यसरी शुरु भयो नेवार समुदायको मौलिक पर्व म्हः पूजा !

कला संस्कृतिको धनी नेवार समुदाय वर्षभरि विभिन्न चाड मनाउने क्रममा देवीदेवताको पूजा त गर्छन् नै उनीहरु विभिन्न जीवजन्तुको समेत पूजा गर्दछन् । चाडपर्वलाई मौलिक संस्कृतिका रुपमा विकास गर्न सिपालु नेवार समुदायले घण्टाकर्णमा राक्षसको पूजा गर्दछन् भने गुन्हुपुन्ही अर्थात् जनैपूर्णिमामा भ्यागुताको पूजा गर्दछन् ।

यतिखेर नेपाली समाज तिहारमय भएको छ । सबैलाई लक्ष्मी पूजा र भाइटीकाका लागि आवश्यक सामग्री जोहो गर्न भ्याइनभ्याइ भएको अवस्थामा नेवार समुदायलाई भने आज म्हः पूजा अर्थात् शरीर पूजाको तयारीको समेत चटारो परेको छ ।

म्हः पूजाको शाब्दिक अर्थ शरीर पूजा हो । तिहारको चौथो दिन नेवार समुदायले आआफ्नो शरीर पूजा गर्दै म्हः पूजा पर्व मनाउने गर्दछन् । यस दिन नेवार समुदायले नेपाल संवत्को नयाँ वर्षका रुपमा समेत मनाउँदै आइरहेका छन् ।

म्हः पूजाका लागि सबैभन्दा पहिले मण्डप बनाउनु पर्दछ । मण्डप बनाउँदा तेलको घेरा, पीठो, अक्षता, लावा, मास र कालो भटमास लगायतको प्रयोग गरिन्छ । मण्डप तयार भइसकेपछि घरको मूलीदेखि लस्करै मण्डप अघि घरपरिवारका सबै सदस्य बस्नुपर्दछ ।

हेर्नूस विष्तृत विवरण: यसरी शुरु भयो नेवार समुदायको मौलिक पर्व म्हः पूजा !

"धैर्य गरौँ, सेयर बजारमा सोच्दै नसोचेका कुराहरु एकदिन 'एकादेशको कथा'बन्नेछ" (रोहन शर्माको ब्लग)

सेयर बजारमा NRN भित्राउन स्पष्ट निती नियम बन्नु पर्ने, सेयर बजारलाई देशभर रहेका सर्वसाधारणको पहुँचमा पुर्‍याउनु पर्ने , अनलाईन ट्रेडिङलाई जतीसक्दो चाँडो लागु गर्नुपर्ने , यसो भएमा सेयर बजारले चाँडैनै नयाँ रेकर्ड राख्नेछ। भन्ने हिजोको मेरो SHARE BAZAAR ग्रुपमा गरिएको पोष्टमा एक मित्रले कमेण्ट गर्दै लेख्नु भयो," यि सबै कुराहरु एकादेशको कथा जस्तै भैसके!" -रोहन शर्मा, FB

मेरो उत्तर ठिक बिपरित छ, "भैसकेको छैन, तर भबिश्यमा निश्चयनै यि कुराहरु एकादेशको कथा जस्तै हुनेछ!"

------------------------------

एक दशक अगाडी दैनिक औसत ५ करोडको कारोबार हुने, बजारमा बुलिस प्रबृती आउँदा १८/२० करोडको कारोबार हुँदा अचम्म मान्ने हामी अहिले दैनिक १ अर्बको कारोबारलाई सामान्य रुपमा लिन्छौं । ५ करोडको कारोबार अहिले एकादेशको कथा जस्तै भैसकेको छ ।

सिंहदरवार स्थित स्टक एक्स्चेन्ज परिसर बाहिर भेला भएर भिडमा तछाँड मछाड गर्दै ओपन क्राई सिस्टमबाट कारोबार गर्ने हामी अहिले पल पलको कारोबार मोबाईलबाट अवलोकन गर्दै फोनबाटै कारोबार गर्ने अवस्थामा पुगेका छौं।

त्यतिबेला स्टक एक्स्चेन्जको सानो झ्यालनै लगानिकर्ताको लागी बजारको गहिराई (MARKET DEPTH) को रुपमा रहेको थियो, जहाँबाट MARKET DEPTH हेर्न ताना ताननै हुन्थ्यो। ओपन क्राई अहिले एकादेशको कथा जस्तै भैसकेको छ।

अहिले राष्ट्रीय दैनिकहरुमा कारोबार भएका कम्पनीहरुको सुची पानानै भरिभराउ देखिने गरेकोमा त्यतिबेला पत्रीकाको कुनै कुनामा देखिने १०/१५ कम्पनीको सुची अहिले एकादेशको कथा जस्तै भैसकेको छ ।

ब्रोकरले मात्र हेर्न पाउने अझै भन्नै पर्दा ब्रोकरले आफुसँगै ठुला लगानिकर्ता र आफन्तलाई मात्र कारोबार कक्षमा राखेर देखाउने बजारको गहिराई (MARKET DEPTH) मा अहिले आम सर्वसाधारणको पहुँच पुगिसकेको छ। ब्रोकरको पेवाको रुपमा रहेको MARKET DEPTH अहिले एकादेशको कथा जस्तै भैसकेको छ ।

अधिकतम १.५ % र न्युनतम १% महँगो ब्रोकर कमिसन कमिसनमा कारोबार थालेका हामी अहिले अधिकतम ०.६% र न्युनतम ०.४% मा काम गर्दै रमाउँदा पुरानो ब्रोकर कमिसन एकादेशको कथा जस्तै भैसकेको छ।

अहिले बजारबाट भैतिक रुपमा रहेका सेयर प्रमाणपत्रको अन्त्य हुने क्रममा छ । बजारमा पुर्णरुपमा अभैतिक कारोबार हुने गरेको छ । यतिबेला कुनै जमानामा लेमिनेसन गरेर फ्रेमिङ गरी भित्तामा टाँगिएका सेयर प्रमाणपत्र एकादेशको कथाजस्तै भैसकेको छ।

आफुले किनेको सेयर अहिले चार दिनमै आफ्नो खातामा स्वामित्व परिवर्तन भएर आईसक्दा पहिले खरिद गरेको सेयर ६ महिनासम्म पनि प्रमाणपत्र हातमा नपर्ने हुँदा बुक क्लोज अगाडीसम्म लामो समय ब्रोकरको बाक्सामै BT(BLANK TRANSFER"आफुले सेयर खरिद गरिसकेता पनि सेयरको स्वामित्व नामसारी नभएसम्म बिक्रेताकै नाममा हुने अवस्था") मा राख्नु पर्ने बाध्यता अहिले एकादेशको कथा जस्तै भैसकेको छ।

प्राथमिक निश्काशनका सम्बन्धमा कुरा गर्ने हो भने कुनै समय म स्वयं बिहान ९ बजे देखी बेलुकी ६ बजे सम्म लाईन बसेर IPO भरेको घटना अहिलेसम्म ताजै छ । पर्ने नपर्ने सुनिश्चितता थिएन । बाँडफाँडको लागी ३ महिना बढी समय लाग्ने गर्दथ्यो । कुनै पनि कम्पनीको हकप्रद भर्न, बोनस लिन राजधानीनै आउनुपर्ने थियो । उपत्यका बाहिरका लगानिकर्ता हकप्रद भर्न र बोनस सेयर लिन राजधानी आउँदा आफुले पाएको प्रतिफल भन्दा बढी खर्च गरेर घाटा को ब्यापार गरी फर्कन्थे ।आफुले प्राप्त गर्ने हकप्रद र बोनसको लागी घण्टौ लाईन बस्नु पर्ने थियो।

सेयर बजारको जानकारी आम लगानिकर्ताको पहुँचमा पुर्‍याउनको लागी अहिले जस्तो मिडियाहरु थिएनन् । भएकाले पनि सेयर बुझ्ने थिएनन्, अलि अलि बुझेकाले पनि महत्व दिने थिएनन् ! अहिले कुनै फरक उदेश्यबाट सँचालित मिडिया पनि सेयर बजारको बारेमा लेखेनन् भने मिडियानै अधुरो/अपुरो हुन्छ । अहिले यि सबै कुराहरु एकादेशको कथा जस्तै भैसकेको छ।

धान रोपेपछी बाली भित्राउन ६ महिना लाग्छ । पैसा खर्च गरेर पनि चाहे जस्तो सामान पाउन निकै गाह्रो हुन्छ । किनेर घर ल्याएको खाध्यान्न पनि खानको लागी तयार पार्न समय लाग्छ। सेयर बजारमा चाहिं हामीलाई सबै कुरा छु मन्तर हुनु पर्ने ?

बिगत देखी अहिलेसम्मको अवस्थालाई मध्यानजर गर्दै धैर्य गरौं, क्रमिक रुपमा सेयर बजारमा हामीले सोच्दै नसोचेका कुराहरु एकदिन "एकादेशको कथा" जस्तै हुँदै जानेछन्।

हेल्लो सरकार "भुईंको टिप्न खोज्दा पोल्टाको चाहिं नझरोस् नि!" (रोहन शर्माको ब्लग)

ब्रोकर महोदय ! अर्काको सम्पतिलाई बन्धक बनाउनु डकैती नभए के त ? (रोहन शर्माको ब्लग)

'साबधान, उच्च महत्वकांक्षा घातक हो!' -रोहन शर्मा

Source: bizpati, 04 Aug, 2017

अझै कुन कुन बैकलाई समस्या आठ अर्ब पूँजी पुर्याउन ? कतिसम्म बोनस दिन सक्छ त? (तालिका सहित)

राष्ट्र बैंकले तोकको आठ अर्व चुक्ता पूँजी पुर्याउन अझै केही बाणिज्य बैकलाई मुस्किलको सामाना गर्नुपरेको देखिएको छ । चारवटा वाणिज्य बैंकहरुले चुक्तापूँजी आठ अर्ब नघाएर ढुक्कले कारोबार बिस्तारमा ध्यान केन्द्रित गर्दा एक दर्जन भन्दा बढी बैक चुक्तापूँजीकै चिन्तामा रुमल्लिएका देखिएको छ ।

राष्ट्र बैंकले वाणिज्य बैंकहरुलाई गत आर्थिक वर्षको असार मसान्तसम्ममा पूँजी पुर्याउनु पर्ने व्यवस्था गरेको थियो । यस व्यवस्था अनुसार वाणिज्य बैंकहरुले सार्वजनिक गर्ने चौथो त्रैमासिक वित्तीय बिवरणमा चुक्ता पूँजी आठ अर्ब रुपैंया पु्गेको हुनु पर्ने हो । तर एक दर्जन बाणिज्य बैकहरुले चौथो त्रैमासको वित्तीय बिवरणमा त्यसलाई स्पष्ट पार्न नसक्ने देखिएको छ ।

राष्ट्र बैंकले चुक्ता पूँजी नपुर्याएका बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुलाई गत आर्थिक बर्षको वित्तीय विवरण सार्वजनिक गर्दा तोकिएको पूँजी पुगेको व्यहोरा लेखा सम्बन्धि टिप्पणीमा उल्लेख गर्नु पर्ने व्यवस्था गरेको छ । यो ब्यवस्था अनुसार असार मसान्तसम्म पूँजी नपुगेको खण्डमा बाँकी पूँजीको स्रोत पनि प्रष्ट रुपमा खुलाउनु पर्ने हुन्छ ।

नेपाल इन्भेष्टमेण्ट बैंक (NIB), सेयर बजारमा सूचीकृत नभएको राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक (RBB), ग्लोबल आईएमई बैंक (GBIME) र नेपाल बैंक (NBL) को चुक्ता पूँजी आठ अर्ब माथि पुगिसकेको छ ।

उल्लेखित तालिकाको क्रम संख्या १२ सम्मका बैंकहरुले बोनसबाटै पूँजी आठ अर्ब पुर्याउने लक्ष्य लिएका छन् । तर एनआईसी एशिया (NICA), हिमालयन (HBL), प्राइम (PCBL), नबिल (NABIL) र स्टाण्डर्ड चार्टर्डले (SCB) आठ अर्ब पूजी पुर्याउन कुनै विकल्प अघि सारेका छैनन् । यसको अर्थ यी बैंकहरुले कमाई तथा जगेडाको सदुपयोग गरेरै बोनस बाँडेर पूँजी आठ अर्ब पुर्याउन खोजेको देखिन्छ ।

सिद्धार्थ बैंक (SBL) ले १० प्रतिशत हकप्रद सेयर निष्काशन गर्ने र नपुगेको पूँजी जगेडा कोषबाट जुटाउने रणनीति बनाएको देखिन्छ । माछापुछ्रे बैंक (MBL) ले पनि अहिले निष्काशन गरिरहेको १२ प्रतिशत हकप्रद पछि अपुग पूँजी जगेडा कोषबाट थप्ने लक्ष्य लिएको देखिन्छ । एनएमबी बैंक (NMB) ले थप नयाँ साधारण सेयर ( एफपीओ) जारी गर्ने प्रस्ताव स्वीकृत भएको खण्डमा एक अर्ब १४ करोडले पूँजी बिस्तार गर्ने र त्यसबाट नपुगेको पूँजी बोनसबाट पुर्याउन खोजेको देखिन्छ ।

कुमारी बैंक (KBL) ले अहिले कायम पूँजीको २० प्रतिशत हकप्रद निष्काशन गर्ने निर्णय गरिसकेको छ । यो हकप्रदपछि बाँकी रहने पूँजी पनि बोनसबाटै पुर्याउनु पर्ने हुन्छ । बैंक अफ काठमाण्डु (BOKL) झण्डै ६२ करोड रुपैंयाको थप नयाँ संस्थापक सेयर (एफपीओ) निष्काशन गर्ने प्रकृयामा छ । उक्त सेयर निष्काशन भएपछि कायम हुने पूँजीलाई १७६ अर्ब रुपैयाको बोनसबाट आठ अर्ब पुर्याउने लक्ष्यमा वैंक रहेको भएपनि संस्थापक एफपीओ निस्कासन सम्बन्धि कानून नभएकाले उस्को प्रस्ताव अन्यौलमा परेको छ ।

सेञ्चुरी कमर्शियल बैंक (CCBL) ले साउन १६ देखि ४० प्रतिशत हकप्रद निष्काशन गर्दैछ । हकप्रदपछि सेती फाइनान्स (SETI) र अल्पाइन डेभलपमेण्ट बैंक (ALDBL) आफूमा विलय गराएर प्राप्त हुने रकममा अपुग हुने १७ करोड हाराहारीको रकम बोनस वितरण गरेर आठ अर्बको पूँजी तयार पार्दै छ ।

मेगा बैक (MEGA) ले ६५ प्रतिशत हकप्रद सेयर जारीबाट गर्ने र टुरिजम डेभलपमेण्ट बैँक (TDBL) सँगको मर्जर पश्चात चुक्ता पूँजी आठ अर्ब माथि पुर्याउने लक्ष्य लिएको छ ।

एनसीसी बैक (NCCB) ले ५० प्रतिशत हकप्रद निष्काशन गरेर पनि एक अर्ब बराबरको बोनस वितरण गर्दा मात्र आठ अर्ब रुपैंयाको पूँजी तयार हुन्छ ।

एभरेष्ट बैंक (EBL) ले अहिले निष्काशन गरिरहेको ३० प्रतिशत हकप्रद पश्चात पनि दुई अर्ब १२ करोड रुपैंया पूँजी थप गर्नु पर्ने हुन्छ । मर्जरको प्रकृयाका सम्बन्धमा हल्लामात्र बढी भएकाले बैंकले के गर्छ भन्न सक्ने अवस्था छैन ।

स्टाण्डर्ड चार्टर्ड (SCB) ले निष्काशन गरेको एफपिओको प्रिमियमबाट पूँजी दोब्बर बनाउने उद्घोष गरेको छ । यो बाहेक उसँग अन्य विकल्प छैन ।

ShareUpdateNepal: 2017 July 27th

(श्रोत नेपाल राष्ट्र बैंक; मेरो लगानी)

यो पनि हेर्ने कि ?

न्युुनतम चुक्ता पूँजी कायम गर्ने समय सिमा सकियो, क कसले के के गरे त? (तालिका एबं सम्बन्धित अन्य लिंक्स सहित)

आऊ हेरौं, अब मात्र केहि दिनको छोटो अवधि भित्रमा नेपाल राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन बाणिज्य बैंकहरुले थप बोनस, हकप्रद या मर्जर; के, कुन, कस्तो, कति, कसरि गर्छ ? बिष्तृत जानकारीको लागि निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोला !

बिष्तृत जानकारी लिंक

के साँचै अब आउने नै भो त बीमामा हकप्रद र बोनस सेयरको बाढी ?

बीमा समितिले दिएको निर्देशन बमोजिम अधिकांश बीमा कम्पनीले पूँजी वृद्धिको योजना बीमा समितिमा बुझाएका छन् । यसरी योजना बुझाएका बीमा कम्पनी सबैले हकप्रद र बोनस सेयरमार्फत् पूँजी बढाउने योजना स्वीकृतिको लागि समितिसमक्ष पेस गरेका छन् ।

असार मसान्तसम्म बीमा समितिमा योजना पेस गर्ने सबै कम्पनीले यसरी हकप्रद र बोनस सेयर जारी गर्ने इच्छा देखाएपछि अब एकपल्ट नेपाली पूँजी बजारमा फेरि हकप्रद र बोनस सेयरको बाढी नै आउने देखिएको छ । यसअघि वाणिज्य बैंकहरुले त्यसैगरी राष्ट्र बैंकको निर्देशन पालना गर्न ठुलो मात्रामा हकप्रद र बोनस सेयर जारी गरेका थिए ।

ShareUpdateNepal

९ वटा जीवन बीमा कम्पनीमध्ये ६ वटा बीमा कम्पनीले असार मसान्तमा पूँजी वृद्धिको योजना बुझाएको बीमा समितिले बताएको छ । समितिले २०७५ असार मसान्तसम्म दुई अर्ब रुपैयाँ पूँजी पु¥याउन भनेपछि अधिकांश जीवन बीमा कम्पनीले आफ्नो पूँजी वृद्धि योजना बुझाएका हुन् । यसरी पूँजी वृद्धि योजना बुझाउने कम्पनीहरुमा प्राइम लाइफ इन्स्योरेन्स (PLIC), नेसनल लाइफ इन्स्योरेन्स (NLICL), गुराँस लाइफ (GLICL), एसियन लाइफ (ALICL), नेपाल लाइफ (NICL) र सूर्य लाइफ (SLICL) रहेका छन् । बीमा समितिका एक उच्च पदस्थ कर्मचारीले बताएअनुसार मेट लाइफ (MetLife) ले भने हालसम्म पनि आफ्नो पूँजी वृद्धिको योजना बुझाएको छैन ।

समितिले तीन महिना अघिमात्र बीमा कम्पनीहरुलाई असार मसान्तसम्म आफ्नो कम्पनीको पूँजी वृद्धि योजना समितिमा बुझाउन निर्देशन दिएको थियो । समितिले दिएको निर्देशनको समय सकिंँदासमेत मेट लाइफले भने अटेर गर्नुलाई बीमा समितिका हाकिमहरुले अनौठो रुपमा हेरिरहेका छन् ।

यता एक अर्ब पूँजी पु¥याउनुपर्ने निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुमध्ये नेको (NIL), प्रुडेन्सियल (PICL), शिखर (SICL), एनएलजी (NLG), एनबी (NBIL), लुम्बिनी (LGIL), सगरमाथा (SIC) र एभरेस्ट (EIC) ले मात्र आफ्नो पूँजी वृद्धिको योजना समितिमा बुझाएको समितिले जनाएको छ ।

नेपाल इन्स्योरेन्स (NICL) ले भने पूँजी वृद्धि योजना बुझाउनको लागि थप समय माग गरेको छ । भारतीय बीमा कम्पनीका शाखा कम्पनीले भने पूँजी वृद्धिको लागि समय माग गरेको समितिले जानकारी दिएको छ । भारतीय निर्जीवन बीमा कम्पनी नेसनल इन्स्योरेन्सले ४ महिना समय माग गरेको छ भने ओरेन्टल इन्स्योरेन्सले कार्य अवधिको १ सय २० दिन समय माग गरेको छ ।

बीमा कम्पनीहरुले बुझाएको पूँजी वृद्धि योजनालाई समितिको सञ्चालक समितिको बैठकमा राखेपछि मात्र सार्वजनिक गर्ने बीमा समितिले जनाएको छ ।

दुवै जीवन एबं निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुको तेस्रो त्रैमासिक वित्तीय विवरणमा प्रकाशित आ-आफ्नो चुक्ता पूँजीमा आधारित विश्लेषण तालिकाहरु हेर्नुहोस् !

कुुन जीवन बीमा कम्पनीको चुक्ता पूँजी कति छ ? हेर्न र डाउनलोड गर्न लागि निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोला !

चुक्ता पूँजी तालिका डाउनलोड लिंक

कुुन निर्जीवन बीमा कम्पनीको चुक्ता पूँजी कति छ ? हेर्न र डाउनलोड गर्न लागि निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोला !

चुक्ता पूँजी तालिका डाउनलोड लिंक

(श्रोत आर्थिकन्यूज)

बीमा कम्पनीको शेयर किन्दै हुनुहुन्छ ? हेर्नुहोस् यस्तो छ जीवन बीमा कम्पनीको पछिल्लो अवस्था !

लिंक

बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी गर्नुअघि अबस्था थाहा पाउनुहोस् (तथ्य बिबरणसहित)

लिंक

न्युुनतम चुक्ता पूँजी कायम गर्ने समय सिमा सकियो, क कसले के के गरे त? (तालिका एबं सम्बन्धित अन्य लिंक्स सहित)

राष्ट्र बैंक भन्छ, असोज मसान्तसम्म न्युनतम चुक्ता पुंजी कायम नगरे कारवाही

नेपाल राष्ट्र बैंकले बाँणिज्य बैंकहरुलाई न्युुनम चुक्ता पूँजी कायम गर्न दिएको समय सिमा सकिएको छ ।

राष्ट्र बैंकले दुुई बर्ष अघि अर्थात गर्भनर पदमा डा. चिरञ्जीवी नेपाल नियुुक्त भएसंगै बाँणिज्य बैंकहरुलाई न्युुनतम दुुई अर्ब रुपैयाँ चुक्ता पूँजीबाट बृद्धि गरी २०७४ असार मसान्तसम्ममा आठ अर्ब रुपैयाँ चुक्ता पूँजी कायम गर्ने निर्देशन दिएको थियो ।

सोही निर्देशन अनुसार बैंकहरुले बोनस, हकप्रद, मर्जर र प्राप्ती मार्फत पूँजी बृद्धि गरेको भएपनि हालसम्म पाँच वटा बैंकले मात्र आठ अर्ब रुपैयाँ चुक्ता पूँजी कायम गरेका छन् । राष्ट्र बैंकको पछिल्लो प्रतिवेदन अनुुसार कृषि बिकास बैंक, नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक सहित पाँच वटाको चुक्ता पूँजी आठ अर्ब रुपैयाँ नाघेको छ ।

जेठ मसान्तसम्मको बित्तीय बिवरणलाई आधार मानेर राष्ट्र बैंकले साउन एक गते आज आईतबार बैंकहरुको पछिल्लो चुक्ता पूँजी सम्वन्धी प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको छ ।

उक्त प्रतिवेदन अनुसार कृषि बिकास बैंकको चुक्ता पूँजी १२ अर्ब ५२ करोड, नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंकको नौ अर्ब ९५ करोड, राष्ट्रिय बाँणिज्य बैंकको आठ अर्ब ५८ करोड ९० लाख र ग्लोवल आईएमई बैकको आठ अर्ब २३ करोड रुपैयाँ पुुगेको छ । जेठ मसान्तसम्म सात अर्ब ४५ करोढ ९६ लाख रुपैयाँ चुक्ता पूँजी कायम गरेको नेपाल बैकले पनि असारको मसान्तसम्ममा आठ अर्ब रुपैयाँ चुक्ता पूँजी कायम गरिसकेको छ ।

२०७४ को असार मसान्तसम्ममा आठ वटा बाँणिज्य बैंकको चुक्ता पूँजी भने छ अर्ब रुपैयाँको हाराहारीमा रहेको छ । राष्ट्र बैंकका अनुसार सो अवधिमा नविलको छ अर्ब १८ करोड ५५ लाख, हिमालयन बैंकको छ अर्ब ४९ करोड १६ लख, कुमारी बैंकको छ अर्ब १५ करोड ८० लाख, सिटिजन्स बैंकको छ अर्ब ८५ करोड, प्राईमको छ अर्ब ३२ करोड, माछापुच्छ्रेको छ अर्ब ४९ करोड, एनएमबी बैंकको छ अर्ब ४१ करोड र जनता बैंकको चुक्ता पूँजी छ अर्ब २४ करोड रुपैयाँ पुुगेको छ ।

यि बाहेक आठ वटा बैंकको चुक्ता पूँजी भने पाँच अर्ब रुपैयाँको हाराहारीमा रहेको छ । सो अवधिमा सेञ्चुरी कर्मसियल बैंकको पाँच अर्ब ४६ करोड, सानिमा बैंकको पाँच अर्ब ३० करोड, एनआईसी एशिया बैंकको पाँच अर्ब ८१ करोड, प्रभुु बैकको पाँच अर्ब ८८ करोड, सिद्धार्थ बैंकको पाँच अर्ब २८ करोड, बैंक अफ काठमाडौको पाँच अर्ब ६२ करोड, सिभिल बैंकको पाँच अर्ब १० करोड र सनराईज बैंकको पाँच अर्ब ४३ करोड रुपैयाँ चुक्ता पूँजी रहेको छ ।

स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंक सहित थप छ वटा बैंकको चुक्ता पूँजी भने चार अर्ब रुपैयाँको हाराहारीमा रहेको छ । सञ्चालनमा रहेका २८ वटा बाँणिज्य बैंक मध्येमा सबै भन्दा कम चुक्ता पूँजी भने लक्ष्मी बैंकको रहेको छ । एभरेष्ट बैंकसंग मर्जरको चर्चा चलेको लक्ष्मी बैंकको चुक्ता पूँजी तीन अर्ब १५ करोड रुपैयाँको हाराहारीमा रहेको छ भने एभरेष्ट बैंकको चुक्ता पूँजी चार अर्ब ६० करोड रुपैयाँको हाराहारीमा रहेको छ ।

यता राष्ट्र बैंकले भने न्युुनतम चुक्ता पूँजी कायम गर्ने समय २०७४ असार मसान्त भएपनि चालुु आ.व.को असोज मसान्तसम्म सहुलियत समय थप गरेको र सो अवधिमा पनि तोकेको चुक्ता पूँजी नपुरयाए कारवाही गर्ने चेतावनी दिएको छ ।

कुुन बैंकको चुक्ता पूँजी कति छ ? हेर्न र डाउनलोड गर्न लागि निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोला !

चुक्ता पूँजी तालिका डाउनलोड लिंक

(श्रोत नेपाल राष्ट्र बैंक; न्यूज अभियान)

नेपाल राष्ट्र बैंकले सार्वजनिक गरेको यो बिष्तृत तथ्यांक हेर्न र डाउनलोड गर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोला !

तथ्यांक डाउनलोड लिंक

आऊ हेरौं, अब मात्र केहि दिनको छोटो अवधि भित्रमा नेपाल राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन बाणिज्य बैंकहरुले थप बोनस, हकप्रद या मर्जर; के, कुन, कस्तो, कति, कसरि गर्छ ? बिष्तृत जानकारीको लागि निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोला !

बिष्तृत जानकारी लिंक

नेपाल राष्ट्र बैंकको मिसन ८ अर्बको परीक्षामा २८ बाणिज्य बैंकहरु सफल, यसरि पुग्ने छ तोकिएको चुक्ता पुंजी (रिपोर्ट)

नेपाल राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन बाणिज्य बैंकहरुसंग अब मात्र १ महिना १८ दिन बाँकी छ। करिब डेढ महिनाको छोटो अवधि भित्र बाणिज्य बैंकहरुले कसरि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउलान भन्ने चाँसोको बिषय समेत बनेको छ।

राष्ट्र बैंकले अहिले संचालनमा रहेका २८ बाणिज्य बैंकलाई घटाएर थोरै संख्यामा बलिया बाणिज्य बैंक बनाउने उदेश्यले मर्जर नीति अघि सारेको थियो। यद्दपी अधिकांश बाणिज्य बैंकहरुले कमर्शियल बैंकहरुमै टिकिरहन हकप्रदको सहारा लिएका छन् भने केहि बैंकहरुले बिकास बैंक तथा अन्य वित्तीय संस्थालाई प्राप्ति गरि आवश्यक पुंजी थप गरेका छन। स्ट्यान्डर्ड चार्टड बैंक लगायतका केहि बैंकहरुले चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन फर्दर पब्लिक अफारिङ, एफपीओको सहारा समेत लिएका छन। 

एभरेष्ट बैंक लगायतका केहि बैंकहरुले भने मर्जर गरि चुक्ता पुंजी बढाउँन प्रोत्साहन स्वरूप ल्याएको कर छुटको फाइदा लिनका लागि वित्तीय संस्थालाई गाभ्ने रणनीति अख्तियार गर्न लागेको पाइएको छ। 

बैंकहरुले २०७४ असार मसान्त भित्र आ-आफ्नै ढंगबाट राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन तयारी गरेको अवस्थामा लगानीकर्ताको चाँसोलाई सम्बोधन गर्न बिजपाटी डटकमले यो रिपोर्ट प्रस्तुत गर्ने प्रयास गरेको छ। यस रिपोर्टमा उल्लेख्य विवरण बैंकहरुले प्रस्तुत गरेको पुंजी वृद्धि योजना तथा प्राप्त जानकारीका आधारमा तयार गरिएकाले यसमा उल्लेख्य तथ्यांक सत्य नजिक रहे पनि अन्तिम भने नरहेको जानकारी गराउन चाहन्छौं। साथै आज २०७४, जेठ १२ गतेसम्म बुक क्लोज भएका बैंकहरुको हकप्रदलाई पुंजिकृत गरि चुक्ता पुंजीमा देखाइएको छ।

कृषि बिकास बैंक (ADBL)

कृषि बिकास बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट न्युनतम १३ प्रतिशत बोनस सेयर दिएपछि उसको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब सजिलै पुग्ने छ। 

बैंक अफ काठमान्डू (BOKL)

बैंक अफ काठमान्डू र लुम्बिनी बैंक मिलेर बनेको बैंक अफ काठमान्डूले प्रिमियममा संस्थापक सेयर बिक्रि गर्ने तयारीमा रहेको छ। एफपीओ बिक्रि तथा वितरण पश्चात प्राप्त प्रिमियम बापतको रकम र यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट न्युनतम २८ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा बिओकेको पनि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने देखिन्छ। 

सिभिल बैंक (CBL)

बाणिज्य बैंकहरु मध्य कै कम्जोर देखिएको सिभिल बैंकको ४० प्रतिशत हकप्रद पाइपलाइनमा रहेको छ। बैंकले ३० प्रतिशत हकप्रदलाई संशोधन गरी ४० प्रतिशत बनाएर बार्षिक साधारण सभाबाट पारित गरिएको हो। 

युनिक फाइनान्स, आइसीएफसी फाइनान्स र हामा मर्चेन्टलाई प्राप्ति पश्चात बैंकलाई स्वाप रेसियोबाट ५३ करोड ७३ लाख प्राप्ति भएको छ। बैंकले पाइपलाईनमा रहेको ४० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गर्दा बिक्रि नभएको हकप्रद लिलाम बढाबढमा बिक्रि गर्दा पनि प्रिमियममा आउने रकम थप हुन पुग्ने छ। बैंकले कम्तिमा १३ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेर चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन यो आर्थिक बर्ष न्युनतम ४५ करोड कमाई गर्नु पर्ने छ। 

सेन्चुरी कमर्शियल बैंक (CCBL)

बाणिज्य बैंकहरुमै कान्छो बैंकको रुपमा संचालनमा आएको सेन्चुरी कमर्शियल बैंकले पनि सहजै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने अवस्थामा रहेको छ। सेन्चुरीले इन्नोभेटीब र अरनिकोको डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्ति गरेपछिको कायम चुक्त पुंजीको ४० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गर्ने भएको छ। ४० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि र सगरमाथा फाइनान्स तथा अल्पाइन डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्त गरेपछी कायम हुन आउने पुंजीमा यस आर्थिक बर्षको कमाइबाट न्युनतम ९ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ।

आज बुक क्लोज रहेको अल्पाइनको ७९ दशमलब ३३ प्रतिशत हकप्रद बिक्रि तथा वितरण पश्चात आउने पुंजीबाट समेत सेन्चुरी बैंकको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब बढी पुग्ने छ। 

सिटिजन बैंक (CZBIL)

सिटिजन बैंकको २५ प्रतिशत हकप्रद पुंजीकृत गर्दा चुक्ता पुंजी ६ अर्ब ९२ करोड पुगेको छ। बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा १६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा पनि सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

एभरेष्ट बैंक (EBL)

एभरेष्ट बैंक ३३ प्रतिशत हकप्रद जारि गर्ने प्रक्रियामा रहेको छ। ३३ प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गरि चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा ३३ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा पनि बैंकको चुक्ता पुंजी सजिलै ८ अर्ब पुग्ने छ। तर बैंकले बिशेष साधारणसभाबाट अर्को बैंक गाभ्ने उद्घोष गरेकाले लक्ष्मी या अन्य बैंक वा वित्तीय संस्थालाई गाभेको अवस्थामा बोनस बितरण नगरी चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ।

ग्लोबल आइएमई बैंक (GBIME)

ग्लोबल आइएमई बैंक रिलायबललाई गाभ्ने प्रक्रियामा रहेको छ। बैंकले रिलायबललाई ८० प्रतिशत स्वाप अनुपातमा गाभ्दा चुक्ता पुंजी सजिलै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

जनता बैंक (JNBL)

जनता बैंक र त्रिबेणी बिकास बैंक मिलेर बनेको जनता बैंक नेपालले यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा १६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेर चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। सिद्दार्थ डेभलपमेन्ट बैंकलाई पनि प्राप्ति गर्ने प्रक्रियामा रहेको जनता बैंकले यस आर्थीक बर्ष १ अर्ब माथि नाफा गर्न सक्ने , जनता र त्रिबेणीको अवितरित हकप्रद बिक्रिबाट प्राप्त प्रिमियम जोड्दा बैंकले सहजै १६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेर चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। जनता बैंकले सहजै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने भएकाले यस अघि प्रस्ताब गरिएको ६० प्रतिशत हकप्रद प्रस्ताब रद्द गरेको छ। 

कुमारी बैंक (KBL) 

एनसीसी बैंकसंगको मर्जर प्रकृया तोडी आफै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउने बाटो रोजेको कुमारी बैंकले ३ विकास बैंक र एक फाइनान्सलाई प्राप्ति गरेको छ। बैंकले काष्ठमण्डप, महाकाली र काक्रेबिहार विकास बैंक र पस्चिमान्चल फाइनान्सलाई प्राप्ति गरेको हो।

यस अवधिमा ५ अर्ब ९५ करोड चुक्ता पुंजी रहेको कुमारी बैंकले २० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गरेर या १ अर्ब बराबरको कुनै संस्था गाभेपछी कायम चुक्ता पुंजीबाट कम्तिमा १६ प्रतिशत बोनस सेयर बितरण गर्दा चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। 

लक्ष्मी बैंक (LBL)

गत आर्थिक बर्षको कमाईबाट सेयरधनीहरुलाई १६ प्रतिशत लाभांश (बोनस सेयर) खुवाउन बैंकले ३ हप्ताभित्र साधारणसभा डाक्ने योजनामा रहेको छ। यस अवधिमा ६ अर्ब ३१ करोड चुक्ता पुंजी रहेको लक्ष्मी बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट न्युनतम ९ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछि सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। यद्दपी लक्ष्मी बैंकलाई एभरेष्ट बैंकले करिब ४२ प्रतिशत स्वाप अनुपातमा प्राप्ति गर्ने चर्चा बजारमा छ। 

लक्ष्मी बैंकलाई ४२ प्रतिशतको स्वाप अनुपातमा गाभ्दा पनि एभरेष्टको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने भएकाले एभरेष्टलाई चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट ३३ प्रतिशत बोनस सेयर दिने बाध्यता रहने छैन। 

माछापुच्छ्रे बैक (MBL)

१२ प्रतिशत हकप्रद निष्काशन तथा बिक्रिको प्रक्रियामा रहेको माछापुच्छ्रे बैंकले यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा ८ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछी चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

मेगा बैंक (MEGA)

मेगा बैंकले ६५ प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गरेपछी र टुरिजम डेभलपमेन्ट बैकलाई ९५ प्रतिशतको स्वाप अनुपातमा गाभेपछी मेगा बैंकको चुक्ता पुंजी ९ अर्ब ६७ करोड माथि पुग्ने छ। 

नबिल बैंक (NABIL)

नबिल बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा २९ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछी उसको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

नेपाल बंगलादेश बैंक (NBB)

भर्खरै १० बराबर ८ कित्ताका दरले हकप्रद निष्काशन तथा बिक्रि गरेको नेपाल बंगलादेशले करिब १६ लाख कित्ता बराबर अवितरित हकप्रद लिलाम बढाबढमा बिक्रि गर्नु पर्ने छ। यसबाट बैंकले (२५० प्रिमियम मुल्यमा बिक्रि गर्दा) करिब ४० करोड रुपैयाँ प्रिमियम संकलन गर्ने छ। 

चालु आर्थिक बर्षको कमाई र प्रिमियम संकलनको रकमबाट बैंकले यस आर्थिक बर्ष सजिलै ११ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्न सक्ने छ। कम्तिमा ११ प्रतिशत बोनस सेयर बितरण गरेपछी बैंकको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

नेपाल बैंक (NBL)

नेपाल बैंकले भर्खरै मात्र २३ दशमलब ३४ प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गरेको छ। बैंकले हकप्रद बिक्रि तथा वितरण गर्दा बिक्रि नभएको हकप्रदबाट प्रिमियम संकलन गर्ने छ यद्दपी हकप्रद वितरण गरेपछी सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

नेपाल क्रेडिट एण्ड कमर्श बैंक (NCCB)

गत बर्षको कमाईबाट १२ प्रतिशत बोनस सेयर बितारण र ५० प्रतिशत हकप्रद (पुनरावलोकन हुन् सक्ने) निष्काशन तथा बिक्रि गरेपछी बैंकको चुक्ता पुंजी ७ अर्ब ५८ करोड हाराहारी पुग्ने छ। बैंकले यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा ६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा पनि बैंकको चुक्ता पुंजी सजिलै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

एनसीसी बैंकले प्रोभिजनमा राखेको पैसा उठ्न सकेको अवस्थामा हकप्रद पुनरावलोकन हुन सक्ने छ। एनसीसीमा गाभिएका बिकास बैंकको स्वाप अनुपातबाट आउने ९३ करोड ६९ लाख र यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा ६ प्रतिशत बोनस सेयर बितरण गर्दा बैंकले सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। 

एनआईसी एसिया बैंक (NICA)

एनआईसी एसिया बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा २६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक (NIB)

नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंकले एस डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्ति गरेको छ। चुक्ता पुंजी १५ अर्ब पुर्याउने दौडमा रहेको नेपाल इन्भेष्टमेन्टको चुक्ता पुंजी ९ अर्ब २४ करोड रहेको छ। बैंकले प्रिमियम बापत ५ अर्ब २५ करोड संकलन गरेको छ। 

नेपाल एसबिआई बैंक (SBI)

नेपाल एसबिआई बैंकको ४० प्रतिशत हकप्रद बुक गरिएकोले यसलाई पुंजिकृत गरिएको छ। बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा कम्तिमा १५ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

एनएमबि बैंक (NMB)

एनएमबि बैंकले एफपीओ बिक्रि गरेपछी कायम चुक्ता पुंजीबाट कम्तिमा ५ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

प्रभु बैंक (PRVU)

नेपाल धितोपत्रबोर्डबाट स्वीकृत प्राप्त भए पश्चात केहि हप्ताभित्र ४० प्रतिशत हकप्रदको बुक क्लोज गर्ने र उक्त हकप्रद निष्काशन तथा बिक्रि गरेपछी बैंकको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

प्राइम बैंक (PCBL)

प्राइम कमर्शियल बैंकले समयमै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन कम्तिमा ४० करोड पुंजी थप गर्नु पर्ने छ। यसका लागि बैंकलाई स्वाप अनुपातबाट प्राप्त प्रिमियम र चालु आर्थिक बर्षको कमाईले साथ दियो भने २७ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेर पनि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। 

तर प्रिमियमबाट संकलन र यस आर्थिक बर्षको कमाईले साथ दिएन भने बैंकले करोड पुंजी थप गर्न त्यति पुंजी बराबरको अर्को वित्तीय संस्था प्राप्ति गर्नु पर्ने छ। वा बैकले यति रकम बराबर हकप्रद बिक्रि गर्नु पर्ने हुन्छ। बैंकसंग डेढ महिनाको अवधि मात्र भएकाले सम्भवत हकप्रद बिक्रि भन्दा अर्को वित्तीय संस्था प्राप्त गरि यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट २० प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्यो भने सहजै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। 

राष्ट्रिय बाणिज्य बैंक (RBBL)

सरकारी स्वामित्वको राष्ट्रिय बाणीज्य बैंकले एनआईडिसी डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्ति गरि एकीकृत कारोबारका लागि राष्ट्र बैंकको स्वीकृतीको पर्खाईमा रहेको छ। यस अवधिमा बैंकको चुक्ता पुंजी ९ अर्ब रहेको छ। 

सानिमा बैंक (SANIMA)

३० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि तथा वितरण गरेपछी र चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा १६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछी सानिमा बैंकको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

स्ट्याण्डर्ड चार्टड बैंक (SCB)

ठुलो परिमाणमा एफपीओ बिक्रि गरेपश्चात संकलन भएको प्रिमियम रकम र चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट (घोषित) शतप्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछि बैंकको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

सिद्दार्थ बैंक (SBL)

सिद्दार्थ बैंकको ३० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि तथा वितरण गरेपछि र चालु आर्थिक बर्षको कमाइबाट कम्तिमा १८ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा बैंकको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

सनराइज बैंक (SRBL)

सनराइज बैंकको ३० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि तथा वितरण गरेपछि र यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा १३ प्रतिशत बोनस सेयर बितरण गर्दा चुक्ता पुंजी सजिलै ८ अर्ब पुग्ने देखिन्छ।

श्रोत: बिजपाटी, २०७४ साल जेष्ठ १२ गते शुक्रबार प्रकाशित

राष्ट्र बैंकको मिसन ८ अर्बको परीक्षामा २८ बाणिज्य बैंकहरु सफल, यसरि पुग्ने छ तोकिएको चुक्ता पुंजी (रिपोर्ट)

नेपाल राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन बाणिज्य बैंकहरुसंग अब मात्र १ महिना १८ दिन बाँकी छ। करिब डेढ महिनाको छोटो अवधि भित्र बाणिज्य बैंकहरुले कसरि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउलान भन्ने चाँसोको बिषय समेत बनेको छ।

राष्ट्र बैंकले अहिले संचालनमा रहेका २८ बाणिज्य बैंकलाई घटाएर थोरै संख्यामा बलिया बाणिज्य बैंक बनाउने उदेश्यले मर्जर नीति अघि सारेको थियो। यद्दपी अधिकांश बाणिज्य बैंकहरुले कमर्शियल बैंकहरुमै टिकिरहन हकप्रदको सहारा लिएका छन् भने केहि बैंकहरुले बिकास बैंक तथा अन्य वित्तीय संस्थालाई प्राप्ति गरि आवश्यक पुंजी थप गरेका छन। स्ट्यान्डर्ड चार्टड बैंक लगायतका केहि बैंकहरुले चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन फर्दर पब्लिक अफारिङ, एफपीओको सहारा समेत लिएका छन। 

एभरेष्ट बैंक लगायतका केहि बैंकहरुले भने मर्जर गरि चुक्ता पुंजी बढाउँन प्रोत्साहन स्वरूप ल्याएको कर छुटको फाइदा लिनका लागि वित्तीय संस्थालाई गाभ्ने रणनीति अख्तियार गर्न लागेको पाइएको छ। 

बैंकहरुले २०७४ असार मसान्त भित्र आ-आफ्नै ढंगबाट राष्ट्र बैंकले तोकेको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन तयारी गरेको अवस्थामा लगानीकर्ताको चाँसोलाई सम्बोधन गर्न बिजपाटी डटकमले यो रिपोर्ट प्रस्तुत गर्ने प्रयास गरेको छ। यस रिपोर्टमा उल्लेख्य विवरण बैंकहरुले प्रस्तुत गरेको पुंजी वृद्धि योजना तथा प्राप्त जानकारीका आधारमा तयार गरिएकाले यसमा उल्लेख्य तथ्यांक सत्य नजिक रहे पनि अन्तिम भने नरहेको जानकारी गराउन चाहन्छौं। साथै आज २०७४, जेठ १२ गतेसम्म बुक क्लोज भएका बैंकहरुको हकप्रदलाई पुंजिकृत गरि चुक्ता पुंजीमा देखाइएको छ।

कृषि बिकास बैंक (ADBL)

कृषि बिकास बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट न्युनतम १३ प्रतिशत बोनस सेयर दिएपछि उसको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब सजिलै पुग्ने छ। 

बैंक अफ काठमान्डू (BOKL)

बैंक अफ काठमान्डू र लुम्बिनी बैंक मिलेर बनेको बैंक अफ काठमान्डूले प्रिमियममा संस्थापक सेयर बिक्रि गर्ने तयारीमा रहेको छ। एफपीओ बिक्रि तथा वितरण पश्चात प्राप्त प्रिमियम बापतको रकम र यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट न्युनतम २८ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा बिओकेको पनि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने देखिन्छ। 

सिभिल बैंक (CBL)

बाणिज्य बैंकहरु मध्य कै कम्जोर देखिएको सिभिल बैंकको ४० प्रतिशत हकप्रद पाइपलाइनमा रहेको छ। बैंकले ३० प्रतिशत हकप्रदलाई संशोधन गरी ४० प्रतिशत बनाएर बार्षिक साधारण सभाबाट पारित गरिएको हो। 

युनिक फाइनान्स, आइसीएफसी फाइनान्स र हामा मर्चेन्टलाई प्राप्ति पश्चात बैंकलाई स्वाप रेसियोबाट ५३ करोड ७३ लाख प्राप्ति भएको छ। बैंकले पाइपलाईनमा रहेको ४० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गर्दा बिक्रि नभएको हकप्रद लिलाम बढाबढमा बिक्रि गर्दा पनि प्रिमियममा आउने रकम थप हुन पुग्ने छ। बैंकले कम्तिमा १३ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेर चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन यो आर्थिक बर्ष न्युनतम ४५ करोड कमाई गर्नु पर्ने छ। 

सेन्चुरी कमर्शियल बैंक (CCBL)

बाणिज्य बैंकहरुमै कान्छो बैंकको रुपमा संचालनमा आएको सेन्चुरी कमर्शियल बैंकले पनि सहजै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने अवस्थामा रहेको छ। सेन्चुरीले इन्नोभेटीब र अरनिकोको डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्ति गरेपछिको कायम चुक्त पुंजीको ४० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गर्ने भएको छ। ४० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि र सगरमाथा फाइनान्स तथा अल्पाइन डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्त गरेपछी कायम हुन आउने पुंजीमा यस आर्थिक बर्षको कमाइबाट न्युनतम ९ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ।

आज बुक क्लोज रहेको अल्पाइनको ७९ दशमलब ३३ प्रतिशत हकप्रद बिक्रि तथा वितरण पश्चात आउने पुंजीबाट समेत सेन्चुरी बैंकको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब बढी पुग्ने छ। 

सिटिजन बैंक (CZBIL)

सिटिजन बैंकको २५ प्रतिशत हकप्रद पुंजीकृत गर्दा चुक्ता पुंजी ६ अर्ब ९२ करोड पुगेको छ। बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा १६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा पनि सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

एभरेष्ट बैंक (EBL)

एभरेष्ट बैंक ३३ प्रतिशत हकप्रद जारि गर्ने प्रक्रियामा रहेको छ। ३३ प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गरि चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा ३३ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा पनि बैंकको चुक्ता पुंजी सजिलै ८ अर्ब पुग्ने छ। तर बैंकले बिशेष साधारणसभाबाट अर्को बैंक गाभ्ने उद्घोष गरेकाले लक्ष्मी या अन्य बैंक वा वित्तीय संस्थालाई गाभेको अवस्थामा बोनस बितरण नगरी चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ।

ग्लोबल आइएमई बैंक (GBIME)

ग्लोबल आइएमई बैंक रिलायबललाई गाभ्ने प्रक्रियामा रहेको छ। बैंकले रिलायबललाई ८० प्रतिशत स्वाप अनुपातमा गाभ्दा चुक्ता पुंजी सजिलै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

जनता बैंक (JNBL)

जनता बैंक र त्रिबेणी बिकास बैंक मिलेर बनेको जनता बैंक नेपालले यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा १६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेर चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। सिद्दार्थ डेभलपमेन्ट बैंकलाई पनि प्राप्ति गर्ने प्रक्रियामा रहेको जनता बैंकले यस आर्थीक बर्ष १ अर्ब माथि नाफा गर्न सक्ने , जनता र त्रिबेणीको अवितरित हकप्रद बिक्रिबाट प्राप्त प्रिमियम जोड्दा बैंकले सहजै १६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेर चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। जनता बैंकले सहजै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने भएकाले यस अघि प्रस्ताब गरिएको ६० प्रतिशत हकप्रद प्रस्ताब रद्द गरेको छ। 

कुमारी बैंक (KBL) 

एनसीसी बैंकसंगको मर्जर प्रकृया तोडी आफै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउने बाटो रोजेको कुमारी बैंकले ३ विकास बैंक र एक फाइनान्सलाई प्राप्ति गरेको छ। बैंकले काष्ठमण्डप, महाकाली र काक्रेबिहार विकास बैंक र पस्चिमान्चल फाइनान्सलाई प्राप्ति गरेको हो।

यस अवधिमा ५ अर्ब ९५ करोड चुक्ता पुंजी रहेको कुमारी बैंकले २० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गरेर या १ अर्ब बराबरको कुनै संस्था गाभेपछी कायम चुक्ता पुंजीबाट कम्तिमा १६ प्रतिशत बोनस सेयर बितरण गर्दा चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। 

लक्ष्मी बैंक (LBL)

गत आर्थिक बर्षको कमाईबाट सेयरधनीहरुलाई १६ प्रतिशत लाभांश (बोनस सेयर) खुवाउन बैंकले ३ हप्ताभित्र साधारणसभा डाक्ने योजनामा रहेको छ। यस अवधिमा ६ अर्ब ३१ करोड चुक्ता पुंजी रहेको लक्ष्मी बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट न्युनतम ९ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछि सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। यद्दपी लक्ष्मी बैंकलाई एभरेष्ट बैंकले करिब ४२ प्रतिशत स्वाप अनुपातमा प्राप्ति गर्ने चर्चा बजारमा छ। 

लक्ष्मी बैंकलाई ४२ प्रतिशतको स्वाप अनुपातमा गाभ्दा पनि एभरेष्टको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने भएकाले एभरेष्टलाई चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट ३३ प्रतिशत बोनस सेयर दिने बाध्यता रहने छैन। 

माछापुच्छ्रे बैक (MBL)

१२ प्रतिशत हकप्रद निष्काशन तथा बिक्रिको प्रक्रियामा रहेको माछापुच्छ्रे बैंकले यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा ८ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछी चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

मेगा बैंक (MEGA)

मेगा बैंकले ६५ प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गरेपछी र टुरिजम डेभलपमेन्ट बैकलाई ९५ प्रतिशतको स्वाप अनुपातमा गाभेपछी मेगा बैंकको चुक्ता पुंजी ९ अर्ब ६७ करोड माथि पुग्ने छ। 

नबिल बैंक (NABIL)

नबिल बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा २९ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछी उसको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

नेपाल बंगलादेश बैंक (NBB)

भर्खरै १० बराबर ८ कित्ताका दरले हकप्रद निष्काशन तथा बिक्रि गरेको नेपाल बंगलादेशले करिब १६ लाख कित्ता बराबर अवितरित हकप्रद लिलाम बढाबढमा बिक्रि गर्नु पर्ने छ। यसबाट बैंकले (२५० प्रिमियम मुल्यमा बिक्रि गर्दा) करिब ४० करोड रुपैयाँ प्रिमियम संकलन गर्ने छ। 

चालु आर्थिक बर्षको कमाई र प्रिमियम संकलनको रकमबाट बैंकले यस आर्थिक बर्ष सजिलै ११ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्न सक्ने छ। कम्तिमा ११ प्रतिशत बोनस सेयर बितरण गरेपछी बैंकको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

नेपाल बैंक (NBL)

नेपाल बैंकले भर्खरै मात्र २३ दशमलब ३४ प्रतिशत हकप्रद बिक्रि गरेको छ। बैंकले हकप्रद बिक्रि तथा वितरण गर्दा बिक्रि नभएको हकप्रदबाट प्रिमियम संकलन गर्ने छ यद्दपी हकप्रद वितरण गरेपछी सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

नेपाल क्रेडिट एण्ड कमर्श बैंक (NCCB)

गत बर्षको कमाईबाट १२ प्रतिशत बोनस सेयर बितारण र ५० प्रतिशत हकप्रद (पुनरावलोकन हुन् सक्ने) निष्काशन तथा बिक्रि गरेपछी बैंकको चुक्ता पुंजी ७ अर्ब ५८ करोड हाराहारी पुग्ने छ। बैंकले यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा ६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा पनि बैंकको चुक्ता पुंजी सजिलै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

एनसीसी बैंकले प्रोभिजनमा राखेको पैसा उठ्न सकेको अवस्थामा हकप्रद पुनरावलोकन हुन सक्ने छ। एनसीसीमा गाभिएका बिकास बैंकको स्वाप अनुपातबाट आउने ९३ करोड ६९ लाख र यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा ६ प्रतिशत बोनस सेयर बितरण गर्दा बैंकले सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। 

एनआईसी एसिया बैंक (NICA)

एनआईसी एसिया बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा २६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक (NIB)

नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंकले एस डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्ति गरेको छ। चुक्ता पुंजी १५ अर्ब पुर्याउने दौडमा रहेको नेपाल इन्भेष्टमेन्टको चुक्ता पुंजी ९ अर्ब २४ करोड रहेको छ। बैंकले प्रिमियम बापत ५ अर्ब २५ करोड संकलन गरेको छ। 

नेपाल एसबिआई बैंक (SBI)

नेपाल एसबिआई बैंकको ४० प्रतिशत हकप्रद बुक गरिएकोले यसलाई पुंजिकृत गरिएको छ। बैंकले चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा कम्तिमा १५ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

एनएमबि बैंक (NMB)

एनएमबि बैंकले एफपीओ बिक्रि गरेपछी कायम चुक्ता पुंजीबाट कम्तिमा ५ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा सजिलै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

प्रभु बैंक (PRVU)

नेपाल धितोपत्रबोर्डबाट स्वीकृत प्राप्त भए पश्चात केहि हप्ताभित्र ४० प्रतिशत हकप्रदको बुक क्लोज गर्ने र उक्त हकप्रद निष्काशन तथा बिक्रि गरेपछी बैंकको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

प्राइम बैंक (PCBL)

प्राइम कमर्शियल बैंकले समयमै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन कम्तिमा ४० करोड पुंजी थप गर्नु पर्ने छ। यसका लागि बैंकलाई स्वाप अनुपातबाट प्राप्त प्रिमियम र चालु आर्थिक बर्षको कमाईले साथ दियो भने २७ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेर पनि चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। 

तर प्रिमियमबाट संकलन र यस आर्थिक बर्षको कमाईले साथ दिएन भने बैंकले करोड पुंजी थप गर्न त्यति पुंजी बराबरको अर्को वित्तीय संस्था प्राप्ति गर्नु पर्ने छ। वा बैकले यति रकम बराबर हकप्रद बिक्रि गर्नु पर्ने हुन्छ। बैंकसंग डेढ महिनाको अवधि मात्र भएकाले सम्भवत हकप्रद बिक्रि भन्दा अर्को वित्तीय संस्था प्राप्त गरि यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट २० प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्यो भने सहजै चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुर्याउन सक्ने छ। 

राष्ट्रिय बाणिज्य बैंक (RBBL)

सरकारी स्वामित्वको राष्ट्रिय बाणीज्य बैंकले एनआईडिसी डेभलपमेन्ट बैंकलाई प्राप्ति गरि एकीकृत कारोबारका लागि राष्ट्र बैंकको स्वीकृतीको पर्खाईमा रहेको छ। यस अवधिमा बैंकको चुक्ता पुंजी ९ अर्ब रहेको छ। 

सानिमा बैंक (SANIMA)

३० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि तथा वितरण गरेपछी र चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा १६ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछी सानिमा बैंकको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

स्ट्याण्डर्ड चार्टड बैंक (SCB)

ठुलो परिमाणमा एफपीओ बिक्रि गरेपश्चात संकलन भएको प्रिमियम रकम र चालु आर्थिक बर्षको कमाईबाट (घोषित) शतप्रतिशत बोनस सेयर वितरण गरेपछि बैंकको चुक्ता पुंजी ८ अर्ब पुग्ने छ। 

सिद्दार्थ बैंक (SBL)

सिद्दार्थ बैंकको ३० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि तथा वितरण गरेपछि र चालु आर्थिक बर्षको कमाइबाट कम्तिमा १८ प्रतिशत बोनस सेयर वितरण गर्दा बैंकको चुक्ता पुंजी सहजै ८ अर्ब पुग्ने छ। 

सनराइज बैंक (SRBL)

सनराइज बैंकको ३० प्रतिशत हकप्रद बिक्रि तथा वितरण गरेपछि र यस आर्थिक बर्षको कमाईबाट कम्तिमा १३ प्रतिशत बोनस सेयर बितरण गर्दा चुक्ता पुंजी सजिलै ८ अर्ब पुग्ने देखिन्छ।

श्रोत: बिजपाटी, २०७४ साल जेष्ठ १२ गते शुक्रबार प्रकाशित

एक बर्षे अमेरिका अनुभव : जन्मभूमि त छाड्यौं, कर्मभूमिप्रति गनगन किन ?

म अमेरिका आएको लगभग एक बर्ष पुग्न लाग्यो, म अमेरिकाको बारेमा जानकार व्यक्ति होइन तर विभिन्न अनलाइन पोर्टलमा समय समयमा अमेरिका र अरु देशमा बसोबास गरेका नेपालीहरुले आफू बसोबास गरेको देशको नकारात्मक कुरा मात्र लेखेको देखेर केही पंक्ति कोर्ने दुस्साहस गरेको हुँ । बिश्वको एउटा अति गरिव देशबाट बिश्व कै सबैभन्दा बिकसित देशमा आउन पाउनुलाई मैले व्यक्तिगत रुपमा सुवर्ण मौका ठानेको छु । यहाँ आएर कसैलाई बेकारमा आइएछ जस्तो लाग्छ भने खुरुक्क नेपाल फर्किन सल्लाह दिन्छु । यदी कसैले इच्छा त थिएन । तर, बाध्यताले बसिएको छ भनेर भन्छ भने देश छाडेर परदेशमा बस्नु हाम्रो बाध्यता हो न कि अमेरिकी सरकारको, यसरी आफ्नो फाइदाको लागि अरुको देशमा बसेर निरर्थक गनगन गर्नु बुद्धिमानी होइन । यँहा बस्ने मान्छेहरुले भित्र भित्रै खुशी भएपनि आफुलाई इच्छा बिपरित बस्नु परेको जस्तो देखाउन अरुको अगाडी केहि कारणहरु दिने गर्छन्, जसलाई तल उल्लेख गरेको छु । सबैभन्दा पहिलो, अमेरिकामा दुख छ भन्ने भनाइलाई लिऔं । यदि कामलाई दुखको रुपमा लिने होभने यो संसारमा कतै पनि सुख छैन । हाम्रो देश नेपालमा श्रम गर्नेलाई अपमान र बाबुबाजेले कमाएर छाडेको सम्पत्तिमा मोज गर्ने कामचोरहरु र दिनभरी सडक नापेर हल्लिरहने हरुलाई सम्मान गर्ने अनौठो र उल्टो चलन छ । तर, अमेरिकामा त्यस्तो रहेन छ, श्रम गर्नेलाई सम्मान गरिंदो रहेछ, चाहे त्यो जस्तोसुकै काम गरोस् । अमेरिकामा एउटा श्रमजीविले काम गरेर आफ्नो जीवन यापन राम्रोसँग गर्न सक्छ । तर, नेपालमा दिनभरी घोटिँदा पनि पेटभरि खान नपुग्ने अवस्था छ ।

दोश्रो, फुर्सत नै हुँदैन र सामाजिक जीवन छैन भन्ने कुरामा । संसारमा कर्मयोगी मान्छेहरुलाई फुर्सत हुदैन नै, आफ्नो काममा व्यस्त रहेको मान्छेलाई अर्काको नानाथरि कुरा गर्ने न त फुर्सद हुन्छ न त त्यस्ता तल्लो स्तरको कुरामा कुनै रुचि नै हुन्छ । यो कुरा नेपालमै रहेका मान्छेहरुमा पनि लागु हुन्छ । तर, त्यो मान्छे कर्मयोगी हुनुपर्छ, फुर्सद भनेको काम नभएको मान्छेहरुसंग मात्र हुन्छ चाहे त्यो अमेरिका होस् वा नेपालमा । जहाँसम्म सामाजिक जीवनको कुरा छ, बरु यहाँ होला नेपालमा धनीहरुको मात्र सामाजिक जीवन छ । गरिबहरुलाई कसैले वास्ता गर्दैनन् । नेपालमा गरिबको कुनै इज्जत छैन र गरिबी एउटा अभिशाप हो । 

तेश्रो, सोचेको जस्तो भएन भन्ने कुरामा । एउटा मान्छेले के सोच्छ र सोचेको जस्तो पाउछ वा पाउदैन भन्ने कुरा त्यो सम्योग मात्र हो । साधारणतया कुनैपनि मान्छेले पाउने काम र उसले कमाउने धन भनेको उसको व्यक्तिगत योग्यता र क्षमतामा भर पर्छ । अमेरिकामा मात्र होइन कि संसारको जुनसुकै कुनामा पनि । कहिलेकही योग्य व्यक्तिले सानो पद र अयोग्य व्यक्तिले ठुलो पद पाउने भनेको अपवाद मात्र हो र यस्तो अमेरिकामा भन्दा नेपालमै बढी हुन्छ । अब कसैले आफ्नो क्षमता भन्दा ठुलो कुरा सोचेर बस्छ र उसले त्यो कुरा पाउदैन भने उसले अमेरिकालाई भन्दा आफ्नो बुद्धि लाइ गाली गर्नु लाभदायक हुन्छ । 

करिब एक बर्ष अगाडी नेपाली काँग्रेसका नेता रामचन्द्र पौडेलले अमेरिकामा सबै नेपाली भाँडा माझ्दा रहेछन्, भनेका थिए । मलाई लाग्छ, उनले यो भाँडा माझ्नु भनेको सानोतिनो कामलाई भनेको हुन सक्छ । मेरो बिचारमा यदि कुनै मान्छेले इमान्दारीपूर्वक भाँडा नै माझ्छ भनेपनि त्यो आदर गर्न लायक कुरा हो । तर, पौडेलले सायद देखेनन् होला, अमेरिकामा नेपालमा जस्तो परालको मस्कोले खरानी चोप्दै भाडा माझ्नु पर्दैन । कि त मेसिनले माझ्छ कि त चौबिसै घण्टा धाराबाट आउने तातो पानीले साबुन लगाएर माझ्न सकिन्छ । कांग्रेस नेता पौडेललाई बिनम्रतापूर्वक मेरो एउटा प्रश्न छ, अमेरिकामा रहेका तपाईंको छोरा वा छोरीले भाँडा माझ्छन् कि माझ्दैनन् ? किनकि अमेरिकामा नेपालमा जस्तो सबैले जुठो पारेको भाडा एउटा मान्छेले माझ्ने चलन हुँदैन, प्रत्येक व्यक्तिले आफुले प्रयोग गरेको जुठो भाँडा आफैले माझ्ने चलन छ । घरेलु कामदार राख्न कानुनले प्रतिबन्ध लगाएको छ र यदी कसैको सहयोग लिउँ भन्यो भने पनि त्यो सम्भवत कुनै नेपालीले मुल्य तिर्न सक्दैन । 

यसको साथै प्राय सबै नेपाली हरुमा एउटा ठुलो भ्रम भनेको यहाका महिलाहरुले बाटो मै अँगालो हाल्छन् भन्ने छ । कसैले व्यक्त गरुन् कि नगरुन्, हुन त अंग्रेजी सिनेमामा नायिकाले नायकसँग गरेको प्रेमालाप देखेर मलाई पनि यस्तै हुन्छ कि भन्ने धारणा बनेको थियो । तर, सत्य कुरा के हो भने हामी नेपाली यो देशमा अहिले पनि नेपालमा जंगलमै जीवन बिताइरहेका राउटे जस्तै देखिन्छौं । अब अपवादको रुपमा कुनै अमेरिकी महिलाको नेपालीसँग प्रेम हुन् सक्ला तर यो घटनाले पूर्ण रुपमा प्रतितिधत्व गर्दैन । 

अत विभिन्न कारण र प्रक्रियाले अमेरिका आएका सज्जनहरुले आफुले काम गरेर जीवन चलाएको र आर्थिक रुपमा सबल भएको देशको बारेमा केवल नकारात्मक कुरा गरेर आफ्नो कर्म देशप्रति बेइमानी नगरौं, उसै पनि आफ्नो जन्मभूमि छोडेर हामीले आफ्नो देशप्रति त अन्याय गरिसकेका छौं । यद्यपी म व्यक्तिगत रुपमा यो कुरा स्वीकार गर्दिन । 'कुण्ड कुण्ड पानी र मुण्डमुण्ड बुद्धि' भनेको जस्तो झिंगालाई फोहर नै र मौरी लाई फूल नै मन पर्छ भनेको जस्तो म भने अमेरिकाबाट पूर्ण रुपमा सन्तुष्ट छु, यदी कुनै दिन कुनै पनि कारणले सन्तुष्ट हुन सकिन भने खुरुक्क नेपाल फर्किन्छु । यहाँ बेकारको गनगन गरेर बस्दिन । 

अन्तमा, जसलाई देसको माया लाग्छ उनीहरु आफ्नै देशमा बसुन् र जसलाई बिदेशमा गएर बस्ने इच्छा छ, त्यो मौका पनि पाएका छन् । उनीहरु बिदेश जान्छन । अरुको व्यक्तिगत जीवनमा यो गर्नु र यो नगर्नु भनेर उपदेश दिनु कुनै सभ्यता होइन र त्यस्तो कसैलाई अधिकार पनि छैन । मेरो भन्नु यति मात्र हो कि अनेकौ प्रयास र तिकडम गरेर पनि यहाँ आउन नसकेर पिल्सिएपछि 'अमिलो अंगुर' भने जस्तो बिरोध नगरौं । यसको मतलव अमेरिकामा बस्ने सबै महान र नेपालमा बस्ने सबै तल्लोस्तरका भन्ने अर्थ नलागोस् । 

प्रकाशित: चैत्र ३१, २०७३

कान्तिपुर

Source: kantipur

ऋण लिएर स्ट्यान्डर्ड चार्टडको एफपीओ भर्दै हुनु हुन्छ ? हेर्नुस लागत घटाउने 'गतिलो जुक्ति'

हेर्नुस उदाहरण सहित कहाँबाट कसरी भर्दा फाइदा हुन्छ ?

नेपाल धितोपत्र बोर्डले सार्वजनिक निष्काशनमा धितोपत्र खरिदका लागि माघ महिना देखि (बैंक खातामा सेयर लगानीकर्ताको पैसा रोकेर राख्ने प्रणाली) आस्वा लागु गरेको छ। यद्दपी यस प्रणालीलाई अनिबार्य भने गरिएको छैन।

माघ ९ गतेदेखि साधारण सेयर निष्कासन गरेको फरवार्ड कम्यूनिटी माइक्रोफाइनान्सको सेयर आवेदनमा यो सेवाको प्रभावकारी प्रयोग भएको छ। आइपीओ भर्नका लागि अहिलेपनि अधिकांश लगानीकर्ताले संकलन केन्द्रमा पुगी लाईन लागेर फर्म बुझाउदै आएका छन। यद्दपी केहि लगानीकर्ता भने प्रविधिको सहजतालाई आत्मसाथ गर्दै आस्वा प्रणाली मार्फत नै आइपीओ भर्दै आएका छन।

पछिल्लो समय आस्वा प्रणालीको प्रयोगबाट लाग्ने आबेदन शुल्क चर्को भयो भन्दै आवाज उठिरहेको अवस्थामा केहि बैंक तथा वित्तीय संस्थाले ५० रुपैयाँमा पनि यो सुविधा उपलब्ध गराएका छन। एक बैंक त यस सेवालाई निशुल्क प्रदान गर्न पनि तयार देखिएको थियो तर बोर्डको आदेशसंगै यस सेवालाई निशुल्क भने गर्न नमिल्ने भएको छ । अर्को तिर यहि समयमा बजारमा तरलता अभाब भएसंगै बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले निक्षेप मुद्दतीमा दिने ब्याजदरमा तिब्र प्रतिस्पर्धा गरे । तर केहि बैंकहरुले मात्रै मुद्दती निक्षेपसंग संगै बचत खाताको ब्याजदर समेत बढाएका छन।

यस प्रतिस्पर्धामा कमर्शियल बैंकहरुलाई उछिन्दै विकास बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुले बचत खातामा राम्रै ब्याजदर दिदै आएका छन। औशतमा बैंकहरुले बचत खातामा दिने ब्याजदर ३ प्रतिशत, विकास बैंकले दिने ब्याजदर ६ प्रतिशत तथा फाइनान्सहरुले दिने ब्याजदर ८ प्रतिशत रहेको छ। यस्तो अवस्थामा लगानीकर्ताले थोरै मात्रै पनि चलाखी गर्ने हो भने आस्वा प्रणाली प्रयोग गरि आइपीओ तथा एफपीओ भर्दा लाग्ने लागत घटाउन सक्ने छन।

हेरौं एक उदाहरण

सामान्यतया ५० हजार रुपैयाँसम्मको आबेदन दिनेलाई साना तथा यस माथिको रकमको आबेदन दिनेलाई ठुला लगानीकर्ता भन्ने बुझाई रहेको छ। यस उदाहरणमा स्ट्यान्डर्ड चार्टडको एफपीओ साना लगानीकर्तालाई ३३ दशमलब ३३ प्रतिशत र ठुलालाई १२ प्रतिशतका दरले पर्ने अनुमान गरिएको छ ।

साथै बचतमा दिने औषत ब्याजदर बैंकहरुको २ प्रतिशत र फाइनान्सको ८ प्रतिशत रहेको मानिएको छ। त्यस्तै बैंकहरुले कर्जामा लिने कर्जादरलाई १३ प्रतिशत मानिएको छ। त्यस्तै एफपीओ बाँडफाँडमा लाग्ने समयअवधि ५० दिन मानिएको छ।

प्रस्तुत उदाहरणमा बैंकहरुबाट आस्वा मार्फत स्ट्यान्डर्ड चार्टडको ३० कित्ता एफपीओ आबेदन दिंदा १० कित्ता एफपीओ परेको अवस्थामा प्रति कित्ता लागत १२७९ रुपैया ३९ पैसा पर्ने देखिन्छ भने फाइनान्सबाट आबेदन दिंदा १२४७ रुपैयाँ ५८ पैसा पर्न आउँछ।

त्यस्तै बैंकहरुबाट आस्वा मार्फत स्ट्यान्डर्ड चार्टडको १००० कित्ता एफपीओ भर्दा १२ प्रतिशतका दरले १२० कित्ता एफपीओ परेको अवस्थामा प्रति कित्ता लागत १२६० रुपैयाँ ५४ पैसा र फाइनान्सबाट आबेदन दिंदा ११७२ रुपैयाँ १९ पैसा पर्ने देखिन्छ।

ऋण लिएर ठुलो भोलुममा एफपीओ भर्दा

यदि तपाईले १००० कित्ता एफपीओ आफुसंग भएको नगद र १००० कित्ता एफपीओका लागि ऋण लिएर आबेदन दिनु हुन्छ भने प्रति कित्ता लागत कति हुन्छ ?

१३ प्रतिशत ब्याजदर र १ प्रतिशत सेवा शुल्क तिरेर तपाईले २००० कित्ता एफपीओ बैंक मार्फत भर्नु हुन्छ भने प्रति कित्ता लागत (२४० कित्ता एफपीओ परेको अवस्थामा) १४१० रुपैयाँ ०१७ पैसा पर्न आउँछ भने फाइनान्स मार्फत आबेदन दिंदा १३२१ रुपैयाँ ६६ पैसा पर्न आउँछ।

यहि उदाहरणलाई तपाईले कमर्शियल बैंकहरुबाट १३ प्रतिशतमा ऋण लिएर फ़ाइनान्स तथा विकास बैंक मार्फत आस्वा प्रयोग गरेर आइपिओ एफपीओ भर्दा कति फाइदा हुन्छ त्यसको अनुमान पनि तपाइँले लगाउन सक्नुहुन्छ। ब्याजदरको फरकबाट हुन आउने बचत अर्थात् लागतमा हुने कमीलाई ध्यान दिंदै गर्दा बाणिज्य बैंक र फाइनान्स मार्फत गरिने कारोबारको जोखिमलाई भने बिर्सिनु हुँदैन।

(नोट: यो लगानीकर्तालाई जानकारी दिनका लागि प्रस्तुत गरिएको एक उदाहरण मात्रै हो। यस उदाहरणमा जोखिम र अन्य कुरालाई समावेश गरिएको छैन। )

Source: bizpati

आस्वा प्रणालीबाट एफपीओ वा आइपीओमा आबेदन दिंदा लागत घटाउने 'गतिलो जुक्ति'

ठुलो लगानीमा २७ हजार १ सय ७१ रुपैयाँसम्म बचत

नेपाल धितोपत्र बोर्डले सार्वजनिक निष्काशनमा धितोपत्र खरिदका लागि माघ महिना देखि (बैंक खातामा सेयर लगानीकर्ताको पैसा रोकेर राख्ने प्रणाली) आस्वा लागु गरेको छ। यद्दपी यस प्रणालीलाई अनिबार्य भने गरिएको छैन।

माघ ९ गतेदेखि साधारण सेयर निष्कासन गरेको फरवार्ड कम्यूनिटी माइक्रोफाइनान्सको सेयर आवेदनमा यो सेवाको प्रभावकारी प्रयोग भएको छ। आइपीओ भर्नका लागि अहिलेपनि अधिकांश लगानीकर्ताले संकलन केन्द्रमा पुगी लाईन लागेर फर्म बुझाउदै आएका छन। यद्दपी केहि लगानीकर्ता भने प्रविधिको सहजतालाई आत्मसाथ गर्दै आस्वा प्रणाली मार्फत नै आइपीओ भर्दै आएका छन। पछिल्लो समय आस्वा प्रणालीको प्रयोगबाट लाग्ने आबेदन शुल्क चर्को भयो भन्दै आवाज उठिरहेको अवस्थामा केहि बैंक तथा वित्तीय संस्थाले ५० रुपैयाँमा पनि यो सुविधा उपलब्ध गराएका छन। एक बैंक त यस सेवालाई निशुल्क प्रदान गर्न पनि तयार देखिएको थियो तर बोर्डको आदेश संगै यस सेवालाई निशुल्क भने गर्न नमिल्ने भएको छ । अर्को तिर यहि समयमा बजारमा तरलता अभाब भएसंगै बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले निक्षेप मुद्दतीमा दिने ब्याजदरमा तिब्र प्रतिस्पर्धा गरे । तर केहि बैंकहरुले मात्रै मुद्दती निक्षेपसंग संगै बचत खाताको ब्याजदर समेत बढाएका छन। यस प्रतिस्पर्धामा कमर्शियल बैंकहरुलाई उछिन्दै विकास बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुले बचत खातामा राम्रै ब्याजदर दिदै आएका छन। औशतमा बैंकहरुले बचत खातामा दिने ब्याजदर ३ प्रतिशत, विकास बैंकले दिने ब्याजदर ६ प्रतिशत तथा फाइनान्सहरुले दिने ब्याजदर ८ प्रतिशत रहेको छ। यस्तो अवस्थामा लगानीकर्ताले थोरै मात्रै पनि चलाखी गर्ने हो भने आस्वा प्रणाली प्रयोग गरि आइपीओ तथा एफपीओ भर्दा लाग्ने लागत घटाउन सक्ने छन।

हेरौं एक उदाहरण

आजदेखि स्ट्यान्डर्ड चार्टडको एफपीओमा आबेदन खुला गरिएको छ। लगानीकर्ताले एक सय रुपैयाँ अंकित दरमा ११९० रुपैयाँ प्रिमियम थप गरि प्रति कित्ता १२९० रुपैयाँमा एफपीओ चार्टडको एफपीओ भर्न पाउने छन।

सानो लगानीमा

मानौं तपाई स्ट्यान्डर्ड चार्टडको एफपीओमा आस्वा मार्फत १० कित्ता भर्ने सोचमा हुनुहुन्छ। कुनै कमर्शियल बैंकबाट आस्वा मार्फत आबेदन दिंदा तपाईको लागत कति हुन सक्छ ? १० कित्ताका लागि तपाइँको १२९०० अर्थात १२ हजार ९ सय रुपैयाँ रोक्का गरिन्छ। बैंक मार्फत आबेदन दिंदा तपाइँल बचत खातामा औषतमा ३ प्रतिशत ब्याज पाउनु हुन्छ। अर्थात ५० दिनको अवधिमा तपाईले १२९०० रुपैयाँको ५३ रुपैयाँ ब्याज स्वरूप पाउनु हुन्छ। यदि तपाईलाई एफपीओ पर्यो भने तपाईको लागत प्रति कित्ता १२८४ रुपैयाँ ७० पैसा पर्न आउँछ।

यहि १० कित्ता तपाईले फाइनान्स मार्फत गर्नु भयो भने कति लागत लाग्छ ?

मानौ, बचत खातामा तपाईले फाइनान्सबाट ८ प्रतिशत पाउनु हुन्छ भने ५० दिनमा तपाइँले १२९०० रुपैयाँको लागि १४१ रुपैयाँ ३६ पैसा ब्याज स्वरूप पाउनुहुन्छ। यदि तपाईलाई फपीओ पर्यो भने तपाईको लागत प्रति कित्ता १२७५ रुपैयाँ ७६ पैसा पर्न आउँछ।

प्रति कित्ता बचत ८ रुपैयाँ ९० पैसा र १० कित्तामा ८९ रुपैयाँ बचत हुन्छ। यहि उदाहरणलाई तपाईले आबेदन दिन चाहेको कित्ता र रकममा ट्याली गर्न सक्नु हुन्छ।

ठुलो लगानीमा

मानौ तपाई स्ट्यान्डर्ड चार्टडको एफपीओमा आस्वा मार्फत ३१०० कित्ता भर्ने सोचमा हुनुहुन्छ। कुनै कमर्शियल बैंकबाट आस्वा मार्फत आबेदन दिंदा तपाईको लागत कति हुन सक्छ ? ३१०० कित्ताका लागि तपाइँको १२९०० अर्थात करिब ४० लाख रुपैयाँ रोक्का गरिन्छ। बैंक मार्फत आबेदन दिंदा तपाईले बचत खातामा औषतमा ३ प्रतिशत ब्याज पाउनु हुन्छ। अर्थात ५० दिनको अवधिमा तपाईले १६ हजार ६ सय ६२ रुपैयाँ पचास पैसा पाउनु हुन्छ। तपाईको प्रति कित्ता लागत १२८४ रुपैयाँ ६२५ पर्न आउंछ।

यहि ३१०० कित्ता तपाईले फाइनान्स मार्फत गर्नु भयो भने कति लागत लाग्छ ?

मानौ, बचत खातामा तपाईले फाइनान्सबाट ८ प्रतिशत पाउनु हुन्छ भने ५० दिनमा तपाइँले ४३ हजार ८ सय २४ रुपैयाँ ब्याज स्वरुप पाउनु हुन्छ। यस्तो अवस्थामा तपाईलाई प्रति कित्ता लागत १२ सय ७५ रुपैयाँ ८६ पैसा पर्न आउँछ।

यस्तो अवस्थामा तपाइँलाई प्रति कित्ता ८ रुपैयाँ ७६ पैसा र ३१०० कित्तामा २७ हजार १ सय ७१ रुपैयाँ बचत हुन्छ।

यहि उदाहरणलाई तपाईले कमर्शियल बैंकहरुबाट १२ प्रतिशतमा ऋण लिएर फ़ाइनान्स तथा विकास बैंक मार्फत आस्वा प्रयोग गरेर आइपिओ एफपीओ भर्दा कति फाइदा हुन्छ त्यसको अनुमान पनि तपाइँले लगाउन सक्नुहुन्छ। ब्याजदरको फरकबाट हुन आउने बचत अर्थात् लागतमा हुने कमीलाई ध्यान दिंदै गर्दा बाणिज्य बैंक र फाइनान्स मार्फत गरिने कारोबारको जोखिमलाई भने बिर्सिनु हुँदैन।

(नोट: यो लगानीकर्तालाई जानकारी दिनका लागि प्रस्तुत गरिएको एक उदाहरण मात्रै हो। यस उदाहरणमा जोखिम, सर्भिस चार्ज र अन्य कुरालाई समावेश गरिएको छैन।)

Source: bizpati

How to apply for Standard Chartered Bank’s FPO using ASBA (Step-by-Step Process)

46 banks and financial institutions have been approved by SEBON to accept applications for public issues (IPO/FPO) through ASBA (Applications Supported by Blocked Amount) process. Investors interested in applying in the FPO of Standard Chartered Bank Nepal Limited (SCB) can provide application using the ASBA form from 2,060 branches of these ASBA-approved banks from 73 districts around Nepal.

Here is a step-by-step process to apply for the Standard Chartered FPO using the ASBA system:

The application forms can be collected from any branch of the ASBA-approved bank. A sample filled-up form for ASBA application process for account holders of NIC Asia Bank has been shown below:

The ASBA form needs to be filled up with the applicants details, their bank account number maintained in the respective bank, their demat account number, and the details of how many shares they wish to apply for.

This form is to be submitted to the ASBA-approved branch of the bank. The bank then withholds the applied money in the applicant’s bank account, and provides the slip (ardhakatti) on the bottom from the ASBA form.

Applicants do not need to fill up another application form, or visit other collection centers to complete the application process. The same ASBA form acts as the application for the IPO.

The bank will charge a maximum of Rs 100 per application form for application amount under Rs 50,000; and a maximum of Rs 250 per application form for above Rs 50,000. The ASBA charge varies with the bank.

Advantages of ASBA Process:

• No need to carry cash or cheque
• Interest of the blocked amount will still be accrued in the same bank account of the applicant
• Only the allotted amount will be debited from the bank account after allotment
• No need to stay in line for hours to submit application or collect refund

Disadvantages of ASBA Process:

• Applicants need to pay a charge of Rs 100 – Rs 250 per application form to their bank

ASBA system has not been made compulsory yet and its benefit cannot be realized until every application goes through the ASBA process. However, applicants will be able to save a lot of time during the application process.

List of ASBA-approved banks and finance companies:

Source: sharesansar

How Much to Bid for Agriculture Bank (ADBL) in Auction?

Agricultural Development Bank Limited (ADBL) had issued right shares in the ratio 2:1 from Kartik 3 to Mangsir 7, 2073. In this issue period, 1 in 5 shares was not subscribed by the shareholders. ADBL is auctioning these unsold 19,68,575 units right shares to the general public at a premium price. The main question here lies: how much to bid in the ADBL auction?

At more than 19.68 lakh units shares worth more than Rs 19.68 crore in paid up value, this is the largest auction of unclaimed right shares of any company in Nepal. If the recent trend in cutoff prices of unclaimed right shares is taken into account, ADBL is expected to earn a good Rs 40-50 crores+ in premium.

Basis for bidding on unclaimed right shares

Investors interested in acquiring unclaimed shares normally should bid less than the market price. While there are some who might bid above the current market price, sensible investors always bid less than the market price. The logic here is simple: why spend more money in auction when you can get the same number of shares in the stock market for a lower price?

What does the cutoff price trend show?

Bidders typically look at the market price on the second last day of the auction when establishing base for the bid amount per share. Trend shows that the cutoff price is normally 10-20% less than the market price on the last day.

Let’s take a look at the recent auctions:

Cutoff price for development banks are far lower than for commercial banks. This means that interested bidders might get away with bidding more than 20% lower than the last closing price. The highest difference between market price and cutoff price for a commercial bank was for Prime Commercial Bank at 10.66%.

When Machapuchchhre Bank Limited (MBL) auctioned its 2,33,983.79 units ordinary right share to the general public, its cut off stood at Rs 525. The last trading price of Machapuchchhre Bank, a day before the bid opening day stood at Rs 560.

Likewise, Laxmi Bank Limited (LBL) had auctioned its 186,462 units ordinary right shares to the general public. The cut off price for the auction was set at Rs. 477.60 whereas the last trading price, a day before the bid opening day stood at Rs 517. When Sunrise Bank Limited (SRBL) auctioned its 1,66,248 units ordinary shares, the cut off price stood at Rs 426. The last trading price of shares of Sunrise Bank, a day before the bid opening was at Rs 452.

Less than 10% difference between the cutoff price and last traded price is seen in case of commercial banks.

Will the number of shares and maximum limit make a difference?

ADBL is auctioning 19.68 lakh units shares. In a sense, this can be seen as a mini-IPO or mini-FPO. Further, maximum cap of 10,000 units per application has been set for the auction. In the earlier week, the price of ADBL stock was also declining.

How much to bid?

The auction closes on Falgun 12 (February 23, 2017). It will be sensible to bid around 10-15% less than the last traded price of ADBL on Falgun 11. For example, if the closing price of ADBL on Falgun 11 will be Rs 450, it is recommended to bid around Rs 380 to Rs 400. Similarly, if the closing price of ADBL on Falgun 11 will be Rs 400, we can bid around Rs 340 to Rs 360.

Source: sharesansar