति खासै नभए पनि यसअघि विभिन्न समस्या झेल्दै आएको एनसीसीले पछिल्लो त्रैमासमा गरेको प्रगति भने उल्लेख्य हो । यद्यपि बैंकको निष्क्रिय कर्जा अनुपात भने अझै बढेको छ । मर्जरबाटै चुक्ता पुँजी बढ्दा पनि इपीएस घट्नु र अघिल्लाे बर्ष र त्रैमासभन्दा पनि बढी एनपीएल हुनु भने राम्राे हाेइन ।

ShareUpdateNepal

यस बैंकको चौथो त्रैमास आर्थिक विवरणहरु हेर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोला !

कम्पनी विश्लेषण लिंक

१८औँ बार्षिक प्रतिबेदन लिंक

२०७३/७४ बित्तिय प्रतिबेदन लिंक

२०७२/७३ बित्तिय प्रतिबेदन लिंक

१९औँ बार्षिक साधारण सभा सूचना लिंक

सेयरअपडेटनेपाल: शनिबार ३ भदौ २०७४

यो पनि पढ्ने कि !

एनसीसी बैंकमा देखियो सुधार पहिलो पटक अर्बपति क्लबमा

अर्ब कमाउने बैंकको सूचिमा उक्लदा एनसिसि बैंकको प्रतिशेयर आम्दानी कति ?

चार विकास बैंकलाई गाभेको एनसीसी उक्लियो अर्बपति क्लबमा, खराब कर्जाको भार अझै कति ?

८७ प्रतिशत नाफा बढाउँदै एनसीसी बैंक सय करोड क्लबमा, एनसीसी बैंक सुध्रिएको हो ?

एनसीसी बैंकमा खराब कर्जाको थुप्रो, यस्तो छ बढी नाफाको भित्री कथा

मालामाल बन्दै एनसीसी बैंकका लगानीकर्ता, टप फाइभ बैंक बनाउने उद्घोष

१७ वाणिज्य बैंकमा कुन देखियो तगडा ? हेर्नुहोस प्रतिसेयर आम्दानी, पूँजी, जगेडा तथा प्रतिसेयर नेटवर्थ ! (तथ्याङ्कमा सहित !)

गत आार्थिक बर्षको बित्तीय विवरण प्रकाशन गर्ने क्रममा शुक्रबारसम्म २८ मध्ये १७ बाणिज्य बैंकले आफ्नो बित्तीय विवरण प्रकाशित गरेका छन् । यस अवधिमा १७ बाणिज्य बैंकले कुल २६ अर्ब ८० करोड ४७ लाख रुपैयाँ खुद नाफा गरेका छन् । १७ मध्ये नबलि बैंकले सबैभन्दा धेरै खुद नाफा कमाएको छ भने सबैभन्दा थोरै कमाउनेमा मेगा बैंक रहेको छ ।

सबै बैंकको कुल चुक्ता पूँजी एक खर्ब १२ अर्ब ६० करोड ७५ लाख तथा कुल जगेडाकोष ६२ अर्ब ५४ करोड ६३ लाख रुपैयाँ बराबर छ ।

गत आर्थिक बर्षको बित्तीय बिवरण प्रकाशित गरेका बैंक मध्ये तीन अर्ब ६२ करोड रुपैयाँ खुद नाफा कमाएर प्रतिसेयर आम्दानी ५८ रुपैयाँ ५४ पैसा कायम गर्दे नबिल बैंक सबैभन्दा अब्बल बनेको छ । सबैभन्दा कम प्रतिसेयर आम्दानी रहेको बित्तीय बिवरण सनराईज बैंकले प्रकाशित गरेको छ । सनराईजले एक अर्ब १६ करोड ६९ लाख खुद नाफा गर्दा प्रतिसेयर आम्दानी १६ रुपैयाँ ६६ पैसा कायम भएको हो ।

हेर्नुहोस १७ वाणिज्य बैंकको प्रतिसेयर आम्दानी, पूँजी, जगेडा तथा प्रतिसेयर नेटवर्थ कति छ ? हेर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोला !

केही बैकहरूले प्रतिसेयर आम्दानी हिसाव गर्ने क्रममा एकरुपता नदेखिएकाले लगानीकर्ता अन्यौलमा परेका छन् । १७ मध्ये केही बैंकले यस्तो बिवरण फरक ढंगले प्रस्तुत गरेका छन् ।

चुक्ता पूँजीको आधारमा सबैभन्दा बढी ग्लोबलआई बैंकको ८ अर्ब ८ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । ग्लोबल आईएमई बैंकले रिलायबल डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्ति गरी राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पूँजी पुर्याएको हो । सबैभन्दा थोरै चुक्ता पूँजी मेगा बैंकको छ । मेगाले धितोपत्र बोर्डबाट ६५ प्रतिशत हकप्रद बिक्री गर्ने अनुमति शुक्रबार मात्रै पाएको छ । हकप्रद जारी गर्दा उसको चुक्ता पूँजी सात अर्ब ५६ लाख रुपैयाँ पुग्नेछ ।

जगेडा कोषको आधारमा सबैभन्दा अगाडि कृषि विकास बैंक देखिएको छ । बैंकको जगेडा कोषमा ९ अर्ब ८८ करोड रुपैयाँ सञ्चित रहेको छ । सबैभन्दा कमजोर जगेडा कोष मेगा बैंकको रहेको छ । उसको जगेडाकोषमा जम्मा एक अर्ब २८ करोड रुपैयाँ मात्र रहेको छ ।

माथि उल्लेखित तथ्याङ्क बैकहरुले प्रकाशित गरेका चौथो त्रैमासको बित्तीय बिवरण अनुसार तयार पारिएको हो ।

(श्रोत: मेरोलगानी ; २०७४ साल साउन २८ शनिबार )

यो पनि पढ्ने कि !

आठ अर्ब पूँजी पुर्याउन अझै कुन - कुन बैकलाई समस्या ?
एक्सक्लूसिभ: १७ वाणिज्य बैंकमध्ये को रोगी, को स्वस्थ ? (विश्लेषणात्मक अध्ययनसहित)
के तपाईंको बोनस सेयर खातामा अझै आएन? कर तिर्नु पर्ने हो कि? कसरी थाहा पाउने त ? बिष्तृत जानकारीको लागि यहाँ विबरण हेर्नुहोस्  अझै कुन कुन बैकलाई समस्या आठ अर्ब पूँजी पुर्याउन ? कतिसम्म बोनस दिन सक्छ त? (तालिका सहित)
न्युुनतम चुक्ता पूँजी कायम गर्ने समय सिमा सकियो, क कसले के के गरे त? (तालिका एबं सम्बन्धित अन्य लिंक्स सहित)
नेपाल राष्ट्र बैंकको मिसन ८ अर्बको परीक्षामा २८ बाणिज्य बैंकहरु सफल, यसरि पुग्ने छ तोकिएको चुक्ता पुंजी (रिपोर्ट)
लगानीकर्तालाई कुन बैंकले कति प्रतिफल दिन्छन् ?

एक्सक्लूसिभ: २८ बाणिज्य बैंक मध्य कुन बैंकको लाभांश क्षमता कति ?

नेपाल स्टक एक्सचेन्जमा सुचिकृत बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले गत आर्थिक बर्षको चौथो त्रैमासको वित्तीय विवरण प्रस्तुत गर्ने क्रममा छन। यसै सन्दर्भमा नेप्सेमा सुचिकृत २८ मध्य १७ बाणिज्य बैंकहरुले गत आर्थिक बर्षको वित्तीय विवरण सार्वजनिक गरिसकेको छन भने एनआईसी एसिया बैंकले गत आर्थिक बर्षको कमाईबाट लाभांश समेत घोषणा गरिसकेको छ।

लगानीकर्ताले संस्थाहरुको वित्तीय विवरणलाई आधार मानेर लगानीको निर्णय गर्ने भएकाले नेप्सेमा सुचिकृत कम्पनीहरुको वित्तीय विवरणले बिशेष महत्त्व राख्दछ। कम्पनीहरुले प्रस्तुत गर्ने चौथो त्रैमासको वित्तीय बिबरणको आधारमा उनीहरुको वित्तीय सबलता र लाभांश क्षमता थाहा हुने भएकाले पनि यसको झनै महत्त्व हुने गर्दछ।

केहि पहुँचवाला ठुला लगानिकर्ताहरु सूचनाको पहुँचमा भएपनि अधिकांश सर्वसाधारण लगानीकर्ताहरु भने यो अवसरबाट बन्चित नै रहेका छन। सर्वसाधारण लगानीकर्ताको आवश्यकतालाई महसुस गर्दै बिजपाटी डटकमले पछिल्लो समय नेप्सेमा सुचिकृत संस्थाहरुको वित्तीय विवरण तथा लाभांश क्षमता प्रक्षेपण गर्दै आएको छ।

यही क्रमलाई निरन्तरता दिने सन्दर्भमा हामीले यहाँ २८ बाणिज्य बैंकहरुको लाभांश क्षमता र उनीहरुले दिन सक्ने लाभांशको प्रक्षेपण गरेका छौं। प्रस्तुत छ २८ बाणिज्य बैंकको लाभांश क्षमता र दिन सक्ने लाभांशको प्रक्षेपण रिपोर्ट:

*Report Yet to Publish; ** 12% Right Adjusted.

१. कृषि बिकास बैंक (ADBL):

गत आर्थिक बर्ष कृषि बिकास बैंकले २ अर्ब ७७ करोड खुद मुनाफा आर्जन गरेको छ। यस अवधिमा बैंकको प्रति सेयर आम्दानी ३९ रुपैयाँ १८ पैसा रहेको छ। बैंकसंग ४१ दशमलब २० प्रतिशत लाभांश क्षमता रहेको छ। यद्दपी बैंकले १५ प्रतिशत बोनस सेयर र १६ दशमलब ५० प्रतिशत नगद लाभांश वितरण गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।

२. बैंक अफ काठमांडू (BOKL):

लुम्बिनी र बैंक अफ काठमान्डू मिलेर बनेको बैंक अफ काठमांडूले गत आर्थिक बर्ष १ अर्ब २३ करोड ९० लाख ७५ हजार खुद मुनाफा आर्जन गरेको छ। यस अवधिमा बैंकको प्रति सेयर आम्दानी २२ रुपैयाँ ०१ पैसा रहेको छ। बैंकले राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पुंजी पुर्याउन २ अर्ब ३७ करोड पुंजी थप गर्नुपर्नेछ। बैंकसंग १७ दशमलब ९० प्रतिशतको लाभांश क्षमता रहेको छ। बिओकेले १७ दशमलब ५० प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।बिओकेसंग थप निष्काशन गरी अपुग पुंजी पुरा गर्न ३ बिकल्प रहेको छ। 

एफपिओ प्रक्रिया स्थगनपछि बैंक अफ काठमाण्डू सामु चुक्ता पुंजी आठ अर्ब पुर्याउन ३ बिकल्प

३. सिभिल बैंक (CBL):

सिभिल बैंकले गत आर्थिक बर्षको वित्तीय विवरण सार्वजनिक गर्न बाँकी रहेको छ। राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन बैंकले ४० प्रतिशत हकप्रद बिक्रीको अनुमती माग्दै धितोपत्र बोर्डमा आबेदन दिएको छ। हामा मर्चेन्ट , युनिक फाइनान्स लगायतका संस्था प्राप्ती गर्दा बैंकलाई ५९ करोड स्वापबाट आम्दानी भएको छ। सिभिल बैंकले गत आर्थिक बर्ष न्युनतम २० करोड खुद मुनाफा गरेको अवस्थामा पनि १४ दशमलब ५० प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्ने अपेक्षा गरिएको छ। 

४. सेन्चुरी बैंक (CCBL):

सेन्चुरी बैंकले पनि गत आर्थिक बर्षको वित्तीय विवरण सार्वजनिक गरेको छैन। बैंकले ३ प्रतिशत बोनस सेयर र ५ प्रतिशत नगद लाभांश दिने अपेक्षा गरिएको छ। बैंकले प्राप्त गरेका संस्था सगरमाथा फाइनान्स, अरनिको डेभलपमेन्ट बैंक, इन्नोभेटीब डेभलपमेन्टको स्वापबाट आएको आम्दानी र अल्पाइन डेभलपमेन्ट तथा सेती फाइनान्सलाई पुंजीकृत गरी देखाइएको, अवितरित हकप्रद लिलाम मार्फत बिक्री गर्दा प्राप्त आम्दानी र गत आर्थिक बर्षको कमाईबाट बैंकले ३ प्रतिशत बोनस सेयर दिने अपेक्षा गरिएको हो। 

५. ग्लोबल आइएई बैंक (GBIME):

ग्लोबल आइएमई बैकले गत आर्थिक बर्ष २ अर्ब ३ करोड खुद मुनाफा आर्जन गरेको छ। यस अवधिमा बैंकको प्रति सेयर आम्दानी २५ रुपैयाँ २२ पैसा रहेको छ भने चुक्ता पुंजी ८ अर्ब ८ करोड रहेको छ। ग्लोबल आइएमई बैंक पुंजी वृद्धि तथा कारोबार बिस्तार गरी अग्रणी बाणिज्य बैंक बन्ने लक्ष्य सहित अघि बढेको हुनाले यस बैंकले गत आर्थिक बर्षको कमाईबाट सेयरधनीहरुलाई २० प्रतिशत बोनस सेयर दिने प्रक्षेपण गरिएको छ। त्यसो त बैंकसंग २५ दशमलब २२ प्रतिशत बोनस सेयर दिने क्षमता रहेको छ। 

६. कुमारी बैंक (KBL):

कुमारी बैंकले पनि गत आर्थिक बर्षको वित्तीय बिबरण सार्वजनीक गर्न बाँकी नै रहेको छ। चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउने योजना अन्तर्गत कुमारीको साधारणसभाले २० प्रतिशत हकप्रद बिक्री गर्ने प्रस्ताब पारित गरिसकेको छ भने केहि दिनमै निष्काशन अनुमतीका लागि धितोपत्र बोर्डमा आबेदन दिने तयारीमा छ। कुमारीले १५ प्रतिशत बोनस सेयर दिने प्रक्षेपण गरिएको छ। 

७. मेगा बैंक (MEGA):

मेगा बैंकले गत आर्थिक बर्ष ७९ करोड १४ लाख रुपैयाँ खुद मुनाफा आर्जन गरेको छ। मेगा बैंकको ६५ प्रतिशत हकप्रद धितोपत्र बोर्डबाट स्वीकृत भईसकेको अवस्था छ भने टुरिजम डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्ती गर्ने तयारीमा रहेको छ। मेगा बैंकले १० प्रतिशत बोनस सेयर र ४ प्रतिशत नगद लाभांश दिने प्रक्षेपण गरिएको छ। यद्दपी टुरिजमलाई प्राप्ती गर्ने प्रक्रिया सफल भएको अवस्थामा बैंकले नगद लाभांश मात्र वितरण गर्न सक्ने अपेक्षा गरिएको छ। यद्दपी बैंकसंग १५ दशमलब ५० प्रतिशत लाभांश क्षमता रहेको छ। 

८. एनसीसी बैंक (NCCB):

एनसीसी बैंकले पनि गत आर्थिक बर्षको वित्तीय विवरण सार्वजनिक गर्न बाँकी नै रहेको छ। बैंकलाई सुप्रिम लगायत ४ बिकास बैंकलाई प्राप्ति गर्दा स्वापबाट ९४ करोड प्राप्ती भएको छ। बैंकले ५० प्रतिशत हकप्रद बिक्री गर्ने एजेन्डा राखेर साधारणसभा आब्हान गरेको छ। साधारण सभा प्रयोजनका लागि बुक क्लोज समेत भईसकेको छ। बैंकलाई स्वापबाट प्राप्त भएको आम्दानीलाई मात्र आधार मानेर उसले २१ प्रतिशत बोनस सेयर दिने प्रक्षेपण गरिएको हो। गत आर्थिक बर्षको कमाईबाट २१ प्रतिशत बोनस सहित नगद लाभांश समेत दिने अपेक्षा गरिएको छ । 

९. एनएमबि बैंक (NMB):

एनएमबि बैकले गत आर्थिक बर्ष १ अर्ब ५१ करोड खुद मुनाफा आर्जन गरेको छ। यस अवधिमा एनएमबि बैंकको प्रति सेयर आम्दानी १९ रुपैयाँ ८८ पैसा रहेको छ। बैंकसंग ४४ प्रतिशत लाभांश दिने क्षमता रहेको छ। बैंकले १५ दशमलब बोनस सेयर र १६ दशमलब ५० प्रतिशत नगद लाभांश दिने प्रक्षेपण गरिएको छ। बैंकले प्रिमियममा १ करोड १४ लाख कित्ता एफपीओ बिक्रि गर्दै छ। उक्त एफपीओलाई समेत पुन्जिकृत गरी यो लाभांश प्रक्षेपण गरिएको हो। 

१०. प्रभु बैंक (PRVU):

प्रभु बैंकले गत आर्थिक बर्ष १ अर्ब ७५ करोड खुद मुनाफा गरेको छ। यस अवधिमा बैंकको प्रति सेयर आम्दानी २९ रुपैयाँ ७८ पैसा रहेको छ। प्रभु बैंक ४० प्रतिशत हकप्रद बिक्री गर्ने तयारीमा रहेको छ। उल्लेख्य प्रगती गरेको उत्साहजनक वित्तीय विवरण प्रस्तुत गरेकाले अर्को बर्ष प्रभु बैंकले आकर्षक बोनस सेयर दिन सक्ने अपेक्षा गरिएको छ। तर यस बर्ष बैंकसंग बोनस दिन सक्ने क्षमता छैन। 

अर्को बर्ष बोनस बाड्न सक्नेगरी प्रभु बैंकको उत्साहजनक प्रगती, ४६० प्रतिशतले जगेडा कोषको वृद्धि

नोट: बैंकहरुको गत आर्थिक बर्षको कमाई, अघिल्लो आर्थिक बर्षको रिटेन अर्निङ,उनीहरुको ब्यापार बिस्तार योजना, अन्य बैंक तथा वित्तीय संस्था प्राप्ति तथा मर्ज गर्दा स्वापबाट प्राप्त आम्दानीलाई आधार मानेर बैंकहरुको लाभांश क्षमता र दिन सक्ने लाभांश प्रक्षेपण गरिएको हो।

(श्रोत: बिजपाटी, बैंकिङ ; २०७४ साल साउन २८ शनिबार )

यो पनि पढ्ने कि !

एक्सक्लूसिभ: १७ वाणिज्य बैंकमध्ये को रोगी, को स्वस्थ ? (विश्लेषणात्मक अध्ययनसहित)

के तपाईंको बोनस सेयर खातामा अझै आएन? कर तिर्नु पर्ने हो कि? कसरी थाहा पाउने त ? बिष्तृत जानकारीको लागि यहाँ विबरण हेर्नुहोस् !

अझै कुन कुन बैकलाई समस्या आठ अर्ब पूँजी पुर्याउन ? कतिसम्म बोनस दिन सक्छ त? (तालिका सहित)

न्युुनतम चुक्ता पूँजी कायम गर्ने समय सिमा सकियो, क कसले के के गरे त? (तालिका एबं सम्बन्धित अन्य लिंक्स सहित)

नेपाल राष्ट्र बैंकको मिसन ८ अर्बको परीक्षामा २८ बाणिज्य बैंकहरु सफल, यसरि पुग्ने छ तोकिएको चुक्ता पुंजी (रिपोर्ट)

लगानीकर्तालाई कुन बैंकले कति प्रतिफल दिन्छन् ?

एक्सक्लूसिभ: १७ वाणिज्य बैंकमध्ये को रोगी, को स्वस्थ ? (विश्लेषणात्मक अध्ययनसहित)

आर्थिक वर्ष २०७३/७४ मा अधिकांश वाणिज्य बैंकहरुले खूद नाफातर्फ छलाङ मारेका छन् । पूँजीवृद्धिको चटारोका कारण धेरैले अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा प्रति सेयर आम्दानीलाई नियन्त्रणमा राख्न सकेनन् । सँगै, प्रति सेयर नेटवर्थ समेत नियन्त्रित हुन सकेन । हालसम्म देशका १७ वाणिज्य बैंकले चौथो त्रैमासको बित्तीय विवरण सार्वजनिक गरिसकेका छन् । वाणिज्य बैंकमा लगानी गर्नुअघि(सेयर किन्नुुअघि) प्रमुख सूचकहरुमा को कति बलियो छ ? कसको कति प्रगति छ ? हेर्नुपर्ने हुन्छ । हामीले वाणिज्य बैंकहरुले चौथो त्रैमासिक अवधिमा प्रमुख ९ सूचकमा गरेको प्रगति बुँदागत रुपमा यहाँ विश्लेषणको प्रयास गरिएको छ:

१. चुक्तापुँजी (Paid Up Capital):

अहिले बैंक तथा वित्तीय संस्थाको शेयर किन्दा तोकिएको पुँजी पुग्न बाँकी, तर सो पुर्याउने आधार भएको बैंक छान्नु उपयुक्त हुन्छ । हालसम्म चौथो त्रैमासको प्रगति विवरण सार्वजनिक गरेका १७ वाणिज्य बैंकमध्ये ग्लोबल आइएमई बैंकले राष्टबैंकले तोकेको चुक्तापूँजी पुर्याइसकेको छ । यो बैंकको चुक्तापूँजी समीक्षा अवधिमा ८ अर्ब ८ करोड रुपैयाँ छ । चुक्तापूँजीको हिसाबले विवरण सार्वजनिक गर्ने १७ बैंकमध्ये लक्ष्मी, एनबी, कृषि विकास र सनराइज टप ५ मा छन् । कसको पूँजी कति छ ? हेर्नुहोस् टेबल:

२. प्रतिसेयर आम्दानी (Earning Per Share, EPS):

लगानी सम्बन्धी निर्णयको सर्वमान्य एउटा आधार भनेको प्रतिशेयर आम्दानी(EPS)पनि हो । प्रतिशेयर आम्दानी अर्थात् इपिएसले कम्पनीले चुक्तापुँजीमा हासिल गरेको मुनाफा अर्थात् प्रत्येक शेयरमा भएको कमाई देखाउँछ । यो जति बढि भयो त्यति नै राम्रो हुन्छ । सामान्यतः प्रतिशेयर आम्दानी निकाल्न खुद आम्दानीलाई शेयर संख्याले भाग गरे पुग्छ, तर केही बैंकहरूले एनएफअारएस विधि अपनाएर प्रती शेयर अाम्दानी निकालेका छन् । यसमा भारित अाैसत पुँजीलाई ध्यान दिईने हुँदा लाभांस क्षमता अनुमान गर्न सकिँदैन । यहाँ तुलनाका लागि सबैलाई एउटै सुत्र प्रयाेग गरि पुनः गणना गरिएकाे छ । १७ वाणिज्य बैंकमध्ये नवील बैंकको प्रतिसेयर आम्दानी सबैभन्दा उच्च छ । यो बैंकको इपीएस ५८.५४ रुपैयाँ रहेको छ । समीक्षा अवधिमा पूँजीवृद्धिको चटारोका कारण अधिकांशको यस्तो आम्दानी घटेको छ । समीक्षा अवधिमा मेगा बैंकको इपीएस स्थिर छ भने बाँकी १६ वाणिज्य बैंकमध्ये प्रभूू बैंकले मात्र इपीएसमा राम्रो प्रगति गरेको छ, अरु सबै बैंकको इपीएसमा पहिरो गएको छ । गत वर्ष १९.५१ रुपैयाँमा सीमित इपीएसलाई प्रभूू बैंकले बढाएर २९.७८ रुपैयाँ पुर्याएको हो । अन्य बैंकको इपीएसको तुलनात्मक अवस्था विश्लेषणका लागि टेबल हेर्नुस:

३. मूल्य-आम्दानी अनुपात (Price-Earning Ratio, P/E):

यसलाई पिई रेसियो पनि भनिन्छ । यसले निश्चित आम्दानी गर्न तिर्नुपर्ने मूल्य जनाउँछ । यस्तो अनुपात वा गुना जति कम भयो त्यति राम्रो हो । सामान्यतः १० भन्दा कम पीई रेसियो भएका र कम्पनीको भविष्य ठिक भएको अवस्थामा जसरी पनि किन्नु, १०–१५ पाए किन्ने, १५–२० किन्नु उपयुक्त, २०–२५ विचार गरेर किन्ने र यस्तो अनुपात २५ भन्दा बढी भएको अवस्थामा निकै विचार गरेर किन्नुुपर्ने सेयर जानकार दिलिप मुंनकर्मीको सुुझाव छ । पछिल्लो बजार मूल्यलाई प्रतिसेयर आम्दानीले भाग गरेपछि यस्तो रेसियो निस्किन्छ । हामीले यहाँ बिहीबारको अन्तिम कारोबार मूल्यलाई लिएर पीई रेसियो निकालेका छौ । सबैभन्दा कम पीई रेसियो कृषि विकास बैंकको १३.०१ गुणा रहेको छ । प्रभूू बैंक १३.३३ गुणासहित १७ वाणिज्य बैंकमध्ये दोश्रो स्थानमा छ भने ग्लोबल आइएमई बैंक १५.७८ गुणासहित तेश्रो स्थानमा छ । बाँकी वाणिज्य बैंकको पीई अनुपातका लागि टेबल हेर्नुहोस्:

४. नेटवर्थ (Net Worth):

यसले कम्पनीको वर्तमान अवस्थालाई झल्काउँछ । यो विगतमा १०० रुपैयाँको शेयरको वर्तमान अवस्था हो । नेटवर्थ सकारात्मक नै हुनुपर्छ अर्थात १०० भन्दा बढी हुनुपर्छ । जति बढी नेटवर्थ त्यति बलियो हो । चौथो त्रैमासिक अवधिसम्मको नेटवर्थका आधारमा नबील बैंक २४६ रुपैयाँसहित सबैभन्दा बलियो अवस्थामा देखिएको छ । कृषि विकास बैंक २३४.९१ रुपैयाँसहित १७ वाणिज्य बैंकमध्ये दोश्रो स्थानमा, १६६.०७ रुपैयाँसहित एनएमबी बैंक तेश्रो स्थानमा रहेको छ । बाँकी बैंकको नेटवर्थको अवस्था हेर्न टेबल हेर्नुहोला:

५. खुद मुनाफा (Net Profit):

यसले कम्पनीको उक्त अवधिको खुद मुनाफा अर्थात् सबै प्रकारको खर्च र कर कटाएर शेयरधनीहरुका लागि बाँड्न उपलब्ध हुने खुद रकम देखाउँछ । बढी व्यवसायिक मुनाफा भएको कम्पनी अर्थात् खुद ब्याज तथा कमिसन आम्दानी बढी भएको बैंक राम्रो मानिन्छ । हामीले खूद नाफातर्फ १७ वाणिज्य बैंकहरुको अघिल्लो वर्षको चौथो त्रैमाससँग समीक्षा अवधिको तुलना गरेका छौ । नबील बैंकले समीक्षा अवधिमा सबैभन्दा बढी ३ अर्ब ६२ करोड खूद नाफा आर्जन गरेर आफूलाई १७ बैंकमा टप स्थानमा राख्ने सफलता पाएको छ । अघिल्लो वर्षको तुलनामा नवीलको खूदनाफातर्फको फड्को समेत अनुकरणीय छ । २ अर्ब ७७ करोड खूद नाफासहित कृषि विकास बैंक दोश्रो स्थानमा रहे पनि अघिल्लो वर्षको तुलनामा यो बैंकले खूद नाफा खासै धेरै बढाउन सकेन । अघिल्लो वर्ष यही अवधिमा कृषि बैंकको यस्तो नाफा २ अर्ब ४६ करोड थियो । नाफामा छलांग मार्दै २ अर्ब ३ करोड कमाएको ग्लोबल आइएमई बैंक तेश्रो स्थानमा छ । यो बैंकले अघिल्लो वर्ष यही अवधिमा १ अर्ब ३८ करोड मात्र कमाएको थियो । बाँकी कम्पनीको तुलनात्मक अवस्थाका लागि टेबल हेर्नुहोस्:

६. खराब कर्जा (Non-Performing Loan, NPL:

यसलाई नन परफरमिङ लोन-NPL अर्थात भाखा नाघेको ऋणको रुपमा पनि बुुझ्न सकिन्छ । वर्तमान व्यवस्था अनुसार एनपिएल बढीमा ५ प्रतिशत हुनुपर्छ र यो भन्दा बढी भएको बैंक तथा वितिय संस्थाले मुनाफा भए पनि लाभांश वितरण गर्न सक्दैन । यसले ऋणको गुणस्तरीयतासँगै व्यवस्थापनको चातुर्यता पनि देखाउँछ । एनपिएल जति कम भयो, त्यति राम्रो मानिन्छ । चौथो त्रैमासिक विवरण प्रकाशित गर्ने १७ वाणिज्य बैंकमध्ये कसैको पनि यस्तो कर्जाको अनुपात ५ प्रतिशत भन्दा माथि छैन । सबैभन्दा कम ०.०१ प्रतिशत एनपीएल सानिमा बैंकको छ । ०.१९ प्रतिशतसहित एसबीआई दोश्रो स्थानमा, ०.३६ प्रतिशतसहित एनआइसी एशिया तेश्रो स्थानमा छन् । सबैभन्दा बढी यस्तो कर्जा प्रभूू बैंकको रहेको छ । यो बैंकको ४.२९ प्रतिशतको अनुपातमा यस्तो कर्जा रहेको छ । तर, गत वर्षको यही अवधिमा प्रभूूको यस्तो अनुपात ८ प्रतिशत भन्दा माथि थियो । खराब कर्जाको सुधारमा यो बैंकले हासिल गरेको सफलता अनुकरणीय छ । अन्य बैंकको खराब कर्जाको अवस्था कस्तो छ ? टेबल हेर्नुहोस्:

७. खूद ब्याज आम्दानी (Net Interest Income):

कुनै पनि कम्पनीले नाफा कमाउने वा बढाउने प्रमुख आधार भनेकै व्यवसाय बिस्तार गर्नु हो । जसले व्यवसाय बिस्तारमा बढी सफलता पाउँछ, यसले राम्रो नाफा कमाउँछ । तर, बित्तीय विवरणमा कसले व्यवसाय बिस्तार कुन स्तरमा गरेको छ भन्ने बिषय पत्ता लगाउने एउटा विधि हो खूद ब्याज आम्दानी । खूद ब्याज आम्दानी जति बढी भयो त्यति राम्रो । बढी खूद ब्याज आम्दानी हुनु भन्नुको अर्थ व्यवसाय बिस्तारमा सो कम्पनीले फड्को मारिरहेको छ भन्ने बुुझाई हो । समीक्षा अवधिमा हेर्दा कृषि विकास बैंकको खूद ब्याज आम्दानी सबैभन्दा बढी रहेको छ । १७ वाणिज्य बैंकमध्ये कृषि विकास बैंकको खूद ब्याज आम्दानी ९ अर्ब ८८ करोड रुपैयाँ रहेको छ । ९ अर्ब ३ करोडसहित नबील बैंक दोश्रो स्थानमा छ भने तेश्रो स्थानमा रहेको एनएमबी बैंकले ४ अर्ब २६ करोड खूद ब्याज आम्दानी गरेको छ । बाँकी बैंकहरुको खूद ब्याज आम्दानीका लागि टेबल हेर्नुहोस् :

८. निक्षेप र कर्जा परिचालन (Deposits):

बैंकहरुको मुख्य विजिनेश भनेकै बढीभन्दा बढी निक्षेप संकलन गरी राष्टबैंकले तोकेको सीमाभित्र रही कर्जा परिचालन गर्नु हो । यसकारण, बैंकहरुको निक्षेप जति बढी भयो सोही अनुसार कर्जा परिचालन गर्ने क्षमता बन्दछ । त्यसकारण निक्षेप संकलन र कर्जा परिचालनको अवस्थाको बिषयमा पनि विशेष ध्यान दिनुपर्छ । कुनै पनि बैंकमा निक्षेप संकलनमा वृद्धि हुनुु भनेको सम्बद्ध कम्पनीप्रतिको निक्षेपकर्ताको विश्वास समेत बढ्ने क्रममा रहेको भन्ने हो । निक्षेपकर्ताले जुन बैंकमा आफ्नो आम्दानी सुरक्षित महसुस गर्छ, त्यसैमा गएर पैसा जम्मा गर्छ । यसले बैंकको बित्तीय अनुशासन र चुस्त व्यवस्थापकीय क्षमता पनि दर्शाउँछ । निक्षेप संकलन गरेर मात्र हुँदैन, तोकिएको सीमाभित्र रहेर कर्जा परिचालन गर्न सकिएन भने बैंकको विजिनेश जम्दैन । त्यसकारण कर्जाको अवस्था पनि हेर्नुपर्छ ।

हामीले समीक्षा अवधिमा निक्षेप संकलन र कर्जा परिचालनको अवस्था पनि हेर्ने कोशिश गरेका छौ । १७ वाणिज्य बैंकमध्ये यो अवधिमा सबैभन्दा बढी नबील बैंकले १ अर्ब १८ अर्ब निक्षेप संकलन गरेको छ । १ खर्ब १ अर्ब ९१ करोड निक्षेपसहित ग्लोबल आइएमई बैंक दोश्रो स्थानमा छ । तेश्रो स्थानमा रहेको कृषि विकास बैंकले समीक्षा अवधिमा ९९ अर्ब ९५ करोड निक्षेप संकलन गरेको छ । बाँकीको निक्षेप संकलनको अवस्थाका लागि टेबल हेर्नुहोस्:

बढी निक्षेप संकलन गरेपछि सोही अनुसार सीमाभित्र रही कर्जा परिचालन अनिवार्य रुपमा गर्नैपर्छ । यहीकारण निक्षेप संकलन झै कर्जा परिचालनमा पनि माथिका तीनै बैंक नै अगाडि छन् । समीक्षा अवधिमा नबील बैंकले ९१ ऋर्ब ४९ करोड कर्जा परिचालन गरेको छ । यस्तै, कृषि विकास बैंक र ग्लोबल आइएमई बैंकले क्रमशः ८८ अर्ब २९ करोड र ८० अर्ब ८१ करोड कर्जा परिचालन गरेका छन् । यसरी हेर्दा निक्षेप संकलनमा ग्लोबल आइएमई बैंक दोश्रो स्थानमा रहे पनि कर्जा परिचालनमा भने तेश्रो स्थानमा धकेलिएको छ । बाँकी वाणिज्य बैंकहरुको कर्जा परिचालनको अवस्था बुुझ्न टेबल हेर्नुहोस्:

(श्रोत: बिजशाला, बैंकिङ ; २०७४ साल साउन २८ शनिबार )

बीमा कम्पनीको शेयर किन्दै हुनुहुन्छ ? हेर्नुहोस् यस्तो छ जीवन बीमा कम्पनीको पछिल्लो अवस्था !

बजारमा बीमा कम्पनीहरु (INSURANCE COMPANIES) को शेयरप्रति लगानीकर्ताको निकै चासो रहेको हुन्छ । त्यसमा पनि छोटो समयमा शेयर खरिदबिक्री गरेर आफ्नो आम्दानी बढाउने लगानीकर्ता पनि बीमा कम्पनीको शेयरप्रति आकर्षण देखिन्छन् । त्यसमा पनि बीमा समितिले बीमा कम्पनीहरुको पूँजी चार गुणाले बढाउने निर्देशन दिएसँगै यसप्रति लगानीकर्ता थप आकर्षित देखिन्छन् । यस्तैमा आज हामी नेपालमा सञ्चालित जीवन बीमा कम्पनीको पछिल्लो अवस्था केलाउने प्रयास गरेका छौं ।

खुद मुनाफा चुक्ता पूँजी

आर्थिक वर्ष २०७३/७४ को प्रकाशित तेस्रो त्रैमासमा जीवन बीमा कम्पनीहरु मध्ये खुद मुनाफा हेर्दा सबैभन्दा उत्कृष्ट नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स रहेको छ । ४० करोड ९६ लाख रुपैयाँ खुद मुनाफामा कमाएको नेपाल लाईफ इन्स्योरेन्सको चुक्ता पूँजी पनि सबैभन्दा बढी ३ अर्ब ९ करोड ६४ लाख रुपैयाँ रहेको छ । त्यस्तै खुद मुनाफा सबैभन्दा कम राष्ट्रिय बीमा संस्थानको ६६ लाख रुपैयाँ मात्र कमाएको छ । जसको चुक्ता पूँजी पनि सबैभन्दा कम ९३ लाख रुपैयाँ रहेको छ । अघिल्लो वर्षको तुलनामा सबैभन्दा बढी मुनाफा सुर्य लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीको ६ सय ६२ दशमलव ७५ प्रतिशत र सबैभन्दा कम राष्ट्रिय बीमा संस्थानको २० दशमलव ९१ प्रतिशतले गिरावट आएको छ ।

जगेडाकोष, जीवन बीमाकोष र आम्दानी

जीवन बीमा कम्पनीहरुमध्ये जगेडाकोषमा, बीमा कोष र आम्दानीमा सबैभन्दा बढी नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्सको रहेको छ । जगेडाकोषमा सबै भन्दा बढी ४ अर्ब ७३ करोड ३७ लाख रुपैयाँ, बीमाकोषमा ३७ अर्ब १८ करोड ८१ लाख रुपैयाँ र आम्दानी ५४ करोड २१ लाख रुपैयाँ रहेको छ । जगेडाकोषमा सबैभन्दा कम एशियन लाइफ इन्स्योरेन्सको १७ करोड ७४ लाख रुपैयाँ रहेको छ भने बीमा कोषमा सबैभन्दा कम सुर्य लाईफ इन्स्योरेन्सको २ अर्ब १४ करोड ५ लाख रुपैयाँ रहेको छ । आम्दानीमा सबैभन्दा कम राष्ट्रिय बीमा संस्थानको १ करोड ६२ लाख रुपैयाँ रहेको छ ।

प्रिमियम संकलन र जारी बीमालेख संख्या

बीमा कम्पनीहरुको खुद मुनाफा बढ्नु र घट्नुमा प्रिमियम संकलनको प्रमुख भूमिका रहने गर्दछ । नेपाल लाईफ इन्स्योरेन्सले सबैभन्दा बढी खुद प्रिमियम संकलन ७ अर्ब ८१ करोड ७३ लाख रुपैयाँ, जम्मा प्रिमियम संकलनमा पनि सबैभन्दा बढी ४८ अर्ब १० करोड १३ लाख रुपैयाँ र जारी बीमालेख संख्या १० लाख २४ हजार ६ सय ४२ वटा रहेको छ । तेस्रो त्रैमासमा सबैभन्दा कम खुद प्रिमियम गुराँस लाईफ इन्स्योरेन्सको ७० करोड १० लाख रुपैयाँ र बीमा लेख संख्यामा १ लाख ५४ हजार ७७ वटा रहेको छ । जम्मा प्रिमियम संकलनमा सबैभन्दा कम सुर्य लाइफ इन्स्योरेन्सको ८३ करोड ४० लाख रुपैयाँ रहेको छ ।

दाबी भुक्तानी र दाबी भुक्तानी संख्या

चालु आर्थिक बर्षको तेस्रो त्रैमासमा खुद दाबी भुक्तानीको आधारमा सबैभन्दा बढी राष्ट्रिय बीमा संस्थानको २ अर्ब ९३ करोड ३९ लाख रुपैयाँ रहेको छ भने सबैभन्दा कम गुराँस लाइफ इन्स्योरेन्सको ६ करोड ८५ लाख रुपैयाँ रहेको छ । त्यस्तै जम्मा दाबी भुक्तानी र दाबी भुक्तानी संख्यामा सबैभन्दा बढी नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्सको रहेको छ । जसको जम्मा दाबी भुक्तानी १ अर्ब ९४ करोड ५७ लाख रुपैयाँ र दाबी भुक्तानी संख्या १७ हजार ८ सय ९५ वटा रहेको छ । जम्मा दाबी भुक्तानी र दाबी भुक्तानी संख्यामा सबैभन्दा कम सुर्य लाइफ इन्स्योरेन्सको १ लाख रुपैयाँ र ५ सय ७४ वटा रहेको छ ।

प्रतिशेयर आम्दानी, प्रतिशेयर नेटवर्थ र बजार मूल्य

तेस्रो त्रैमासमा लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीमा प्रतिशेयर आम्दानी र प्रतिशेयर नेटवर्थमा सबैभन्दा बढी प्राइम लाइफ इन्स्योरेन्सको २९ दशमलव ३५ रुपैयाँ र २६५ दशमलव ७५ रुपैयाँ रहेको छ । त्यस्तै प्रतिशेयर आम्दानीमा सबैभन्दा कम राष्ट्रिय बीमा संस्थानको ४ दशमलव ९१ रुपैयाँ भने प्रतिशेयर नेटवर्थमा लाइफ इन्स्योरेन्सको १२५ दशमलव ७२ रुपैयाँ रहेको छ ।

प्रतिशेयर बजार मुल्यको आधारमा सबै भन्दा बढी लाइफ इन्स्योरेन्सको २ हजार १ सय ७० रुपैयाँ र सबैभन्दा कम गुराँस लाइफ इन्स्योरेन्सको १ हजार २ सय २५ रुपैयाँ रहेको छ ।

श्रोत: आर्थिकन्यूज, जेष्ठ २० गते शनिबार ।

बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी गर्नुअघि अबस्था थाहा पाउनुहोस् (तथ्य बिबरणसहित)

बीमा समितिले बीमा कम्पनीहरुको चुक्ता पूँजी बढाउने निर्णय सार्वजनिक गरेको छ । योसँगै अब बीमा क्षेत्रका कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी गर्नेहरुको चासो राख्ने र सेयर खरिद गर्नखोज्नेहरु ह्वात्तै बढ्ने छन् । तर त्यसो गर्नुअघि बीमा कम्पनीहरुको हाल कायम चुक्ता पूँजी, उनीहरुले पूँजी बृद्धिका लागि प्रस्ताब गरेका बोनस, हकप्रद र थप नयाँ साधारण सेयरको अबस्थाबारे थाहा पाउनु आबश्यक हुन्छ ।

अबस्था थाहा पाउन यी तुलनात्मक तालिका अध्ययन गर्नुहोस्

२०७३ पुस मसान्तसम्मको चुक्ता पूँजी, त्यसमा थप हुने गरी जारी गरिएका र प्रस्तावित बोनस, हकप्रद, एफपीओपछि कायम हुने चुक्ता पूँजी, पुर्याउँन बाँकी हुने पूँजी अध्ययन गर्नुहोस् र अझ स्पष्ट हुन कैफियतलाई ध्यान दिनुहोस् । यी तथ्यांकहरुलाई आफैले रुजू गरी हेर्नुहोस् ।

 स्रोतःबीमा कम्पनीहरुको २०७३ पुस मसान्तको बित्तीय बिबरण, सूचना र नेप्सेको साईटमा आएका जानकारी

कस्ता कम्पनीको सेयर किन्ने ? 

पूँजी बृद्धिको समाचारसँगै बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी बढाउन चाहनेहरुले उनीहरुको खुद नाफा कमाईलाई पनि हेर्नु उचित हुने देखिन्छ ।

जत्ति धेरै पूँजी पुर्याउनु बाँकी छ, त्यसमा हकप्रदका साथै बोनस पनि धेरै दिनसक्ने कम्पनी छान्नु सुरक्षित हुने उपाय हो । अहिले बोनस र हकप्रद प्रस्ताव गरेका तर बुक क्लोज नभईसकेका र चुक्ता पूँजी पुर्याउन धेरै बाँकी भएका कम्पनीहरुमा लगानी बढाउनु दाभदायक देखिन्छ ।

तालिका अध्ययन गर्दा जसले बिगतका बर्षहरुमा बोनस र हकप्रद मिलाएर जारी गर्दै आएका छन्, त्यस्ता कम्पनीहरुमा बढी ध्यान दिनुपर्ने देखिन्छ । पूँजी पुर्याईसकेका वा थोरै मात्र बाँकी भएकाहरुको सवालमा पूँजी बृद्धि ऐच्छिक बिषय हुने हुँदा उनीहरुले खुद नाफाको धेरै पैसा नगद लाभांशमा र थोरै रकम बोनस सेयर बितरणमा खर्च गर्नसक्छन् । नेपाल लाईफको एफपीओबाट आएको चार अर्ब रकम एकैचोटी बोनस सेयर बाड्न प्रयोग होला भनेर भन्न सकिन्न, खुद नाफाबाट नगद लाभांश खाने क्रम पनि बढ्ने छ भने एभरेष्ट ईन्स्योरेन्स जस्ता कम्पनीले ८०० प्रतिशत चुक्ता पूँजी कसरी बढाउला निकै चासोको बिषय बनेको छ ।

थोरे कम्पनी, थोरै पूँजी, साधारण सेयर झन् थोरै हुँदाको असर

बीमा क्षेत्रका कम्पनी कम, चुक्ता पूँजी थोरै, सेयर बजारमा बिक्रीमा आउने सेयर कम र माग बढी हुँदा मुल्यमा पनि असर परिरहेको अबस्था छ र पूँजी बृद्धिको निर्णय सार्वजनिक भएपछि अब त्यसमा झन् चाप पर्नेछ ।

जीवन र निर्जिवन बीमा कम्पनीहरु सबैको चुक्ता पूँजी जोड्दा दुईवटा बाणिज्य बैंक बराबरको पनि छैन र त्यसको ७० प्रतिशत हिस्सा संस्थापकहरुको भएकाले सर्बसाधारणमा निकै कम सेयर छ । सर्बसाधारणमा भएको ३० प्रतिशत मध्ये पनि बजारमा बिक्रीमा आउने सेयर कम हुँदा माग र आपुर्तिमा असन्तुलन भई मूल्य उचालिने प्रबृत्ति रहेको छ । 

अबका केही बर्ष बीमाकै बहार

अबका केही बर्षहरु सम्म बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी गर्नेहरुले निरन्तर राम्रो प्रतिफल पाउनसक्छन् । पूँजी नपुर्याई नगद लाभांश खान नपाउने भएकाले संस्थापकहरुलाई भने गाह्रो पर्नसक्छ तर सर्बसाधारण सेयरधनीलाई फाईदा पुग्ने छ । बीमाहरुको पूँजी बृद्धिको सुरुवाती चरणमात्र भएकाले आगामी केही बर्षहरु सेयर बजारलाई बीमा कम्पनीकै सेयरले नै प्रभावित पारिरहने छ ।

बीमाहरुले अरुको जोखिम ब्यहोर्ने हुँदा आफ्नो जोखिम ब्यहोर्ने क्षमता बढाउँन पनि पूँजी बढाएरै लैजानु परेको हो । आगामी दिनमा एक र दुई अर्बको सिमा हैन, अर्बौ अर्ब पूजी थप्दै जानुपर्छ ।

कारोबार र आम्दानी बढाएर लानुपर्छ 

्

बीमा कम्पनीहरुको चुक्ता पूँजी बढाउनै पर्ने अबस्था सिर्जना भएपछि उनीहरुले अब कारोबार बिस्तार, संस्थागत सुशासन र खुद नाफा बृद्धिलाई पनि ध्यान दिनु उत्तिकै जरुरी भएको छ । अहिले सानो कारोबार गरिरहेका र घाटामा रहेका बीमा कम्पनीहरुले अब आफुलाई बदल्नैपर्ने अबस्था आएको छ । 

कारोबार र संस्थागत सुशासन बृद्धि नगरीकन अब बीमा कम्पनीहरु टिक्न नसक्ने भएकाले बिगतमा बिग्रिएकाहरु पनि सुध्रिएर आउन बाध्य छन् । नत्र नयाँ कम्पनीहरु संचालनमा आउँदा प्रतिस्पर्धा गर्न नसकी अर्कोमा बिलय भएर जानुको विकल्प हुन्न ।

बीमाको ब्यापक संभावना 

अहिले देशको लगभग १२ प्रतिशत जनसंख्यामा मात्रै बीमा पुगेकाले ८८ प्रतिशत जनसंख्या बीमा कारोबारबाट बाहिर छ । खासगरी शहरी क्षेत्रमा मात्रै बीमाको पहुँच रहेकाले ग्रामिण क्षेत्रसम्म पुगेर कारोबार ब्यापक पार्दा अहिलेका बीमा कम्पनीहरुको जोखिम बहन क्षमता निकै धेरै र कारोबार ब्यापक पार्नुपर्ने हुन्छ । त्यसैले बीमा कम्पनीहरुका अगाडि ब्यापक संभावनाहरु छन् । बाणिज्य बैंकहरुले बीमा कम्पनीहरुसँग सहकार्य गर्दै बैकिड. कारोबार र कर्जा प्रबाह गर्दा बीमालाई पनि जोड्न थालेकाले बिस्तार तीब्र हुँदै गएको छ । अहिले अग्नि बीमा, गाडी, घर, परियोजना र केही मात्रामा स्वास्थ्य बीमा मात्रै चालु रहेकाले आगामी दिनमा नयाँ - नयाँ योजनामार्फत बजार बिस्तारको क्रम तीब्र हुने देखिन्छ ।

यी कम्पनीले के गर्लान् ? 

एभरेष्ट ईन्स्योरेन्स, प्रार्इृम लाईफ ईन्स्योरेन्स र युनाईटेड ईन्स्योरेन्स जस्ता बिगतमा संस्थागत सुशासनको गंभीर समस्या रहेका कम्पनीहरुले अब आफुलाई सुधारेर चाँडै साधारण सभा गरी पूँजी बृद्धिको कार्यतालिका सार्बजनिक गर्नैपर्ने भएको छ भने चुक्ता पूँजी निकै कम रहेका सरकारी कम्पनीहरु राष्ट्रिय बीमा संस्थान र राष्ट्रिय बीमा कम्पनीले बीमा समितिको पूँजी बृद्धि योजनालाई नै धक्का लाग्ने गरी गैरजिम्मेवारी देखाईरहलान् किन चाँडै पूँजी बृद्धि योजना पेश गर्लान भन्ने अर्को चासोको बिषय छदैछ । 

समग्रमा भन्दा दीर्घकालीन लगानीको हिसाबले अब बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी बढ्ने र त्यसले नेपालका बीमा कम्पनीहरुको जोखिम बहन क्षमता र कारोबार बृद्धि हुने निश्चित भएको छ । यसको सबैभन्दा धेरै फाईदा आम सर्बसाधारणलाई हुनेछ ।

Source: merolagani

कस्तो छ बिमा कम्पनीको वित्तीय अवस्था? कसरी पुर्याउँदै छन् तोकिएको चुक्ता पुंजी ? (बिशेष रिपोर्ट)

नियमन निकाय बिमा समितिले विमा कम्पनीको नयाँ चुक्ता पुंजीको सिमा तय गरेको छ। लामो समय देखि चर्चामा रहेको बिमा कम्पनीको चुक्ता पुंजीको अन्यौलतालाई तोड्दै समितिले बिमा कम्पनीहरुको चुक्ता पुंजी ४ गुणाले बढाउने निर्णय गरेको हो।

समितिले जिबन बिमा कम्पनीहरुको चुक्ता पुंजी ५० करोडबाट बढाएर २ अर्ब तथा निर्जिबन बिमा कम्पनीको चुक्ता पुंजी २५ करोडबाट बढाएर १ अर्ब पुर्याउने निर्णय गरेको विमा समितिका अध्यक्ष चिरञ्जीवी चापागाईले बिजपाटीलाई बताएका छन। उनका अनुसार तोकिएको चुक्ता पुंजी बिमा कम्पनीहरुले २०७५ असार मसान्तसम्म पुर्याउनु पर्ने छ।

अध्यक्ष चापागाईका अनुसार उक्त निर्णय आजै देखि लागु हुने भएको छ। बिमा समितिको नयाँ चुक्ता पुंजी वृद्धि योजना अनुसार हाल संचालनमा रहेका ७ वटा जिबन बिमा कम्पनीले २ अर्ब र १५ वटा निर्जिबन बिमा कम्पनीहरुले १ अर्ब चुक्ता पुंजी पुर्याउनु पर्ने छ।

विमा समितिले बिमा कम्पनीको नयाँ चुक्ता पुंजी सिमा तय गरेसंगै कुन बिमा कम्पनीले कति चुक्ता पुंजी थप गर्नु पर्छ भन्ने चर्चा सुरु भएको छ। हाल संचालनमा रहेका बिमा कम्पनीहरुको चुक्ता पुंजी कति छ ? कसले कसरि कति चुक्ता पुंजी वृद्धि गर्ने छ भन्ने बारे पाठकहरुको यस चांसोलाई हामिले सम्बोधन गर्ने प्रयास गरेका छौं। प्रस्तुत छ बिजपाटीका लागि जनोम पाठकले तयार गरेको रिपोर्ट:

जिबन बिमा कम्पनीहरु:

निर्जिबन बिमा कम्पनीहरु :

Source: बिजपाटी

Lesson 4: What is a Share?

Lesson 4 demonstrates that a share of a business is one unit of the overall business. For example, if an ice cream stand business was worth $100,000 dollars and the owner divided the company into 10,000 shares, each share would be worth $10. In this scenario, the 10,000 shares that the company would be divided into would be called the shares outstanding.

Just like a business, that becomes more or less valuable, 1 share of a business will do the same. Although we have only learned basic valuation techniques during the three previous lessons, we know that the earnings per share (EPS) -or just earnings- is one of the most important term to understand. The earnings per share (EPS) essentially tells us the profit that 1 share has made in a 1 year period.

Also, it is learned that the book value (or equity per share) is a very important term because it provides the value of 1 share if the business stopped operations. A comparison of the book value and trading price (or market price) determines our margin of safety on each investment

During the video, it is important to look at 1 share as if it were a mini-business, because it ís easy to proportionally look at the value of the entire business that way. It is also learned that owning 1 share is no different than owning the entire business.



Republished for Information, Education and Knowledge!

Source: Preston Pysh