Showing posts with label SEBON. Show all posts
Showing posts with label SEBON. Show all posts

Saturday, July 8, 2017

एभरेष्ट इन्स्योरेन्स (EIC) को प्रस्तावित २०% बोनस (BONUS) सेयर बाँडफाँड पश्चात ६००% हकप्रद (RIGHT) को प्रस्ताव पारित !

एभरेष्ट इन्स्योरेन्स कम्पनि लिमिटेड (Everest Insurance Company Ltd., EIC) ले आर्थिक वर्षहरु ०६८/०६९, ०६९/०७०, ०७०/०७१, ०७१/०७२ र ०७२/०७३ गरी ५ बर्षको १८, १९, २०, २१ र २२ औं कुल ५ वटा साधारण सभा एकसाथ एकै पटक यही असार २३ गते हिजो शुक्रबार आफ्नो बार्षिक साधरण सभा सम्पन्न गरेको छ । उक्त साधरण सभाबाट कम्पनीका सदस्यहरुलाई आर्थिक वर्ष २०७२ /०७३ को मुनाफाबाट चुक्ता पूँजीको २० प्रतिशतले हुन आउने रकम दुइ करोड दुइ लाख ५० हजार रुपैयाँ बोनस सेयर तथा बोनास सेयर कर वापतको प्रयोजनार्थ दश लाख ६५ हजार सात सय ८९ रुपैयाँ नगद लाभांश पनि स्वीकृत गरेको छ । साथै, पूँजी बृद्धि सम्बन्धमा माथि प्रस्तावित बोनस सेयर बाँडफाँड पश्चात हुने चुक्त पूँजी १२ करोड १५ लाख रुपैयाँको एक भागको ६ भागका दरले हकप्रद सेयर जारी गर्ने प्रस्ताव समेत पारित गरेको छ ।

ShareUpdateNepal
एभरेष्ट इन्स्योरेन्सको गत असार १ गते बिहिबार बसेको संचालक समिति बैठकले आफ्नो २०७१ चैत १२ गते बिहिबार बसेको विशेष साधारण सभाबाट पारित १५० प्रतिशत हकप्रद ल्याउने प्रस्तावलाई परिमार्जन गरी २० प्रतिशत बोनसपछि कायम हुने चुक्ता पूँजीमा ६०० प्रतिशत अर्थात् १ः६ अनुपातमा हकप्रद ल्याउने प्रस्ताव गरेको थियो । वार्षिकोत्सवका अवसरमा आगामी दिनमा अझै उत्कृष्ट सेवा दिदै अघि बढ्ने जनाउँदै कम्पनीको रिक्त प्रमुख कार्यकारी अधिकृत पदमा कमल गौतम नियुक्त गरेको छ । यसै साधारण सभा प्रयोजनको लागि इन्स्योरेन्सले असार ९ देखि असार २३ सम्म बुक क्लोज गरेको थियो भने असार ८ सम्म कायम सेयरधनीले साधारण सभामा भाग लिएका थिए ।

सभाले पारित अनुसार अब सेयरधनीले हाल रहेको सेयर संख्याभन्दा थप सात गुणा भन्दा बढी भारी मात्रामा सेयर संख्या प्राप्त गर्नेछन् । उदाहरणको लागि हाल १०० कित्ता सेयर हुनेले बोनस स्वरुप २० प्रतिशत सेयर प्राप्त गर्दा १२० कित्ता हुने र त्यसको ६०० प्रतिशत हकप्रद प्राप्त गर्दा ७२० कित्ता सेयर थप हुनेछ । यसरी सुरुमा १०० कित्ता सेयर हुने सेयरधनीकाे बाेनस र हकप्रदपछि कुल सेयर संख्या ८४० पुग्नेछ । तर सञ्चालक समितिले लगेको उक्त हकप्रद प्रस्ताव साधारणसभाले पारित गरिसके पछि पनि अब बीमा समिति एवं धितोपत्र बोर्डले पनि स्बीकृति दिनुपर्ने हुन्छ ।

सबै निर्जीवन बिमा कम्पनीले आर्थिक बर्ष ०७४/०७५ को अन्त्यसम्ममा चुक्ता पूँजी एक अर्ब पुर्याउनु पर्ने बीमा समितिको निर्देशन अनुसार निर्जीवन बीमा कम्पनी एभरेष्टको चुक्ता पूँजी २०७५ असार मसान्तसम्ममा न्यूनतम एक अर्ब रुपैयाँ पुर्याउनु पर्नेछ । एभरेष्टले चालु आर्थिक बर्षको तेस्रो त्रैमाससम्ममा दुइ करोड ११ लाख १२ हजार रुपैयाँ खुद नाफा कमाएको छ । यसको प्रतिसेयर आम्दानी (वार्षिक) २७ रुपैयाँ ८० पैसा र प्रतिसेयर नेटवर्थ ४३३ रुपैयाँ ८८ पैसा छ । हाल कम्पनीको चुक्ता पूँजी १० करोड १२ लाख ५० हजार रुपैयाँ छ । उसको जगेडा कोषमा ११ करोड र बीमा कोषमा १५ करोड २३ लाख ३७ हजार रुपैयाँ छ । १५० प्रतिशत हकप्रद वापतको अग्रिम रकम संस्थापक समूहमा पर्ने सेयरधनीहरुले जम्मा गरिसकेकाले त्यो कल ईन एडभान्समा रहेको छ । अब हक्रप्रदको प्रतिशत बढेकाले उनीहरुले थप रकम जम्मा गर्नुपर्ने भएको छ । यसरी २० प्रतिशत बोनस पश्चात् यसको चुक्ता पूँजी १२ करोड १५ लाख रुपैयाँ पुग्नेछ । त्यसपछि फेरि ६०० सय प्रतिशत हकप्रद जारी गरेपछि उक्त चुक्ता पूँजी ८५ करोड पाँच लाख रुपैयाँ मात्र पुग्नेछ । बाँकी पूँजी त्यसपछि फेरि चालु आर्थिक बर्ष र अर्को बर्ष बोनस सेयर नै दिएर लक्ष्य पुर्याउने योजना कम्पनीले राखेको देखिन्छ ।

आफ्नो सेयर मूल्यलाई नै प्रभाव पार्ने गरी कम्पनीले बोनस, हकप्रद जारी हुनु अर्थात साधारण सभा हुनु अघि संवेदशील सूचना पहिले नै चुहावट गरेको उजुरी धितोपत्र बोर्डमा परेपछि बोर्डले अनुसन्धानका लागि कारोबार रोक्का गर्न नेपाल स्टक एक्सचेञ्जलाई निर्देशन दिएको थियो र नेप्सेले सोही अनुरुप असार ६ मंगलबार उक्त कम्पनीको सेयर कारोबार रोक्का गरेको थियो । साधारण सभाको प्रस्ताव आउनु पहिले नै एभरेष्ट इन्स्योरेन्सको सेयर मूल्य दुई हजार छ सय रुपैंयाको हाराहारीमा पुगेको थियो र अघिपछि दैनिक १०/१५ लाखको सेयर कारोबार हुने यस कम्पनीको सेयर असार १ विहीबार मात्र तीन करोड रुपैयाँ भन्दा बढीको कारोबार भएको थियो भने कारोबार रोक्का गरेको अघिल्लो दिन असार ५ गते सोमबारमात्र १५ करोड ६० लाख रुपैयाँ बराबर भन्दा बढी करिब ५२ हजार सेयर कित्ताको ८ सय ७४ संख्यामा कारोबार भएको थियो ।

धितोपत्र बोर्डका अनुसार कारोबार रोक्का गरेको दुई/तीन दिनमा कम्पनीको खुल्ला हुने भनेता पनि ढिलाई हुन थाले पछि असार ११ गते आइतबार नेप्सेले कम्पनीको २० प्रतिशत बोनस सेयर पछिको सेयर मूल्य समायोजन गरेको छ जस अनुसार कम्पनीको सामायोजित सेयर मूल्य अब २,४४२ रुपैयाँ भएको छ भने आधारभूत मूल्य १,३९२ रुपैयाँ भएको छ । कम्पनीको सेयर अन्तिम कारोबार भएको दिन असार ५ गते २,९३० रुपैयाँमा बन्द भएको थियो । त्यसपछि असार १५ गते विहीबार मात्र कम्पनीको सेयर कारोबार खुल्ला गरेको छ । सेयर कारोबार खुल्ला भए पश्चात यसै साताको अन्तिम दिन बिहिबार असार २२ गते नेप्सेमा यस बीमा कम्पनीको सेयर प्रतिकित्ता २,३०० रुपैयाँबाट शुरु हुँदै २,३५० रुपैयाँसम्मको हाराहारीमा बढेर पछि २,३४९ रुपैयाँमा अन्तिम कारोबार भई बन्द भएको छ ।

आकर्षक बोनस र भारी हकप्रद सेयरले लोभ्याएको यस बीमा कम्पनीमा लगानी गर्नू पूर्ब, एक पटक हेरी हाल्ने कि? कम्पनीको आर्थिक बर्ष २०७३/७४को तेश्रो त्रैमासिक बित्तिय प्रतिबेदन, कम्पनी विश्लेषणअन्य सूचना हेर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुस !

Friday, June 30, 2017

सेयर बजारलाई ब्रोकरहरुले बन्धक बनाउँदा नेप्से र सेबोन किन निरीह ? -छोटेलाल रौनियार ।

नेपालको २० खर्बको सेयर बजार ५० वटा दलाल कम्पनीको बन्धक बनिरहेको छ भन्ने कुरा बिहीबारको घटनाले फेरि एकपटक पुष्टि गरेको छ । सेयर बजारका लाखौं लगानीकर्ताको हितलाई कुल्चेर ५० वटा दलालहरुले एकाएक सेयर बजार बन्द गराउँदा नियमनकारी निकायहरुको निरीहता र एक अर्काको मुख ताक्ने प्रबृत्ति जुन देखियो यसबाट प्रष्ट हुन्छ कि यहाँ लगानीकर्ताहरुको हितलाई दुई कौडीको पनि महत्व दिईएकोे छैन ।


सेयर दलालहरुले बडो रहस्यमय ढंगले बिहीबारको कारोबार बन्द गरेर विश्वमा कतै नभएको घटना गराएका छन्, जुन हदैसम्म खेदजनक छ । यसो गर्दा उनीहरुलाई कानुन लागेर तत्कालै लाईसेन्स खारेज गर्ने हदसम्मको कारबाही हुनसक्थ्यो तर यहाँ त जे गरे पनि कुनै कारबाही हुँदैन भन्ने पनि देखियो । लाखौंको संख्यामा रहेका लगानीकर्ताहरु निमुखा र निरीह हुने, ५० वटा सेयर दलालहरु चाँही शेर हुने अनि नियमनकारी निकायहरु मुखदर्शक हुने यस्तो कहाँ हुन्छ ?

आज असारको १५ हो र कतिपय लगानीकर्तालाई कर्जाको सावाँ ब्याज तिर्न सेयर बेच्नुपर्ने चटारो छ भने कतिपय हाम्रा साथीहरु आफ्ना अरु नै कारणले सेयर किनबेच गर्न आँतुर थिए तर दलालहरुले एक्कासी कारोबार बन्द गरेर हिडेपछि कसैको केही लागेन, निराश भएर हिड्नु पर्यो । अरु संस्थागत सेयर दलाल र अनलाईन कारोबार प्रणाली भएको भए दलालहरुले यस्तो दुस्साहस गर्न सक्ने थिएनन् ।

सेयर दलालहरुले सेयर कारोबारको कमिशनमा मूल्य अभिबृद्धि कर अर्थात भ्याट लाग्ने जुन कुरा उठाएर हडताल गरे त्यो कहिँ प्रमाणित भएको छैन । यस बारेमा न कुनै कर कार्यालयले सार्वजनिक सूचना जारी गरेका छन् न त दलालहरुले नै कर कार्यालयले काटेको पत्र सार्वजनिक गर्न सकेका छन् । २०६९ सालदेखि सेयर दलालहरु भ्याटमा दर्ता हुनुपर्ने र त्यस यताको कमिशनबाट १३ प्रतिशत भ्याट बुझाउनु पर्ने भन्ने कुरा यदि कुनै कर कार्यालयले भनेको छ भने त्यो कर कार्यालयसँग सम्बन्धित अधिकारीसँग छलफलको बिषय हुनसक्छ न कि पुरै सेयर बजारलाई बन्धक बनाएर दलालहरुले मोलतोल गर्न पाउँछन् । यस बारेमा दलालहरुले लगानीकर्ताहरुसँग छलफल नै नगरी एकपक्षीय रुपमा बजार बन्द गर्दा दलालहरुकै स्वार्थले काम गरेको स्पष्ट भएको छ । लगानीकर्ताको हितको कुरा भए त हामीसँग पर्याप्त छलफल हुन्थ्यो नि ।


कर कार्यालयहरुले २०६९। ०७० सालमै दलालहरुलाई भ्याटमा दर्ता हुन पत्र काटेको थियो भने अहिलेसम्म किन उनीहरु कर कार्यालयको पत्रलाई लुकाएर बसे भन्ने कुरा गंभीर छ । महालेखापरीक्षकको कार्यालयले आर्थिक बर्ष २०७१ को बार्षिक प्रतिबेदनमा दलालहरुको कमिशनबाट भ्याट नसुलिएकोमा बेरुजुमा राखेको भन्ने कुरा पनि बाहिर आएको छ । यदि यस्तो हो भने धितोपत्र बोर्ड र नेप्सेले अहिलेसम्म त्यसबारे ठोस धारणा किन बनाएनन् ? सरोकारवाला निकाय त उनीहरु हुन नि ।

हामी लगाीकर्ताहरु सेयर किन्दा पनि कमिशन तिरेकै छौ, बेच्दा पनि तिरेकै छौ, सेयर दलालले आफ्नै कार्यालयबाट म्याचिड. गराएर कारोबार गर्छ, त्यसमा पनि चर्को दोहोरो कमिशन तिरेकै छौ । पूँजीगत लाभकर पनि हामीले नै तिर्छौ । स्वामित्व हस्तान्तणको शुल्क पनि हामीले नै तिर्छौ । सेबोन र नेप्सेलाई तिर्नुपर्ने कमिशन पनि हामीले नै तिर्छौ । क्लोज आउटमा पर्दा पनि हामीबाटै पैसा असुलिन्छ । हामीले तिर्ने मात्रै अनि हाम्रै पैसामा सेयर दलालहरुले रजाई - मनोमानी गर्ने ? पूँजी बजारमा पूँजी हामीले लगाउने, मालिक चाँही दलाल हुने ?

अब हामी लगानीकर्ताको ढाड सेक्ने गरी भ्याट र अरु शुल्कको भारी थप्ने हैन, हाल कायम कमिशन दर ०.६० देखि ०.४० प्रतिशतबाट ०.४० देखि ०.२५ प्रतिशतबीचमा झार्नुपर्छ । संसारमा कही नभएको चर्को कमिशन दर भएकाले घटाउनै पर्छ । अस्ति भर्खर घटाएको भनेर सुख पाईन्न । त्यही भित्र नै सिमित हुने गरी जे गरेपनि हुन्छ ,। हालको कमिशन दरलाई ०.४० देखि ०.२५ प्रतिशतमा नझारी हामीमाथि थप बोझ हुने कुनै काम गरियो भने हामीलाई असह्यै हुनेछ र सशक्त आन्दोलनमा उत्रिन्छौ । हालको कमिशन दरमा १३ प्रतिशत भ्याट जोड्ने र सेयर दलालहरुलाई महंगो कमिशन असुल्न दिईरहने षडयन्त्रसँग हामी सहमत हुन सक्दैनौ । दक्षिण एशियामै चर्को कमिशन दर राखेर सेयर दलाललाई पोस्ने अनि त्यसमा लाग्ने भ्याट पनि हामीबाटै असुल्ने ? कदापी स्वीकार्य छैन । यस्तो षडयन्त्र कसैले नगरोस भन्ने चेतावनी दिन चाहन्छौ ।


सेयर दलालको सिण्डिकेट, युनियनबाजी र कार्टेलिड.लाई संस्थागत गर्दै जाने र नियमनकारी निकायहरु उनीहरुको लाचार छायाँ मात्र भईरहने हो भने नेपालका हामी तमाम सेयर लगानीकर्ताहरु जीवनमरणको संघर्षमा उत्रिनु पर्ने अबस्था आँउछ, हिन्दीमा एउटा भनाई छ, मर्ता क्या नही कर्ता । सेयर दलालले आफ्नो स्वार्थमा पुरै बजार बन्द गर्नुहुन्छ भने हामी लगानीकर्ताले सबै दलालको कार्यालय, नेप्से र सेबोनमा ताला लगाउन हुन्छ कि हुँदैन ? आफ्नो घरजग्गा र सम्पति बैंकमा बन्धकी राखेर, जीवन भरि कमाएको पैसा लगाएर सेयर बजारमा गरेको लगानीलाई जोखिममा पार्न कुनै हालतमा दिदैनौ ।

नेपालको सेयर बजारमा लगानी गर्नेहरुको लगानी जोखिममा पर्न नदिन सेयर दलालको संख्या थप्ने काम तत्कालै गर्नुपर्छ भन्ने आवाज हामीले उठाउँदै आएका हौं । बाणिज्य बैंक र अरु संस्थागत लगानीकर्ताले सेयर दलालको लाईसेन्स पाए भने अहिले भन्दा निकै सस्तो कमिशन दरमा उनीहरुले काम गर्छन, लगानीकर्ताले गुणस्तरीय सेवा पाउँछन् र प्रतिस्पर्धाले गर्दा बजारमा स्वच्छता र पारदर्शिता पनि बढ्छ । जस्तो धेरै बैंक तथा बित्तीय संस्थाले आश्बा सेवा पाउँदा अहिले निशुल्कमा लगानीकर्ताले सेवा पाईरहेका छन् र अरु धेरै सुबिधा दिएर लगानीकर्ता तान्ने होडबाजी उनीहरुबीच चलेको छ । बाणिज्य बैंक र अरु संस्थागत लगानीकर्तालाई दलाल सदस्य थप गरेमा नेपालका कुना काप्चा मात्रै हैन, खाडी र अरु देशमा रहेका नेपाली नागरिक र गैर आवासीयहरुले पनि सहजै सेयर कारोबारको सुबिधा पाउने छन् । किनेको सेयर उनीहरुको हितग्राही खातामा र सेयर बेचेको पैसा बैंक खातामा जान्छ, त्यसपछि अहिलेका दलालहरुको कृत्रिम ढंगले बजार तलमाथि गर्ने खेलै खत्तम ।

पूर्ण अनलाईन कारोबार प्रणाली तत्कालै ल्याउनुपर्छ भनेर जोड गरेको लामो समय भएको छ । यसमा नियमनकारी निकायहरुले अहिलेसम्म कुनै चासो नदिनु पनि रहस्यमय नै छ । बाणिय बैंक र संस्थागत लगानीकर्तालाई तत्कालै सेयर दलालको लाईसेन्स बाँडेर अहिलेका दलालको कार्टेलिड., युनियनबाजी र सिण्डीकेट तोडिएन भने नेपालको सेयर बजारमा लगानी गर्न कोही पनि आउँदेन, अहिले लगानी गरिरहेकाहरु पनि भाग्ने अबस्था आउँछ ।


बाणिज्य बैंकलगायतका संस्थाहरुलाई सेयर दलाल लाईसेन्स दिने, पूर्ण अनुलाईन सेयर कारोबार चालु गर्ने र नियमनकारी निकायहरु सशक्त हुने हो भने अहिलेका यी दलालहरुको सिण्डिकेट, कार्टेलिड. र युनियनबाजी खत्तम भएर जान्छ । सेयर बजार अहिले जस्तो उनीहरुको बन्धक हुँदैन । उनीहरुलाई यही डर भएर नै अहिले नियमनकारी निकायहरुलाई समेत बिभिन्न प्रकारले आफ्नो प्रभावमा राखेर विश्वमै नभएको सेयर बजारमा दलालले हडताल गर्ने जस्तो गैरकानुनी र अवान्छनीय हर्कत गरिरहेका छन् । यही बहानामा सेयर बजारलाई क्र्यास गराउने र लगानीकर्तालाई अत्याउँने षडयन्त्र पनि यसमा लुकेको छ । यो षडयन्त्रलाई हामी कुनै पनि हालतमा सफल हुन दिदँनौ ।

हाम्रो मुख्य जोड चाँही सेबोन र नेप्सेले केही सिमित दलालहरुको पक्षमा नभई आम लगानीकर्ताको हित संरक्षण हुने र समग्र पूँजी बजारको बिकास हुने कुरामै ध्यान केन्द्रित गरुन् भन्ने नै हो । यसमा राष्ट्र बैंक र अर्थ मन्त्रालयको पनि उत्तिकै ठूलो भुमिका हुन्छ । भबिष्यमा ठूलो दुर्घटना हुनबाट जोगाउनका लागि अहिले नै सरोकारवाला निकायहरुले बुद्धिमत्तापूर्ण निर्णय गर्नु जरुरी छ ।

Wednesday, June 21, 2017

१६६.६७ प्रतिशतले भारी मात्रामा हकप्रद (RIGHT) सेयर निष्काशन गर्न लागेको कम्पनीको दर्ता किताब कहिले बन्द हुँदै छ त? हेरिहाल्ने कि?

हिमालयन जनरल ईन्स्योरेन्स कम्पनी लि. (Himalayan General Insurance Company Ltd., HGI) ले एक सय ६६ दशमलव ६७ प्रतिशत (१६६.६७%) अर्थात एक बराबर एक दशमलव ६७ (१:१.६७) अनुपातमा हकप्रद निष्काशन गर्न सेयर धनी दर्ता पुस्तिका बन्द गर्ने मिति तय गरेको छ । कम्पनीले आगामी असार १६ गते शुक्रबार यसै हकप्रद प्रयोजनका लागि सेयरधनी दर्ता पुस्तिका बन्द गर्ने जनाएको छ । यसको अर्थ असार १५ गते बिहिबारसम्म कम्पनीको सेयर किनेका वा आफ्नो नाममा नामसारी गरी सकेकाहरुले मात्र हकप्रदका लागि आवेदन दिन पाउने छन् । अर्थात् कम्पनीको यस हकप्रद खरिद गर्न ईच्छुक लगानीकर्ताले बुक क्लोज हुनुभन्दा अघिल्लो दिन आगामी असार १५ गते बिहिबारसम्म इन्स्योरेन्सको सेयर किनी सकेको हुनुपर्नेछ ।


चालु आर्थिक वर्षको तेस्रो त्रैमासमा ३८ करोड ५२ लाख रुपैयाँ चुक्ता पूँजी रहेको हिमालयनले बिमा समितिले दिएको निर्देशन बमोजिम निर्जीबन बिमा कम्पनीको चुक्ता पुँजी एक अर्ब पुर्याउनुपर्ने भएपछि कम्पनीले भारी मात्रामा हकप्रद विक्री गर्न लागेको हो । हिमालयनको हकप्रद बिक्रीपछि चुक्ता पुँजी १ अर्ब २ करोड रुपैयाँ भन्दा धेरै पुग्नेछ । कम्पनीले यो त्रैमासमा ८ करोड ५ लाख ५३ हजार रुपैयाँ खुद नाफा कमाएको छ । यसको प्रतिसेयर आम्दानी २० रुपैयाँ ९१ पैसा र प्रतिसेयर नेटवर्थ २०३ रुपैयाँ ८३ पैसा छ । कम्पनीको सेयर नेप्सेमा आज असार ७ गते बुधबार प्रतिकित्ता १७१४ रुपैयाँसम्मको हाराहारीमा बढेर पछि १६८२ मा अन्तिम कारोबार भई बन्द भएको छ । कम्पनीले गत आर्थिक वर्षको मुनाफाबाट लगानीकर्तालाई २० प्रतिशत बोनस समेत दिई सकेको छ ।

इन्सुरेन्सले एक बराबर एक दशमलव ६७ कित्ता अनुपातमा हकप्रद बिक्री गर्न धितोपत्र बोर्डबाट अनुमति पाइसकेको छ । इन्सुरेन्सको यस सेयर निष्काशन तथा बिक्री प्रबन्धकको काम एनएमबि क्यापिटल लिमिटेडले गर्ने भएको छ । क्यापिटलमार्फत कम्पनीले हाल कायम पूँजीको एक बराबर एक दशमलव ६७ अनुपातमाले हुने एक सय रुपैयाँ अंकित दरको ६४ लाख २० हजार कित्ता हकप्रद सेयर जारी गर्देछ ।

किन्दै हुनुहुन्छ त यस हिमालयन जनरल इन्स्योरेन्सको सेयर ? लगानी गर्नु पूर्व र यस कम्पनीको सेयर भएका लगानीकर्ताहरुले समेत, एक पटक हेरी हाल्ने कि ? कम्पनीको आर्थिक बर्ष २०७३/७४ को तेश्रो त्रैमासिक बित्तिय प्रतिबेदन, कम्पनी विश्लेषणसेयरधनी दर्ता पुस्तिका बन्द सूचना हेर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुहोस् !

Tuesday, June 20, 2017

शत प्रतिशत हकप्रद (RIGHT) सेयर निष्काशन गर्न लागेको कम्पनीको दर्ता किताब कहिले बन्द हुँदै छ त? हेरिहाल्ने कि?

लुम्बिनी जनरल इन्स्योरेन्स कम्पनी लि. (Lumbini General Insurance Company Ltd., LGIL) ले शत प्रतिशत (१००%) अर्थात एक बराबर एक (१:१) अनुपातमा हकप्रद निष्काशन गर्न सेयर धनी दर्ता पुस्तिका बन्द गर्ने मिति तय गरेको छ । कम्पनीले आगामी असार १३ गते मंगलबार हकप्रद प्रयोजनका लागि सेयरधनी दर्ता पुस्तिका बन्द गर्ने जनाएको छ । यसको अर्थ असार १२ गते सोमबारसम्म लुम्बिनीको सेयर किनेका वा आफ्नो नाममा नामसारी गरेकाहरुले मात्र हकप्रदका लागि आवेदन दिन पाउने छन् । अर्थात लुम्बिनीको हकप्रद खरिद गर्न ईच्छुक लगानीकर्ताले बुक क्लोज हुनुभन्दा अघिल्लो दिन आगामी असार १२ गते सोमबारसम्म इन्स्योरेन्सको सेयर किनीसकेको हुनुपर्नेछ ।


चालु आर्थिक वर्षको तेस्रो त्रैमाससम्ममा कम्पनीले ११ करोड ६१ लख रुपैयाँ खुद नाफा कमाएर प्रतिसेयर आम्दानी ३९ रुपैयाँ ७० पैसा कायम गरेको छ र प्रतिसेयर नेटवर्थ २१९ रुपैयाँ २५ पैसा छ । कम्पनीको सेयर नेप्सेमा आज असार ६ गते मंगलबार प्रतिकित्ता १७७७ रुपैयाँमा अन्तिम कारोबार भई बन्द भएको थियो । कम्पनीले गत आर्थिक वर्षको मुनाफाबाट लगानीकर्तालाई १८ दशमलव १८ प्रतिशत बोनस दिई सकेको छ । चुक्ता पूँजी ३९ करोड रुपैयाँ रहेको लुम्बिनी जनरलको बोनस पश्चात कायम पूँजीमा शत प्रतिशत हकप्रदपछि ७८ करोड रुपैयाँ चुक्ता पूँजी पुग्नेछ । बीमा समितिले तोकेको निर्जीवन बीमा कम्पनीको चुक्ता पूँजी एक अर्ब रुपैंया पुर्याउन कम्पनीले २८ करोड रुपैंया पूँजी थप गर्नुपर्ने हुन्छ ।

लुम्बिनी जनरल इन्स्योरेन्सले धितोपत्रबोर्डबाट १००% हकप्रद सेयर बिक्री गर्ने अनुमति पनि पाइसकेको छ । इन्सुरेन्सको यस सेयर निष्काशन तथा बिक्री प्रबन्धकको काम सिबिआईएल क्यापिटल लिमिटेडले गर्ने भएको छ । क्यापिटलमार्फत कम्पनीले हाल कायम पूँजीको शत प्रतिशतले हुने एक बराबर एक अनुपातमा एक सय रुपैयाँ अंकित दरको ३९ लाख कित्ता हकप्रद सेयर जारी गर्देछ ।

किन्दै हुनुहुन्छ त यस लुम्बिनी जनरल इन्स्योरेन्सको सेयर? लगानी गर्नु पूर्व र यस कम्पनीको सेयर भएका लगानीकर्ताले समेत, एक पटक हेरी हाल्ने कि? कम्पनीको आर्थिक बर्ष २०७३/७४ को तेश्रो त्रैमासिक बित्तिय प्रतिबेदन, कम्पनी विश्लेषणसेयरधनी दर्ता पुस्तिका बन्द सूचना हेर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुस !

Saturday, June 17, 2017

एभरेष्ट इन्स्योरेन्स (EIC) को २०% बोनस (BONUS) र ६००% हकप्रद (RIGHT) को दोब्बर अफर अवसर नगुमाउनु होला !

एभरेष्ट ईन्स्याोरेन्स कम्पनी लिमिटेड (Everest Insurance Company Ltd., EIC) ले आर्थिक वर्ष २०६८/६९ देखि २०७२/७३ सम्मको गरी ५ वर्षको १८, १९, २०, २१ र २२ औं कुल ५ वटा साधारणसभा एकसाथ एकै पटक यही असार २३ गते बिहिबार बार्षिक साधारणसभा बोलाएर २० प्रतिशत बोनस सेयर प्रस्ताव पास गर्ने र त्यसपछि फेरि ६०० प्रतिशत हकप्रद सेयर दिने विशेष प्रस्ताव प्रस्तुत गर्दैछ । एभरेष्ट ईन्स्योरेन्सको यही असार १ गते बिहिबार बसेको संचालक समिति बैठकले आफ्नो २०७१ चैत १२ गते बिहिबार बसेको विशेष साधारण सभाबाट पारित १५० प्रतिशत हकप्रद ल्याउने प्रस्तावलाई परिमार्जन गरी बोनसपछि कायम हुने चुक्ता पुँजीमा ६०० प्रतिशत अर्थात् १ः६ अनुपातमा हकप्रद ल्याउने प्रस्ताव गरेको हो ।


उसको प्रस्ताव सभाले पारित गरेमा सेयरधनीले हाल रहेको सेयर संख्याभन्दा थप सात गुणा भन्दा बढी भारी मात्रामा सेयरसंख्या प्राप्त गर्नेछन् । उदाहरणको लागि हाल १०० कित्ता सेयर हुनेले बोनसस्वरुप २० प्रतिशत सेयर प्राप्त गर्दा १२० कित्ता हुने र त्यसको ६०० प्रतिशत हकप्रद प्राप्त गर्दा ७२० कित्ता सेयर थप हुनेछ । यसरी सुरुमा १०० कित्ता सेयर हुने सेयरधनीकाे बाेनस र हकप्रदपछि कुल सेयर संख्या ८४० पुग्नेछ । तर सञ्चालक समितिले लगेको उक्त प्रस्ताव साधारणसभा ले पारित गरि बीमा समिति एवं धितोपत्र बोर्डले पनि स्बीकृति दिनुपर्ने हुन्छ ।

इन्स्योरेन्सले उक्त प्रायोजनको लागि साधारण सभा गर्न असार ९ गते शुक्रबारदेखि २३ गते शुक्रबारसम्म नेप्सेमा आफ्नो सेयर कारोबार रोक्का राख्न सेयरधनी दर्तापुस्तिका अर्थात् बुक क्लोज गर्न नेप्सेलाई चिठी लेखेको छ । यस आधारमा एभरेष्टको यस पटक घोषणा गरिएको बोनस पाउन र साधारण सभामा भाग लिन बुक क्लोज हुने दिन भन्दा अघि असार ८ गते बिहिबार सम्ममा नै सेयर किनिसक्नु पर्ने छ । साधारण सभा अग्रवाल भवन कमलपोखरी काठमाडौंमा दिउँसो २ बजे हुनेछ । बिमा समितिले तोकेको चुक्ता पुँजी पुर्याउने उद्देश्यले एभरेष्टले बोनस र हकप्रदको बाटो समाएको हो ।

एभरेष्ट इृन्स्योरेन्स केही बर्ष अघि नक्कली अग्नि बीमा दावी भुक्तानी काण्डले थला बसी बीमा समितिको कारबाहीमा परी संकटग्रस्त अबस्थामा पुगेर पनि हालैका बर्षहरुमा उसको अबस्था क्रमशः सुधार हुँदै गएको छ । निर्जीवन बीमा कम्पनी एभरेष्टको चुक्ता पूँजी बीमा समितिको निर्देशन अनुसार २०७५ असार मसान्तसम्ममा न्यूनतम १ अर्ब रुपैयाँ पुर्याउनुपर्ने व्यवस्था छ । एभरेष्टले चालु आर्थिक बर्षको तेस्रो त्रैमाससम्ममा २ करोड ११ लाख १२ हजार रुपैयाँ खुद नाफा कमाएको छ । यसको प्रतिसेयर आम्दानी (वार्षिक) २७ रुपैयाँ ८० पैसा र प्रतिसेयर नेटवर्थ ४३३ रुपैयाँ ८८ रुपैयाँ छ । हाल कम्पनीको चुक्ता पुँजी १० करोड १२ लाख ५० हजार रुपैयाँ छ । उसको जगेडा कोषमा ११ करोड र बीमा कोषमा १५ करोड २३ लाख ३७ हजार रुपैयाँ छ । १५० प्रतिशत हकप्रद वापतको अग्रिम रकम संस्थापक समूहमा पर्ने सेयरधनीहरुले जम्मा गरिसकेकाले त्यो कल ईन एडभान्समा रहेको छ । अब हक्रप्रदको प्रतिशत बढेकाले उनीहरुले थप रकम जम्मा गर्नुपर्ने भएको छ । यसरी २० प्रतिशत बोनस पश्चात् यसको चुक्ता पुँजी १२ करोड १५ लाख रुपैयाँ पुग्नेछ । त्यसपछि फेरि ६०० सय प्रतिशत हकप्रद जारी गरेपछि उक्त चुक्ता पुँजी ८५ करोड ५ लाख रुपैयाँ मात्र पुग्नेछ । बाँकी पूँजी त्यसपछि फेरि चालु आर्थिक बर्ष र अर्को बर्ष बोनस सेयर नै दिएर लक्ष्य पुर्याउने योजना कम्पनीले राखेको देखिन्छ ।

अस्ति मंगलबार नेप्सेमा यस बीमा कम्पनीको सेयर प्रतिकित्ता २,४३९ रुपैयाँ हाराहारीमा कारोबार भएको थियो भने नेप्से कारोबार यसै साताको अन्तिम दिन बिहिबार बढेर २,६४५ रुपैयाँसम्म कारोबार भएको छ ।

आकर्षक बोनस र भारी हकप्रद सेयरले लोभ्याएको यस बीमा कम्पनीमा लगानी गर्नू पूर्ब, एक पटक हेरी हाल्ने कि? कम्पनीको आर्थिक बर्ष २०७३-७४को तेश्रो त्रैमासिक बित्तिय प्रतिबेदन, कम्पनी विश्लेषणसेयरधनी दर्तापुस्तिका बन्द सूचना हेर्न निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुस !

Friday, June 9, 2017

साढे २० अर्बको हकप्रद शेयर आउँदै, कस्तो पर्ला बजारमा असर ?


शेयर बजारमा छोटोसमयभित्रमा २० अर्ब ५१ करोड नौ लाख ९२ हजार ६०० रुपैयाँको २० करोड ५१ लाख नौ हजार ९२६ कित्ता शेयर आउने भएको छ । राष्ट्र बैंकले बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई पूँजी वृद्धिका लागि तोकिएको समयसीमा करिब एक महिना बाँकी छँदा अझै २० अर्बभन्दा बढीको हकप्रद शेयर आउने देखिएको छ ।

पूँजी वृद्धिका लागि नियामक निकाय धितोपत्र बोर्डबाट हकप्रद निष्काशनका लागि अनुमति प्राप्त गरेका र अनुमतिका लागि बोर्डमा आवेदन दिन पुगेका ३३ कम्पनीको यो परिमाणमा शेयर आउने भएको हो । जसमध्ये १३ कम्पनीले हकप्रद निष्काशनका लागि बोर्डबाट स्वीकृत पाइसकेका छन्, भने बाँकी २० कम्पनी स्वीकृतीको पर्खाइमा रहेका छन् ।

हकप्रद निष्काशनको लाईनमा बसेका कम्पनीहरुमा माछापुच्छे, एभरेष्ट र प्रभु गरी तीन वाणिज्य बैंक रहेका छन् । जसमध्ये एभरेष्ट बैंक र माछापुच्छे बैंकले हकप्रद निष्काशनका लागि बोर्डबाट अनुमति प्राप्त गरिसकेका छन्, भने प्रभु बैंक हकप्रद निष्काशनको स्वीकृतीको पालो कुरेर बसेको छ ।

एभरेष्ट बैंकले ३ बराबर १ अनुपातमा हकप्रद शेयर बिक्री गर्न लागेको हो । गत आर्थिक वर्षको कमाईबाट ७० प्रतिशत बोनस वितरण गरी चुक्ता पूँजी चार अर्ब ६० करोड ६४ लाख रुपैयाँ पुर्याएको बैंकले पूँजी वृद्धिका लागि हकप्रद शेयर निष्काशन गर्न लागेको हो । बैंकले एक अर्ब ५० करोड ८८ लाख आठ हजार सात सय रुपैयाँ बराबरको एक करोड ५० लाख ८८ हजार ८७ कित्ता हकप्रद शेयर निष्काशन गर्ने भएको हो । हकप्रद निष्काशन पश्चात बैंकको चुक्ता पूँजी छ अर्ब १५ करोड रुपैयाँ पुग्नेछ । बैंकले पूँजीवृद्धिका लागि आईसिएफसि फाइनान्स एक्वाएर गर्ने पनि चर्चा चलेको छ ।

माछापुच्छ्रे बैंकले पनि १२ प्रतिशत हकप्रद शेयर बिक्री गर्ने धितोपत्र बोर्डबाट अनुमति प्राप्त गरिसकेको छ । बैंकले प्रतिकित्ता १०० रुपैयाँ दरले ७९ लाख १८ हजार ४४० कित्ता हकप्रद शेयर बिक्री गर्न लागेको हो ।

त्यस्तै प्रभु बैंकले पनि पूँजी वृद्धिका लागि ४० प्रतिशत हकप्रद निष्काशनका लागि वैशाख ८ गते धितोपत्र बोर्डमा पुगेको छ । बैंकले सय रुपैयाँ अंकित मूल्यमा दुई अर्ब ३५ करोड २५ लाख ६० हजार आठ सय रुपैयाँको शेयर निष्काशन गर्ने भएको हो ।


त्यस्तै माइक्रोफाइनान्स सहित १८ विकास बैंक, तीन फाइनान्स कम्पनी, दुई जलविद्युत कम्पनी र एकमात्रै उत्पादन तथा प्रशोधन समूहको श्रीराम सुगरमिलले हकप्रद निष्काशन गर्न लागेका हुन् ।

धितोपत्र बोर्डमा यतिबेला करिब दुई दर्जन अर्थात २० कम्पनीले १० अर्ब रूपैयाँभन्दा बढीको हकप्रद शेयर निष्कासनका लागि आवेदन दिएका छन् ।


पूँजीवृद्धिका लागि दिइएको समयसीमा घर्किदै जाँदा बैंक तथा वित्तीय संस्था हकप्रदको भारी लिएर धितोपत्र बोर्ड पुग्ने क्रम जारी नै छ । पूँजी वृद्धिका लागि मर्ज, एक्विजिशन, हकप्रद, बोनस, थप नयाँ शेयर निष्काशन लगायतका उपायहरु अपनाएका बैंकहरुले थोरैले मर्जबाट पूँजी पुर्याए पनि धेरैले हकप्रद निष्काशनमा नै बढी जोड दिएको देख्न सकिन्छ । कतिपयले बोनस शेयरबाट पनि पूँजी पुर्याउने तयारीमा छन् ।

पछिल्लो समय दोश्रो बजार निरन्तर जस्तै ओरालो लाग्ने क्रममा रहेको छ । एकाध दिनलाई छोडेर हेर्दा अधिकांश दिन बजार गिरावटको स्थितीमा देखिएको छ । एकातिर बजारमा तरलता अभाव हुँदा वाणिज्य बैंकले नै घोषित १२ प्रतिशत र अघोषित रुपमा १५ प्रतिशतसम्म ब्याज दिएर निक्षेप तान्ने र अर्कोतिर हकप्रदको बाढीले बजारमा कस्तो प्रभाव पर्ला सोचनिय विषय बनेको छ । के बजारले यो परिणामको हकप्रद धान्न सक्ला ?

श्रोत: आर्थिक न्यूज, २०७४ साल जेष्ठ २७ गते शनिबार !

कुन कुन हुन् त हाल हकप्रद निष्काशन भैरहेका ८ कम्पनीहरु ? बिष्तृत जानकारीको लागि निम्न लिंक्समा क्लिक गर्नुस !

Thursday, June 1, 2017

४००% हकप्रद निष्कासनको तयारीमा रहेका ग्रीन डेभलपमेण्ट बैंक (GRDBL)को सेयर किन्ने कि ?

ग्रीन डेभलपमेण्ट बैंक (GRDBL) ले ४००% हकप्रद निष्कासन गर्न बोर्डमा निवेदन दिएको छ । यसआधारमा बैंकले चुक्ता पूँजीको १ः४ अनुपातमा प्रतिकित्ता १०० रुपैयाँको दरले ४० करोड रुपैयाँ बराबरको ४० लाख कित्ता हकप्रद बिक्री गर्नेछ ।  यसअघि बैंकले गत बर्ष जेठमा ४ लाख ५० हजार कित्ता साधारण सेयर जारी गरेर चुक्तापूँजी १० करोड रुपैंया पुर्याएको थियो । तीन जिल्ले बैंकले ०७४ आषाढ सम्म ५० करोड चुक्तापूँजी पुर्याउन राष्ट्रबैंकले निर्देशन गरे अनुसार बैंकले भारी मात्रामा हकप्रद बेच्न लागेको हो । यस बैंकले हकप्रद निष्काशन गर्न लक्ष्मी क्यापिटललाई बिक्री प्रबन्धक नियुक्त गरिसकेको छ ।


चालु आर्थिक बर्षको दोस्रो त्रैमासमा कम्पनीले ३८ लाख ८७ हजार रुपैयाँ खुद नाफा कमाएर प्रतिसेयर आम्दानी ७ रुपैँया ७७ पैसा कायम गरेको छ । अस्ति मंगलबार नेप्सेमा बैंकको सेयर प्रतिकित्ता ६३० रुपैयाँ हाराहारीमा कारोबार भएको थियो भने नेप्से कारोबार साताको अन्तिम दिन आज बिहिबार बढेर ७१८ रुपैयाँ सम्म कारोबार भएको छ ।

बैकको आर्थिक बर्ष २०७३-७४को तेश्रो त्रैमासिक बित्तिय प्रतिबेदन हेर्न निम्न लिंकमा क्लिक गर्नुस !

Sunday, April 2, 2017

बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी गर्नुअघि अबस्था थाहा पाउनुहोस् (तथ्य बिबरणसहित)

बीमा समितिले बीमा कम्पनीहरुको चुक्ता पूँजी बढाउने निर्णय सार्वजनिक गरेको छ । योसँगै अब बीमा क्षेत्रका कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी गर्नेहरुको चासो राख्ने र सेयर खरिद गर्नखोज्नेहरु ह्वात्तै बढ्ने छन् । तर त्यसो गर्नुअघि बीमा कम्पनीहरुको हाल कायम चुक्ता पूँजी, उनीहरुले पूँजी बृद्धिका लागि प्रस्ताब गरेका बोनस, हकप्रद र थप नयाँ साधारण सेयरको अबस्थाबारे थाहा पाउनु आबश्यक हुन्छ ।


अबस्था थाहा पाउन यी तुलनात्मक तालिका अध्ययन गर्नुहोस्


२०७३ पुस मसान्तसम्मको चुक्ता पूँजी, त्यसमा थप हुने गरी जारी गरिएका र प्रस्तावित बोनस, हकप्रद, एफपीओपछि कायम हुने चुक्ता पूँजी, पुर्याउँन बाँकी हुने पूँजी अध्ययन गर्नुहोस् र अझ स्पष्ट हुन कैफियतलाई ध्यान दिनुहोस् । यी तथ्यांकहरुलाई आफैले रुजू गरी हेर्नुहोस् ।

 स्रोतःबीमा कम्पनीहरुको २०७३ पुस मसान्तको बित्तीय बिबरण, सूचना र नेप्सेको साईटमा आएका जानकारी
कस्ता कम्पनीको सेयर किन्ने ? 

पूँजी बृद्धिको समाचारसँगै बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी बढाउन चाहनेहरुले उनीहरुको खुद नाफा कमाईलाई पनि हेर्नु उचित हुने देखिन्छ ।

जत्ति धेरै पूँजी पुर्याउनु बाँकी छ, त्यसमा हकप्रदका साथै बोनस पनि धेरै दिनसक्ने कम्पनी छान्नु सुरक्षित हुने उपाय हो । अहिले बोनस र हकप्रद प्रस्ताव गरेका तर बुक क्लोज नभईसकेका र चुक्ता पूँजी पुर्याउन धेरै बाँकी भएका कम्पनीहरुमा लगानी बढाउनु दाभदायक देखिन्छ ।

तालिका अध्ययन गर्दा जसले बिगतका बर्षहरुमा बोनस र हकप्रद मिलाएर जारी गर्दै आएका छन्, त्यस्ता कम्पनीहरुमा बढी ध्यान दिनुपर्ने देखिन्छ । पूँजी पुर्याईसकेका वा थोरै मात्र बाँकी भएकाहरुको सवालमा पूँजी बृद्धि ऐच्छिक बिषय हुने हुँदा उनीहरुले खुद नाफाको धेरै पैसा नगद लाभांशमा र थोरै रकम बोनस सेयर बितरणमा खर्च गर्नसक्छन् । नेपाल लाईफको एफपीओबाट आएको चार अर्ब रकम एकैचोटी बोनस सेयर बाड्न प्रयोग होला भनेर भन्न सकिन्न, खुद नाफाबाट नगद लाभांश खाने क्रम पनि बढ्ने छ भने एभरेष्ट ईन्स्योरेन्स जस्ता कम्पनीले ८०० प्रतिशत चुक्ता पूँजी कसरी बढाउला निकै चासोको बिषय बनेको छ ।

थोरे कम्पनी, थोरै पूँजी, साधारण सेयर झन् थोरै हुँदाको असर

बीमा क्षेत्रका कम्पनी कम, चुक्ता पूँजी थोरै, सेयर बजारमा बिक्रीमा आउने सेयर कम र माग बढी हुँदा मुल्यमा पनि असर परिरहेको अबस्था छ र पूँजी बृद्धिको निर्णय सार्वजनिक भएपछि अब त्यसमा झन् चाप पर्नेछ ।

जीवन र निर्जिवन बीमा कम्पनीहरु सबैको चुक्ता पूँजी जोड्दा दुईवटा बाणिज्य बैंक बराबरको पनि छैन र त्यसको ७० प्रतिशत हिस्सा संस्थापकहरुको भएकाले सर्बसाधारणमा निकै कम सेयर छ । सर्बसाधारणमा भएको ३० प्रतिशत मध्ये पनि बजारमा बिक्रीमा आउने सेयर कम हुँदा माग र आपुर्तिमा असन्तुलन भई मूल्य उचालिने प्रबृत्ति रहेको छ । 

अबका केही बर्ष बीमाकै बहार

अबका केही बर्षहरु सम्म बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी गर्नेहरुले निरन्तर राम्रो प्रतिफल पाउनसक्छन् । पूँजी नपुर्याई नगद लाभांश खान नपाउने भएकाले संस्थापकहरुलाई भने गाह्रो पर्नसक्छ तर सर्बसाधारण सेयरधनीलाई फाईदा पुग्ने छ । बीमाहरुको पूँजी बृद्धिको सुरुवाती चरणमात्र भएकाले आगामी केही बर्षहरु सेयर बजारलाई बीमा कम्पनीकै सेयरले नै प्रभावित पारिरहने छ ।

बीमाहरुले अरुको जोखिम ब्यहोर्ने हुँदा आफ्नो जोखिम ब्यहोर्ने क्षमता बढाउँन पनि पूँजी बढाएरै लैजानु परेको हो । आगामी दिनमा एक र दुई अर्बको सिमा हैन, अर्बौ अर्ब पूजी थप्दै जानुपर्छ ।

कारोबार र आम्दानी बढाएर लानुपर्छ 
बीमा कम्पनीहरुको चुक्ता पूँजी बढाउनै पर्ने अबस्था सिर्जना भएपछि उनीहरुले अब कारोबार बिस्तार, संस्थागत सुशासन र खुद नाफा बृद्धिलाई पनि ध्यान दिनु उत्तिकै जरुरी भएको छ । अहिले सानो कारोबार गरिरहेका र घाटामा रहेका बीमा कम्पनीहरुले अब आफुलाई बदल्नैपर्ने अबस्था आएको छ । 

कारोबार र संस्थागत सुशासन बृद्धि नगरीकन अब बीमा कम्पनीहरु टिक्न नसक्ने भएकाले बिगतमा बिग्रिएकाहरु पनि सुध्रिएर आउन बाध्य छन् । नत्र नयाँ कम्पनीहरु संचालनमा आउँदा प्रतिस्पर्धा गर्न नसकी अर्कोमा बिलय भएर जानुको विकल्प हुन्न ।

बीमाको ब्यापक संभावना 

अहिले देशको लगभग १२ प्रतिशत जनसंख्यामा मात्रै बीमा पुगेकाले ८८ प्रतिशत जनसंख्या बीमा कारोबारबाट बाहिर छ । खासगरी शहरी क्षेत्रमा मात्रै बीमाको पहुँच रहेकाले ग्रामिण क्षेत्रसम्म पुगेर कारोबार ब्यापक पार्दा अहिलेका बीमा कम्पनीहरुको जोखिम बहन क्षमता निकै धेरै र कारोबार ब्यापक पार्नुपर्ने हुन्छ । त्यसैले बीमा कम्पनीहरुका अगाडि ब्यापक संभावनाहरु छन् । बाणिज्य बैंकहरुले बीमा कम्पनीहरुसँग सहकार्य गर्दै बैकिड. कारोबार र कर्जा प्रबाह गर्दा बीमालाई पनि जोड्न थालेकाले बिस्तार तीब्र हुँदै गएको छ । अहिले अग्नि बीमा, गाडी, घर, परियोजना र केही मात्रामा स्वास्थ्य बीमा मात्रै चालु रहेकाले आगामी दिनमा नयाँ - नयाँ योजनामार्फत बजार बिस्तारको क्रम तीब्र हुने देखिन्छ ।

यी कम्पनीले के गर्लान् ? 

एभरेष्ट ईन्स्योरेन्स, प्रार्इृम लाईफ ईन्स्योरेन्स र युनाईटेड ईन्स्योरेन्स जस्ता बिगतमा संस्थागत सुशासनको गंभीर समस्या रहेका कम्पनीहरुले अब आफुलाई सुधारेर चाँडै साधारण सभा गरी पूँजी बृद्धिको कार्यतालिका सार्बजनिक गर्नैपर्ने भएको छ भने चुक्ता पूँजी निकै कम रहेका सरकारी कम्पनीहरु राष्ट्रिय बीमा संस्थान र राष्ट्रिय बीमा कम्पनीले बीमा समितिको पूँजी बृद्धि योजनालाई नै धक्का लाग्ने गरी गैरजिम्मेवारी देखाईरहलान् किन चाँडै पूँजी बृद्धि योजना पेश गर्लान भन्ने अर्को चासोको बिषय छदैछ । 

समग्रमा भन्दा दीर्घकालीन लगानीको हिसाबले अब बीमा कम्पनीहरुको सेयरमा लगानी बढ्ने र त्यसले नेपालका बीमा कम्पनीहरुको जोखिम बहन क्षमता र कारोबार बृद्धि हुने निश्चित भएको छ । यसको सबैभन्दा धेरै फाईदा आम सर्बसाधारणलाई हुनेछ ।

Source: merolagani

Friday, March 31, 2017

कस्तो छ बिमा कम्पनीको वित्तीय अवस्था? कसरी पुर्याउँदै छन् तोकिएको चुक्ता पुंजी ? (बिशेष रिपोर्ट)

नियमन निकाय बिमा समितिले विमा कम्पनीको नयाँ चुक्ता पुंजीको सिमा तय गरेको छ। लामो समय देखि चर्चामा रहेको बिमा कम्पनीको चुक्ता पुंजीको अन्यौलतालाई तोड्दै समितिले बिमा कम्पनीहरुको चुक्ता पुंजी ४ गुणाले बढाउने निर्णय गरेको हो।

समितिले जिबन बिमा कम्पनीहरुको चुक्ता पुंजी ५० करोडबाट बढाएर २ अर्ब तथा निर्जिबन बिमा कम्पनीको चुक्ता पुंजी २५ करोडबाट बढाएर १ अर्ब पुर्याउने निर्णय गरेको विमा समितिका अध्यक्ष चिरञ्जीवी चापागाईले बिजपाटीलाई बताएका छन। उनका अनुसार तोकिएको चुक्ता पुंजी बिमा कम्पनीहरुले २०७५ असार मसान्तसम्म पुर्याउनु पर्ने छ।

अध्यक्ष चापागाईका अनुसार उक्त निर्णय आजै देखि लागु हुने भएको छ। बिमा समितिको नयाँ चुक्ता पुंजी वृद्धि योजना अनुसार हाल संचालनमा रहेका ७ वटा जिबन बिमा कम्पनीले २ अर्ब र १५ वटा निर्जिबन बिमा कम्पनीहरुले १ अर्ब चुक्ता पुंजी पुर्याउनु पर्ने छ।

विमा समितिले बिमा कम्पनीको नयाँ चुक्ता पुंजी सिमा तय गरेसंगै कुन बिमा कम्पनीले कति चुक्ता पुंजी थप गर्नु पर्छ भन्ने चर्चा सुरु भएको छ। हाल संचालनमा रहेका बिमा कम्पनीहरुको चुक्ता पुंजी कति छ ? कसले कसरि कति चुक्ता पुंजी वृद्धि गर्ने छ भन्ने बारे पाठकहरुको यस चांसोलाई हामिले सम्बोधन गर्ने प्रयास गरेका छौं। प्रस्तुत छ बिजपाटीका लागि जनोम पाठकले तयार गरेको रिपोर्ट:

जिबन बिमा कम्पनीहरु:


निर्जिबन बिमा कम्पनीहरु :


Tuesday, March 28, 2017

सेयर शिक्षा: के हो सर्किट ब्रेकर ? कतिबेला लगाइन्छ ?

पूँजीबजारमा पछिल्लो समय दैनिकजसो ठूलो पहिरो गइरहेको छ । बजार घट्दो क्रममा रहेकोले ‘सर्किट ब्रेकर’ शब्दावली निकै चर्चामा छ । नयाँ लगानीकर्तामध्ये धेरैले सर्किट ब्रेकर र यसलाई कुन अवस्थामा सक्रिय पार्ने भन्ने बिषय बुुझेका छैनन् । 

सर्किट ब्रेकर नेपाल स्टक एक्सचेञ्जले कम्पनीको सेयर मूल्य तथा समग्र बजारको उतारचढावलाई नियन्त्रण गर्न अपनाएको एक विधि हो । कुनै कम्पनीको सेयर मूल्य अघिल्लो दिनको अन्तिम मूल्यको १० प्रतिशभन्दा बढ्ने वा घट्ने स्थिति भएमा सो कम्पनीको कारोबार थप बढ्न तथा घट्न सक्दैन र त्यही १० प्रतिशत भित्र रहेर कारोबार गर्न सकिन्छ । यसको सुरुवात नेप्सेले २०६३ असोज १० गतेबाट गरेको सेयर विश्लेषक तथा लेखक रविन्द्र भट्टराईले बताए ।



Source: bizshala

Saturday, March 25, 2017

A Case for Share Auction : Why to Choose?

Initial public offerings (IPO), right shares, bonus shares and buying shares in the secondary market are quite prevalent in the Nepalese market. But a majority of general investors who invest aren’t aware of another kind of investment vehicle- SHARE AUCTION. Hence, only seasoned investors who keep track of these anomalies gain from investing in this novel approach.


What is a share Auction?

There are two instances when institutions undertake auctions.
  • Offloading the institution’s current holdings
  1. This type of auction happens when institutions have shares of other institutions and want to sell these shares for profit booking or for compliance issues.
Example: To comply with the central bank’s directive that all BFIs give up cross holdings in other BFIs, Rastriya Banijya Bank Limited had called a tender to divest 56.52 lakh units of promoter shares of Nepal Investment Bank Limited and 1.96 lakh units of promoter shares of Nepal Awas Finance Limited.
  • Auction of the unsubscribed right shares
  1. When institutions need to inject additional capital, they issue right shares which can only be applied by the existing shareholders of that company. Disinterest of the current shareholders, unavailability of funds or unawareness of the current shareholders about the right issuance might lead to a fraction these shares being unclaimed. The shares that aren’t subscribed (unclaimed) for are then called for auction to the regular investors/public (who may or may not be the institutions current shareholders).
Example: Life Insurance Corporation (Nepal) Ltd. recently issued 1,012,500 right shares of which 35,468 units were unclaimed by its “current” shareholders which were then called for auction to the general public.

HOW can I apply?

Applying to unclaimed shares is quite similar to applying for IPOs.
  • Get the forms from institution undertaking the auction, usually an Issue Manager.
  • Fill the forms and deposit the entire amount equivalent to the applied shares in the bank or submit a good for payment check.
  • Usually auctions only open for a short period and after which the unclaimed shares are allotted to the highest bidders. Auction of right shares follows the regular bidding process; whoever bids the highest price gets the shares he/she has applied for. In case, two or more bidders applied for the shares at an equal rate then they are allocated shares proportionate to their applied shares. The bidders who weren’t allotted any shares are refunded their entire amount.

WHY should I apply?

Applying for auctions can have a few advantages.
  • Funds are only frozen for a few days (roughly 15 days) as opposed to 120 days in IPOs.
  • These shares are listed in a few weeks (depends on the Issue Manager) and can be traded allowing for quicker turnover of funds. This period is significantly shorter than IPO’s.
  • Since the investor is purchasing shares directly from the institution, they don’t have to pay broker and Security Board Nepal (SEBON) commission.
  • In our market acquiring big blocks of certain shares is difficult ; but share auctions give investors an opportunity to acquire these shares in huge chunks.
Source: Nepal Stock

Tuesday, March 14, 2017

How to apply for Standard Chartered Bank’s FPO using ASBA (Step-by-Step Process)

46 banks and financial institutions have been approved by SEBON to accept applications for public issues (IPO/FPO) through ASBA (Applications Supported by Blocked Amount) process. Investors interested in applying in the FPO of Standard Chartered Bank Nepal Limited (SCB) can provide application using the ASBA form from 2,060 branches of these ASBA-approved banks from 73 districts around Nepal.


Here is a step-by-step process to apply for the Standard Chartered FPO using the ASBA system:

The application forms can be collected from any branch of the ASBA-approved bank. A sample filled-up form for ASBA application process for account holders of NIC Asia Bank has been shown below:


The ASBA form needs to be filled up with the applicants details, their bank account number maintained in the respective bank, their demat account number, and the details of how many shares they wish to apply for.

This form is to be submitted to the ASBA-approved branch of the bank. The bank then withholds the applied money in the applicant’s bank account, and provides the slip (ardhakatti) on the bottom from the ASBA form.

Applicants do not need to fill up another application form, or visit other collection centers to complete the application process. The same ASBA form acts as the application for the IPO.

The bank will charge a maximum of Rs 100 per application form for application amount under Rs 50,000; and a maximum of Rs 250 per application form for above Rs 50,000. The ASBA charge varies with the bank.

Advantages of ASBA Process:
  • No need to carry cash or cheque
  • Interest of the blocked amount will still be accrued in the same bank account of the applicant
  • Only the allotted amount will be debited from the bank account after allotment
  • No need to stay in line for hours to submit application or collect refund
Disadvantages of ASBA Process:
  • Applicants need to pay a charge of Rs 100 – Rs 250 per application form to their bank
ASBA system has not been made compulsory yet and its benefit cannot be realized until every application goes through the ASBA process. However, applicants will be able to save a lot of time during the application process.

List of ASBA-approved banks and finance companies:

Source: sharesansar

Monday, January 9, 2017

Investors who bought NLIC at high prices after FPO announcement in distress; Whom to blame: the Company, Regulator, or Investors?

Securities Board of Nepal (SEBON) has recently given final approval to Nepal Life Insurance Company (NLIC) to float 30.96 lakh units Further Public Offering (FPO) shares. The Board has approved NLIC to issue FPO at Rs 1,425 (premium of Rs 1,325 added to the paid up value of Rs 100). After issuing FPO with premium of Rs 1,325, NLIC will be able to add Rs 4.10 arba in its reserve and surplus account.

Previously in June, 2016 NLIC BOD’s had decided to issue FPO at Rs 2,951 per share but it was later stopped by SEBON due to unclear rules regarding fixation of FPO price. On an expectation of high FPO price, market price of NLIC shoot up as high as Rs 4,936 in NEPSE. If NLIC was allowed to issue FPO at Rs 2,951 that time, Rs 8.82 arba could have been collected in the premium amount.


Source: sharesansar

Saturday, December 10, 2016

हकप्रद र एफपीओ बारे धितोपत्र बोर्डको नयाँ मापदण्डले अपीलाई पहिलो मार पर्दा कुन- कुन कम्पनी प्रभावित हुन्छन् ?

नेपाल धितोपत्र बोर्डले प्रत्यक्ष नियमनकारी निकाय नभएका नेपाल स्टक एक्सचेञ्जमा सुचिकृत कम्पनीहरुलाई हकप्रद र थप सार्बजनिक निस्कासन (एफपीओ) जारी गर्न कडा मापदण्ड तोकेपछि केही जलविद्युत कम्पनी प्रभावित भएका छन् । आइपिओ निष्कासन गरेको दुईबर्ष पनि नपुगेको अपि पावर त सिधै प्रभावित भईहाल्यो, यसबाट सानिमा माइ हाइड्रो, अरुण भ्याली र बुटवल पावर कम्पनी तत्काल प्रभावित हुने देखिएको छ ।


Source: merolagani

Friday, December 9, 2016

के तपाई सेयर बजारमा नयाँ हो ? कुन कम्पनीको सेयर किन्ने सोच्दै हुनुहन्छ ? यहाँ छ खुशीको खबर ।

काठमाण्डौं । आइपीओ (साधारण सेयर) निष्कासन गर्न अनुमति माग्दै नेपाल धितोपत्र बोर्डमा यतिबेला १४ वटा कम्पनीले आवेदन दिएका छन् । धितोपत्र बोर्डमा यतिबेला ८५ करोड ९३ लाख ३६ हजार रूपैयाँको आइपीओ पाइपलाइनमा छ ।




Source: arthatantra

कालो धन नियन्त्रण हुने, यसरी सम्भव छ ।

काठमाण्डौ, मंसिर २४ । लगानीकर्तालाई विश्वस्त गराउन केही समय लाग्ने भए पनि धितोपत्र बजारलाई सुधार गर्ने लक्ष्यका साथ सरकारले अत्याधुनिक प्रणाली लागू गर्ने भएको छ ।

अर्थ मन्त्रालयको स्वीकृतिमा नेपाल धितोपत्र बोर्डले आगामी माघ १ गतेबाट धितोपत्र बजारलाई अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डको बनाउन आस्वा प्रणाली लागू गर्ने तयारी गरेको छ ।



Source: deshkonews

Saturday, December 3, 2016

सेयर बजारको वास्तविकता, फस्दै साना लगानीकर्ता ।

सेयर बजारमा झण्डै ३ दशक अघिबाट शुरु भएको नेपालको सेयर बजार अहिले पनि करिब करिब उस्तै अवस्थामा छ । यसलाई नेपाल धितोपत्र बोर्डलगायतका सरोकारवाला निकायले समयसापेक्ष परिवर्तन गर्न सकेका छैनन् । पछिल्लो समय सुधारको नाममा बोर्डले १÷२ वटा काम मात्र अघि बढाएको देखिन्छ । ४ वर्ष अघि दैनिक ५÷१० करोड रुपैयाँको कारोवार हुने नेपालको सेयर बजारको आकार बढेर अहिले १ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी हुन थालेको छ । तर, कारोवार रकम बढिरहँदा धितोपत्र बोर्ड, नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज (नेप्से) अझै पनि पुरानै प्रविधिमा अघि बढिरहेका छन् । नयाँ प्रविधि भित्र्याउने तयारीमा नियामक निकायले त्यति चासो लिएको देखिँदैन । तसर्थ नेपालको सेयर बजार अझै ५÷१० वर्ष पछिसम्म पनि यहि हालतमा चल्ने निश्चित छ ।


लगानीकर्ता दुर्गाप्रसाद काफ्ले
Source: bizkhabar

Thursday, December 1, 2016

हकप्रदको बाढी यस्तो छ,५ महिनामा धितोपत्र बोर्डले दियो २७ कम्पनीलाई स्वीकृति ।

शेयर बजारमा लगानी गर्नेको संख्या पछिल्ला दिनमा तिब्र बन्दै जाँदा सुचिकृत कम्पनीहरुले पनि त्यसैको सहयोगमा आफ्नो पूँजी बढाई रहेका छन् । पूँजी वृद्धिका लागि शेयरमा आकर्षित भएका लगानीकर्ताबाट हकप्रदको माध्यमबाट पूँजी वृद्धिका लागि चालु आर्थिक वर्षको पहिलो पाँच महिनामा २७ कम्पनीले सवा १२ करोड कित्ता हकप्रद निष्काशनको स्वीकृति पाएका छन् ।



Source: merolagani

Wednesday, November 23, 2016

नेप्से ४२.४६ अंकले घट्दा एक अर्बभन्दा बढीको सेयर कारोबार, संकेत नराम्रो छैन ।

काठमाडौं : सेयर बजार ४२.४६ अंकले घट्दा एक अर्ब रूपैयाँभन्दा बढीको कारोबार भएको छ ।

यो कारोबारले बजारमा प्रशस्तमात्रामा क्रेता रहेको अनुमान गर्न सकिन्छ । घट्दो बजारमा पनि मनग्ये लगानीकर्ता भेटिएकाले साना र नयाँ लगानीकर्ता अत्यन्तै आत्तिनुपर्ने देखिंदैन । यही बेला पुँजी बजार नियामक धितोपत्र बोर्डले पनि बजारमा कतै छिद्रहरू छन् कि भनेर नियमनलाई निकै प्रभावकारी बनाउन थालेको छ ।



Source: nepalipaisa

Tuesday, November 22, 2016

सेयर बजारमा गोल्डेन ईरा सुरु हुँदा सेयर बेचेर भाग्ने कि आफ्नो स्थिति अझै बलियो बनाउने ?

झण्डै तीन दशक अघि देखि सुरु भएको नेपालको सेयर बजारमा गोल्डेन ईरा अर्थात सुनौलो युग सुरु भएको छ । बिश्व धितोपत्र बोर्डको सदस्य बनिसकेको नेपाल धितोपत्र बोर्डको अगुवाईमा भईरहेको सुधार र बजार बिस्तारको अभुतपूर्व चरणबाट अगाडि बढिरहेको यहाँको सेयर बजार अब चाँडै त्यो अबस्थामा पुग्नेछ, जहाँ लगानीकर्ताले विश्वको नविनतम प्रबिधिको उपयोग र आफ्नो लगानीले गुणात्मक फड्को मारेको अनुभुति गर्नेछन् ।

 

Source: merolagani

AddToAny